Antimasonski plakati
Nacistički propagandni plakati iz Srbije iz Drugog svetskog rata, koji su u vlasništvu dizajnera Mirka Ilića, posle predstavljanja u Zagrabu, preneti su u Rijeku gde ce biti predstavljenina izlozbi u okviru Festivala tolerancije - 7. Festivala židovskog filma (JFF).
Tematska izložba “Antimasonski plakati” biće otvorena od 3. do 8. juna u riječkom Malom salonu, najavili su organizatori JFF-a.
Plakati su deo “Velike antimasonske izložbe” (što je bio sinonim za antisemitizam) koja je, nakon okupacije nacista 1941. godine, bila otvorena u oktobru 1941. u Beogradu. Finansirali su je Nemci, koji su težili produbljivanju već rasplamsale mržnje prema Jevrejima.
Reč je o 17 originalnih plakata od ukupno 20, koje je Ilić uspeo da pronađe u SAD, gde živi i radi.
“To je bila čista propaganda, jer su tom izložbom pokušavali uveriti ljude zašto su Nemci dobri, a ostali zli, tj. da iza zla koje manipuliše svetom stoje Jevreji”, naveo je Ilić, autor vizuelnog identiteta JFF-a.
Najznačajniji osvrt na izložbu napisao je Stiven Heler (Steven Heller), jedan od najistaknutijih američkih grafičkih dizajnera, teoretičara, kritičara i renomirani predavač njujorškog Fakulteta vizuelnih umetnosti.
Prema Heleru, središnja tema izložbe bila je uvrežena krvna kleveta, navodna jevrejska (u ovom slučaju jevrejsko-komunističko-masonska) zavera o svetskoj dominaciji.
Pored same izložbe, postojala je i velika količina propagandnog materijala: više od 200.000 različitih brošura, 60.000 postera, 100.000 letaka, 108.000 primeraka devet različitih vrsta ilustrovanih koverata, 176 filmskih isečaka, četiri poštanske marke…
Posteri su prenosili poruku da su Jevreji drevni neprijatelji srpskog naroda i da Srbi ne treba da čekaju Nemce kako bi započeli istrebljivanje Jevreja. Judaizam, portretisan na stereotipan, ortodoksan način, predstavljen je kao izvor svetskog zla. Taj način antisemitističke propagande Jevreje je prikazao istovremeno kao kapitaliste i komuniste, kao varljivu cionističku silu koja vlada nad svim aspektima evropskog, pa i svetskog ekonomskog života.
Materijale su proizveli grafički umetnici i dizajneri koji su imali predloške izrađene u Nemačkoj, u nacističkom propagandnom ateljeu u Berlinu.
Ilić je naveo da je izložba deo JFF-a, jer je “jako važno videti da se neka ikonografija i neki rečnici vremenom ne menjaju”.
“Ono što su u fašističkoj Nemačkoj radili i govorili, pojavljuje se i sad. Ne tako dobro dizajnirano i lukavo smišljeno, ali se pojavljuje. Rečnik je zapravo identičan. I nešto što izgleda kao daleka prošlost, to ustvari nije”, konstatovao je Ilić.
Izložbu “Antimasonski plakati” čine 17 izvornih i tri plakata replicirana na dimenzije postojećih, koji će biti otisnuti prema fotografijama plakata izvorne postavke iz 1941.
Izložba je realizovana u saradnji sa abasadom SAD u Hrvatskoj, američkom neprofitnom organizacijom AIC Foundation Inc i Ministarstvom kulture Hrvatske.
(SEEcult.org)
