Politička represija 1944-53.

Multimedijalna izložba “U ime naroda! Politička represija u Srbiji 1944-53” biće otvorena 16. aprila u Istorijskom muzeju Srbije u Beogradu, kao prva muzejska postavka u Srbiji o višedecenijskim tabu temama: likvidacijama i suđenjima “narodnim neprijateljima”, Golom otoku i drugim logorima, prinudnom otkupu i kolektivizaciji, izborima, kultu ličnosti i političkoj kulturi tog vremena.

Izložba autora dr Srđana Cvetkovića, naučnog saradnika Instituta za savremenu istoriju, najavljena je kao prikaz terora i političke represije u deceniji posle Drugog svetskog rata, odnosno prikaz “istine o komunističkim zločinima” koja je i “sedam decenija nakon toga bila zabranjena i nepoželjna”.

Izložba govori o žrtvama revolucionarnog terora i imitacije staljinističkog društvenog modela.

U ime komunističke ideologije, kako je naveo autor, ubijeno je 56.000 ljudi, a moguće i više.

Izložba predstavlja više od 1.000 eksponata, raspoređenih u četiri scensko-tematske celine.

Među njima su i dokumenti o “narodnim neprijateljima” i lokacijama masovnih grobnica, originalni akti Ozne, autentične fotografije, lični predmeti stradalih. Između ostalog, prvi put će biti predstavljena dešifrovana baza podataka o 16.500 zatočenika Golog otoka, kao i o 400 ljudi koji su stradali u tom zatvoru za političke neistomišljenike i protivnike komunizma.

Postavka obuhvata i dosad neobjavljivane filmove i video materijale sa izjavama žrtava, ali i učesnika u likvidacijama, na čijem se prikupljanju radilo četiri godine.

Izložba obuhvata i lične stvari književnika Borislava Pekića, političara Dragoljuba Jovanovića i načelnika štaba Vrhovne komande Jugoslovenske vojske u otadžbini generala Dragoljuba Draže Mihailovića, koje su zaplenjene prilikom njegovog hapšenja.

Poseban deo izložbe uređen je kao kancelarija Ozne, ali i sudnica iz posleratnog vremena, gde je predviđen i deo pratećeg programa u vidu projekcija, tribina i predavanja.

Cilj izložbe, kako je saopšteno, jeste otvaranje teme o žrtvama komunističke ideologije na objektivan način kako bi se društvo suočilo sa teškim nasleđem.

Autor izložbe naglasio je da njen cilj nije pokretanje revanšizma, već je želja da se “tako nešto nikad ne ponovi”.

Izložba je organizovana u saradnji sa Udruženjem političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima koje traži, inače, i nastavak rada Komisije za tajne grobnice.

“Velika je sramota za Srbiju ako se ne obnovi rad Komisije za tajne grobnice, jer to znači da država neće da se suoči sa tim zlom. Rodbina traži istinu i da se 211 lociranih grobnica makar obeleži”, rekao je povodom izložbe predsednik tog udruženja Slobodan Đurić, čiji je otac ubijen bez suđenja, a bio je vojni lekar.

Uoči izložbe “U ime naroda! Politička represija u Srbiji 1944-53”, objavljena je i istoimena monografija u izdanju kuće Evro-Đunti koja bi, kako je saopšteno, trebalo da doprinese da prikupljeni materijali postanu dostupni istraživačima i ostalim zainteresovanima.

Izložba će biti otvorena u Istorijskom muzeju Srbije do 31. avgusta, a obuhvata i niz pratećih programa, uključujući autorsko vođenje svake srede u 17 sati.

Izložbu je podržalo Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, a deo sredstava obezbeđen je putem donacija pojedinaca i ustanova.

(SEEcult.org)