Odlazak Menahema Golana

Izraelski filmski producent i reditelj Menahem Golan, dobitnik niza nagrada, među kojima je i Zlatni pečat Jugoslovenske kinoteke, preminuo je 8. avgusta u Tel Avivu u 85. godini.

Golan je preminuo prilikom posete Tel Avivu, a počast su mu odali izraelski zvaničnici i filmske zvezde sa kojima je sarađivao tokom višedecenijske karijere, tokom koje je producirao više od 200 američkih i međunarodnih filmova, a režirao ih je više od 40.

Izraelski ministar kulture Limor Livnat izjavio je da je Golan bio posebna ličnost koju će izraelska kultura zauvek pamtiti.

Među filmovima koje je producirala kuća Kenon grupa (Cannon Group), koju je Golan vodio sa svojim rođakom Joramom Globusom, bio je i “Manifesto” (1988) Dušana Makavejeva.

Golan je bio gost 40. Festa u Beogradu, na kojem mu je priređena mini-retrospektiva, a Jugoslovenska kinoteka mu je uručila svoje najviše priznanje – Zlatni pečat. U Muzeju Kinoteke su, uz “Manifesto” Makavejeva, prikazani i filmovi “Gangster Lepke” (1975) i “Obarač” (1987), koje je Golan i režirao, te “Bolero” (1984) Džona Dereka i “Mata Hari” (1985), čiji je bio producent.

Rođen 1929. godine, Golan je bio tvorac pionirskih izraelskih filmova (Sallah, Kazablan, Operation Thunderbolt i Lemon Popsicle), a kasnije je, osim u SAD, režirao i u Italiji, Holandiji, Britaniji, Indiji, Rusiji i Južnoj Africi…

Golanova Kenon grupa posebno je bila poznata po produkciji akcionih filmova (Missing in Action, The Delta Force, Invasion USA, Enter the Ninja, American Ninja, Bloodsport, Cobra…), ali je radila i ostvarenja kao što je Žan-Lik Godarova adaptacija “Kralja Lira” 1987.

Kenon grupa producirala je filmove zvezda kao što su Šon Koneri, Silvester Stalone, Čak Noris, Žan-Klod Van Dam, Čarls Bronson...

Među filmovima Kenon grupe bili su i bioskopski hitovi, kao što je za Oskara nominovani “Pomahnitali voz” sa Džonom Vojtom i Erikom Robertsom.

Golan je bio poznat i po produkciji filmova zasnovanih na stripovima (Gospodari svemira, Supermen 4, Kapetan Amerika).

Golan i Globus su vodili Kenon grupu više od decenije, ali su bili primorani da je prodaju zbog nagomilanih dugova.

Dokumentarni film o Kenon grupi prikazan je ove godine u Kanu, a još jedan je najavljen na Filmskom festivalu u Torontu u septembru.

Filmovi koje je producirao bili su više puta nominovani za Oskara, a “The Assult” je i osvojio Oskara za najbolji strani film.

Golan je bio dobitnik i nagrada u Kanu, Berlinu i na drugim filmskim festivalima.

Izraelska filmska industrija ga je osam puta proglašavala rediteljem godine, a Filmski festival u Lokarnu mu je 2010. dodelio nagradu za životno delo. Naredne godine mu je i grad Njujork odao počast.

Između ostalog, 2011. godine dobio je nagradu za životno delo na festivalu Grossmann u Ljutomeru u Sloveniji, koji je izrazio veliku žalost povodom Golanove smrti.

Pre nego što je počeo da se bavi filmom, Golan je bio avijatičar tokom izraelskog rata za nezavisnost.

(SEEcult.org)