Taština malih razlika
Muzej savremene umetnosti Vojvodine (MSUV), u saradnji sa Britanskim savetom, sa kojim je organizovao i prošle godine izložbu Dejmijana Hersta u Novom Sadu, predstavlja od 7. aprila Grejsona Perija (Grayson Perry), dobitnika Tarnerove nagrade, koji je prepoznatljiv po keramici, skulpturama, crtežima, grafikama i tapiserijama.
Centralni deo izložbe “Taština malih razlika” čini šest tapiserija velikih dimenzija koje istražuju britansku fascinaciju stilom i klasnim razlikama, a inspirisane su ciklusom slika “Život razvratnika” engleskog slikara Vilijama Hogarta iz 18. veka. Ti radovi prate život izmišljenog lika Tima Rejkvela – od ranog detinjstva, preko tinejdžerskih godina, pa sve do njegove smrti u automobilskoj nesreći. Bogate sadržajem, detaljima i bojom, Perijeve tapiserije prikazuju mnoge ekscentričnosti i jedinstvenosti koje se vezuju za život u Velikoj Britaniji – od dizajna enterijera do britanske kuhinje, političkih protesta i tračeva o životima poznatih ličnosti.
Kompozicija svake od tapiserija donekle podseća na dela rane renesanse i podstiče na umetničko, ali i socio-političko istraživanje, navedeno je u najavi izložbe koja obuhvata i osam printova Hogartovih dela, 20 faksimila i tri dokumentarna filma nastala tokom Perijevog putovanja kroz Britaniju u pripremnoj fazi projekta.
Sa polazištem u istoriji umetnosti, simbolici i običajima sredine iz koje dolazi, Peri se, prema navodima kustoskinje izložbe Sanje Kojić Mladenov, bavi kritikom savremenog društva na sebi svojstven način, analizom sopstvenog okruženja (stvarnosti), tematizovanjem socioloških profila, te snažnim prisustvom ironije i sarkazma. Reintepretirajući poznatu moralističku priču iz 18. veka i smeštajući događaje u savremeni sociološko-kulturni kontekst, vreme IT stručnjaka, brzih kola, razvijenih mas-medija i socijalnih mreža, Peri satirično prikazuje mnoge ekscentričnosti i osobenosti, kao i stereotipe o životu u Velikoj Britaniji - od svakodnevnih običaja, uređenja enterijera, mode i britanske kuhinje, do političkih protesta i medijskih objava o životima poznatih ličnosti, navela je Sonja Kojić Mladenov, dodajući da Peri karikaturalnim, naizgled neobaveznim, street art stilom jarkog kolorita, ukazuje na bitne socijalne i kulturne razlike koje razaraju savremeno britansko društvo, a univerzalno su prepoznatljive i problematične. Posebno ga zanima pitanje društveno-političke klase i mogućnosti potencijalne migracije iz jedne u drugu, kao i njihovog uticaja na pojedinca u percepciji stvarnosti i umetnosti.
Grejson Peri "Poklonstvo boraca u kavezima" 2012 © sva prava pripadaju umetniku. Arts Council Collection, Southbank Centre, London i British Council.
Grejson Peri, dobitnik Tarnerove nagrade za 2003. godinu, prepoznatljiv je i po nekonvencionalnom rodnom identitetu i ekscentričnom, ženskom alter egu Kler. Koristi iskustva narodne umetnosti i tradicionalnih zanata u realizaciji izrazito dekorativnih radova intimističke sadržine, narušavajući često elitističke podele unutar akademske umetničke scene i čineći je otvorenijom za eksperimente.
Rođen 1960. u Čelmsfordu u Eseksu, živi i radi u Londonu, a imao je velike samostalne izložbe u nekim od najvećih svetskih muzeja i galerija, kao što su Bonnefantenmuseum u Mastrihtu i ARoS Aarhus Art Museum u Arhusu (2015-2016), MSU u Sidneju (2015), Britanski muzej u Londonu (2011), Muzej savremene umetnosti 21. veka u Kanazavi u Japanu (2007), Muzej Endija Vorhola u Picburgu (2006), Barbiken centar u Londonu (2002) i Stedelijk muzej u Amsterdamu (2002).
Britanski savet je saopštio da Perijevom izložbom u MSUV, “nakon velikog uspeha 'Nove religije' Dejmijana Hersta”, nastavlja “saradnju sa muzejima u regionu da bi predstavio najbolje od britanske savremene umetnosti” i kroz rad na pripremi i realizaciji projekta unapredio muzejske prakse i pospešio razmenu iskustava domaćih i stručnjaka iz Velike Britanije. Novi Sad je, kao Evropska prestonica kulture 2021. godine, izabran kao prvi od pet gradova Zapadnog Balkana u kojima će gostovati ta postavka do kraja godine.
Grejson Peri "Agonija na parkingu" 2012 © sva prava pripadaju umetniku. Arts Council Collection, Southbank Centre, London i British Council.
Povodom nove saradnje sa Britanskim savetom, Sanja Kojić Mladenov, direktorka MSUV u vreme Herstove izložbe, navela je da za opstanak i razvoj savremene umetničke scene elementaran značaj imaju razmena i međunarodna saradnja, naročito u okviru turbulentnih društveno-političkih promena, tokom kojih se kulturi nameću otežani uslovi funkcionisanja i novi izazovi.
“Zbog marginalizacije umetničke prakse iz Srbije u širem internacionalnom kontekstu, smanjenih mogućnosti za produkciju inostranih izložbi, postavlja se pitanje održivosti ravnopravnog dijaloga sa globalnom umetničkom scenom”, navela je Sanja Kojić Mladenov, smatrajući da je Herstova izložba “Nova religija”, koja je “bila povod za brojne polemike o stanju umetničke prakse, tržišta i uopšte kulture u Srbiji, ukazala na značaj umrežavanja i kooperacije, naročito na polju produkcije i medijske promocije, što je rezultiralo značajnom pažnjom medija i publike - vidljivošću koju MSUV do tada nije imao, te njegovom relevantnošću na regionalnoj i internacionalnoj sceni”.
Radovi na izložbi “Taština malih razlika” u zajedničkom su vlasništvu kolekcija British Council-a i Arts Council-a kojom upravlja londonski Southbank centar.
Zbirka Britanskog saveta nastala je 1938. godine kao skromna grupa radova na platnu, a danas sadrži više od 8.500 umetničkih dela, među kojima su slike, skulpture, fotografije, filmovi i multimedijalni radovi više od 1.250 umetnika. Zbirka promoviše britansku umetnost i umetnike koji su doprineli njenom razvoju tako što prikuplja njihova dela iz važnih perioda karijere i izlaže ih globalnoj publici. Tim Britanskog saveta koji se bavi vizuelnim umetnostima organizuje međunarodne izložbe u celom svetu, čime ta dela mogu da dođu do mnogo brojnije publike. Takođe, pozajmljuju se muzejima i galerijama u Velikoj Britaniji i u inostranstvu.
Izložba “Taština malih razlika” biće otvorena od 7. aprila do 20. maja u MSUV.
Izložba je poklon umetnika i galerije “Viktorija Miro”, a realizovana je uz podršku britanske televizije Channel 4, organizacije Art Fund, fondacije “Sfumato” i kompanije AlixPartners. U Novom Sadu je organizuju Britanski savet u Srbiji i MSUV u saradnji sa EPK Novi Sad 2021, a kao i Herstovu izložbu, podržali su je Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama Vojvodine, Uprava za kulturu Grada Novog Sada i kompanija KPMG.
Izložba “Nova religija” Dejmijana Hersta prošle jeseni u MSUV otvorena je uz protest grupe umetnika i aktivista protiv domaće institucionalne podrške krupnom kapitalu, a gostovala je u Novom Sadu nakon Banjaluke i Skoplja.
(SEEcult.org)
