16. Sarajevo Film Festival
Sarajevo Film Festival (SFF), koji je proteklih 16 godina prerastao u najveću filmsku manifestaciju u regionu, svečano počinje 23. jula svetskom premijerom filma "Cirkus Columbia" oskarovca Danisa Tanovića iz Bosne i Hercegovine, a do kraja meseca predstaviće još oko 210 filmova, uz brojne goste, među kojima su glumac Morgan Frimen (Freeman), reditelji Semi Kaplanoglu (Semih), Gaspar Noe, Samuel Maoz i Huan Hose Kampanela (Juan José Campanella), kao i direktor Berlinala Diter Koslik (Dieter Kosslick).
Sarajevo Film Festival (SFF), koji je proteklih 16 godina prerastao u najveću filmsku manifestaciju u regionu, svečano počinje 23. jula svetskom premijerom filma "Cirkus Columbia" oskarovca Danisa Tanovića iz Bosne i Hercegovine, a do kraja meseca predstaviće još oko 210 filmova, uz brojne goste, među kojima su glumac Morgan Frimen (Freeman), reditelji Semi Kaplanoglu (Semih), Gaspar Noe, Samuel Maoz i Huan Hose Kampanela (Juan José Campanella), kao i direktor Berlinala Diter Koslik (Dieter Kosslick).
Tanović se, nakon Oskarom nagrađene “Ničije zemlje”, ponovo vraća filmom “Circus Columbia” bosanskohercegovačkoj tematici, a reč je o koprodukciji više evropskih i zemalja u regionu (BiH, Francuske, Velike Britanije, Slovenije, Nemačke, Belgije i Srbije), u kojoj igraju i srpski glumac Predrag Miki Manojlović i hrvatska glumačka zvezda Mira Furlan.
Reč je o romantičnoj sagi smeštenoj u malo mesto u Hercegovini, koja pokriva kraj veka koji je tragično najavio dolazak novog doba na Balkanu.
Nakog vladavine komunizna, izabrana je nova demoratska vlast, te se Divko Buntić, nakon godina egzila, vraća u rodni grad. Željan gomile sitnih osveta, vraća se sa novom, 40 godina mlađom ženom, novim mercedesom i gomilom novca. I upravo kada sve izgleda kao da Divko pobeđuje i kao da novac može sve, život se preokrene i rat zakuca na vrata maloga grada...
Scenario za film “Cirkus Columbia” Tanović i novinar i književnik Ivica Đikić napisali su prema Đikićevom istoimenom romanu.
Budući da je glavni cilj SFF-a promocija mladih filmskih stvaralaca, ali i domaćeg filma, ovogodišnja ceremonija otvaranja proteći će u tom znaku, pa će u ulozi voditelja i domaćina večeri biti jedan od najznačajnijih glumaca mlađe generacije iz BiH - Ermin Bravo, koji igra i u Tanovićevom filmu “Circus Columbia”. Poznat je, između ostalog, i po ulogama u filmovima “Remake” Dine Mustafića i ostvarenjima Jasmile Žbanić “Grbavica” i “Na putu”.
Tanovićev film je van konkurencije za nagrade “Srce Sarajeva” za igrani film, koje će dodeliti žiri kojim predsedava nagrađivani rumunski reditelj Kristi Puiu (Cristi).
Takmičarski program igranog filma 16. SFF-a predstavlja devet filmova zemalja iz regiona - tri mađarska, dva iz BiH, te po jedan iz Austrije, Srbije, Rumunije i Turske.
To su “Biblioteka “Pascal” mađarskog reditelja Szabolcsa Hajdua, rumunski “Utorak, nakon Božića” Radua Munteana, “Adrienn Pal” Agnes Kocsis, austrijski “Amerika iznutra” Barbare Eder, mađarski “Nežni sin - projekat Frankenštajn” Kornéla Mundruczóa, “Tilva Roš” Nikole Ležaića iz Srbije, kao i domaći filmove “Jasmina” Nedžada Begovića i “Sevdah za Karima” Jasmina Durakovića, te turski “Vivien” , koji su režirali Durul Taylan i Yagmur Taylan.
Za “Srce Sarajeva” takmiče se i dokumentarni i kratki filmovi iz regiona, a publika će moći da vidi još desetak selekcija, među kojima je “U fokusu” sa najboljim igranim filmovima iz regiona koji su van konkurencije, “Panorama” sa pregledom ostvarenja između avangarde i mejnstrima, “Novi tokovi” sa filmovima autora koji krše pravila filma kao medija i testiraju granice samog procesa gledanja filmova.
Program “Tribute to...” - retrospektiva autora čiji su beskopromisni i kreativni pogledi slomili mnoge tabue, kako u filmu, tako i u društvu, predstavlja ove godine opus Bruna Dumona (Dumont).
Program “Ljetno kino !hej” predstavlja filmove nove produkcije, a biće održan i program filmova za decu, uz “Teen arenu”, selekciju domaćih filmova i program fondacije Ketrin Kaltridž (Katrin Cartlidge), čija je ovogodišnja stipendija, inače, pripala Institutu Cine sa Haitija.
SFF i ove godine obuhvata koprodukcijski market Cinelink, kao i Sarajevo Talent Campus, koji je namenjen mladim filmskim profesionalcima iz regiona, a i okupiće i veliki broj eminentnih stručnjaka iz filmske umetnosti, među kojima su i Kaplanoglu, Frimen, Noé, Maoz, kao i drugi brojni domaći i strani profesionalci (David Silber, Jasmila Žbanić, Leon Lučev, Lucile Hadžihalilović, Szabolcs Hajdu, Ágnes Kocsis, Katriel Schory, Nancy Bishop, Licia Eminenti, Frederic Boyer, Daniel Mitulescu...).
U saradnji sa Berlinale Talent Campusom i Međunarodnim filmskim festivalom u Berlinu, Sarajevo Talent Campus okupiće od 25. do 31. jula 65 odabranih učesnika iz 12 zemalja Jugoistočne Evrope, kao i deset mladih nemačkih producenata koji imaju status gostiju tog festivalskog projekta, kao rezultat saradnje sa Fondacijom Robert Bosch.
Počasno priznanje 16. SFF-a dodeljeno je direktoru Berlinala Diteru Kosliku, za izuzetan doprinos afirmaciji filmske umetnosti u Jugoistočnoj Evropi, te za kontinuiranu podršku razvoju SFF-a i njegovih programa, naročito Sarajevo Talent Campusa.
Prema navodima organizatora SFF-a, imajući u vidu značajan broj regionalnih autora koji se svake godine predstavljaju na Internacionalnom filmskom festivalu u Berlinu, Koslik je, kao direktor Berlinala, postao jedan od najznačajnijih promotera kinematografije Jugoistočne Evrope, predstavljajući nove talente na međunarodnoj filmskoj sceni.
Raniji dobitnici počasnog priznanja “Srce Sarajeva” su: direktor Filmskog festivala u Veneciji Marko Miler (Marco Mueller) - 2005. godine, britanski reditelj Majk Li (Mike Leigh) i ministar kulture i sporta Federacije BiH Gavrilo Grahovac 2006. godine, glumac Stiv Bušemi (Steve Buscemi) 2007. godine, producentkinja Ket Vilers (Cat Villiers) 2008. i izvršni direktor Mitteldeutsche Medienförderung GmbH Manfred Šmit (Schmidt) 2009.
Počasni gost 16. SFF-a je američki oskarovac Frimen, a u njegovu čast, sarajevski festival biće i završen filmom “Invictus” Klinta Istvuda (Clint Eastwood), u kojem igra Frimen predsednika Južnoafričke Republike i legendarnog borca protiv aparthejda Nelsona Mandelu.
Frimen će neposredno posle SFF-a biti i specijalni gost Dubrovačkih filmskih susreta.
Među brojnim gostima najavljen je i francuski reditelj Gaspar Noe, kome će se pridružiti njegova poslovna i životna partnerka, rediteljka Lucile Hadžihalilović, a predstaviće se u programu “Panorama” novim ostvarenjem “Uđi u prazninu”, koji je Noe režirao, dok je Hadžihalilovićeva koscenaristkinja.
Noev film “Sam protiv svih” proglašen je najboljim na SFF-u 1998. godine, a tom reditelju je 2004. godine priređena i retrospektiva, u okviru programa “Posvećeno”.
Posebna počast biće odata i nedavno preminulom glumcu Bekimu Fehmiuu, zvezdi jugoslovenske kinematografije, a tim povodom 29. jula u Narodnom pozorištu biće prikazan kultni film srpskog reditelja Aleksandra Saše Petrovića “Skupljači perja” iz 1967. godine.
SFF na taj način, kako je istaknuto, kao festival koji u fokus stavlja regionalni film i autore, želi da oda počast jednom od najvećih glumaca i umetnika ovog prostora.
Direktor SFF-a Mirsad Purivatra izjavio je da je Fehmiu bio neosporno jedan od najvećih glumaca ove regije.
“Svojim talentom i svojim kreacijama daleko je nadmašio granice bivše Jugoslavije i postao jedan od prvih glumaca bivše zajedničke države koji je postao evropska i svetska zvezda”, kazao je Purivatra.
SFF će i ove godine prirediti Dan ljudskih prava, u saradnji sa švajcarskom ambasadom, a tim povodom, 29. jula biće prikazan film “Toumast - Gitare i kalašnjikovi” Dominik Margo (Dominique Margot), u saradnji sa Internacionalnim filmskim festivalom i Forumom za ljudska prava u Ženevi, uz specijalnu projekciju filma “S.O.S. Stanje sigurnosti” (Michele Ohayon).
U okviru Dana ljudskih prava, biće održan i okrugli sto na temu “Sloboda govora u kinematografiji (Zašto sam aktivista za ljudska prava?)”, a među učesnicima su najavljeni predstavnik Berlinala Matthijs Wouter, Caroline Ravaud iz Saveta Evrope, direktorka Internacionalnog filmskog festivala i Foruma za ljudska prava u Ženevi Yaël Reinharz Hazan i bosanski reditelj Srđan Vuletić.
Nagrada za ljudska prava biće dodeljena na svečanoj ceremoniji zatvaranja SFF-a, a dobiće je najbolji dokumentarac iz takmičarskog programa koji obrađuje tematiku ljudskih prava.
SFF je, u saradnji sa HT Eronetom, ustanovio nagradu publike, koja će moći da glasa za najbolji igrani i najbolji dokumentarni film.
Organizatori SFF-a, inače, očekuju ove godine rekordnu posetu, uključujući 1.100 gostiju i oko 700 akreditovanih novinara.
Prošle godine srpska kinematografija trijumfovala je na SFF-u - debitantski film “Ordinary People” Vladimira Perišića proglašen je najboljim u konkurenciji deset igranih ostvarenja iz regiona, a “Kavijar konekšn” Dragana Nikolića najboljim dokumentarcem, dok je nagrada za ljudska prava dodeljena filmu “Vrela krv” Marka Mamuzića.
Za ulogu u filmu “Ordinary People”, koji govori o ratnom zločinu iz ugla počinioca, Relja Popović dobio je “Srce Sarajeva” za najboljeg glumaca.
“Ordinary People” prethodno je dobio i nagradu FIPRESCI za najbolji film na 15. SFF-u, koji je završen 20. avgusta dodelom nagrada i projekcijom američkog filma “Rvač” Darena Aronofskog, u prisustvu i reditelja i glavnog glumca Mikija Rurka (Mickey Rurke).
Sajt SFF-a je www.sff.ba, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
