Priča o Mikrobu u Zagrebu
Posthumna izložba Saše Markovića Mikroba, prerano preminulog beogradskog umetnika i po mnogo čemu samosvojne pojave na umetničkoj sceni u Srbiji, biće otvorena 29. marta u Institutu za savremenu umetnost u Zagrebu, uz prezentaciju koju će održati istoričarka umetnosti Darka Radosavljević.
Izložba “Zbogom andergraund (Priča o Mikrobu)” obuhvata i projekcije filmova i videa, a premijerno je zagrebačko predstavljanje rada Saše Markovića (1959-2010), koji za života nikada nije izlagao u Hrvatskoj.
Marković je svoju produkciju zasnivao na šest principa kojih se pridržavao tokom cele karijere: “Umetnost mora biti narativna, svima pristupačna, zabavna i smešna, dosledna, lokalno orijentisana i proizvedena jeftinim sredstvima”.
Na tim osnovama izgradio je umetnički idiom koji je spajao njegov životni habitus sa umetničkim izražavanjem, refleksiju svakodnevne društvene i političke stvarnosti sa ličnom mitologijom, autoironijski govor u prvom licu sa govorom o drugima, vizuelni i tekstualni jezik, proizvodnju slika i performativno ponašanje, naveo je istoričar umetnosti i kustos Muzeja savremene umetnosti u Beogradu Dejan Sretenović o Markovićevom radu povodom retrospektive “Zbogom andergraund” koju su zajednički organizovali početkom 2012. godine MSUB i Remont.
Povodom tog projekta, Remont je 2013. objavio i monografiju o Markoviću “Zbogom andergraund”, koju je priredila Darka Radosavljević, a obrađuje njegov opus od kraja 80-ih godina, kada se pojavio na sceni, preko burnih 90-ih do 2000-ih, prateći njegovo stvaralaštvo kroz foto radove, performanse, maske, crteže, izložbe i mnogobrojne akcije.
Knjiga je nastala uz svesrdnu pomoć prijatelja i poštovalaca rada Saše Markovića koji su pisali tekstove, prevodili, ustupali dokumentaciju i fotografije radova u ličnom posedu, dostavljali biografske podatke, obrađivali materijal za štampu, učestvovali u finalnom dizajnu, organizaciji promocije.... U knjizi se nalaze brojni tekstovi o njegovom radu, kao i tekstovi koje je sam pisao, ali i mnogobrojni komentari i zanimljivi osvrti prijatelja na njegovu ličnost.
Među autorima tekstova su i Aleksandar Todorović Bekan, Antonije Pušić, Stephen Howard Mixup, Pavle Ćosić, Ivan Tobić, Aleksandar Belčević, Slobodan Jovanović, Miloš Tomić, Stevan Novaković, Daniel Kovač, Velimir Ćurguz Kazimir, Milan Petrović Tica, Radovan Nastić Bensedin, Aleksandra Sekulić, Dragan Protić Prota, Mićun Ristić, Uroš Đurić, Jelena Vesić....
Poznat i kao Mladoženja, Bambus i Ganeša, Marković je bio umetnik, performer, novinar, radijski voditelj, društveni radnik, po mnogo čemu jedinstvena pojava na srpskoj umetničkoj i subkulturnoj sceni. Retko koji umetnik je uspevao da precizno, vizionarski, beleži i komentariše promene i aktera na umetničkoj, društvenoj i političkoj sceni u Srbiji u protekle dve burne decenije.
Retrospektiva u Salonu MSUB, 2012.
Živeći svoju umetnost i prezentujući je u različitim formama (performans, izložbe, ulične akcije, radio talasi, video radovi, muzički spotovi, tekstovi, grafičko uređivanje i rešenja za korice štampanih izdanja, oslikavanje muzičkih cd izdanja, predavanja o istoriji rock and rolla...), Marković je na samosvojan način aktivno komentarisao društvenu situaciju, pojave i ličnosti u Srbiji poslednjih dvadesetak godina.
Studirao je jugoslovensku književnost i srpskohrvatski jezik na Filološkom fakultetu u Beogradu, a umetnošću se bavio od 1985, kada je počeo da se fotografiše u foto-kabinama. Na umetničku scenu stupio je početkom 90-ih, a samostalno i grupno izlagao je na velikom broju izložbi i manifestacija u zemlji i inostranstvu, izveo pedesetak performansa, vodio umetničke radionice, držao predavanja i prezentacije, sarađivao sa drugim umetnicima, umetničkim kolektivima i režiserima (Led art, Škart, Mixup, Janko Baljak, Ivan Markov, Era Milivojević, Milica Tomić, Tomislav Gotovac i dr.).
Bio je među osnivačima Remonta 1999. godine, a 2008. osnovao je sa Stevanom Novakovićem grupu Radar.
Sredinom 80-ih radio je kao tehnički urednik u listu “Student”, a od 1990. na Radiju B92 (Ritam srca). Od kraja 90-ih vodio je i uređivao “Lepi ritam srca”, a potom je do 2006. sa Mićunom Ristićem vodio na Radiju SKC emisiju “Black Market”. Na Kontak radiju 2003. uređivao je i vodio emisiju “Put u Indiju”.
Sa Nebojšom Kandićem i Rambom Amadeusom je 1987. osnovao tajnu organizaciju KPGS (Kurac! Pička! Govno! Sisa!). Vizuelno je oblikovao specijalno izdanje omota albuma “O, tugo jesenja” Ramba Amadeusa (1988) u 90 primeraka.
Bio je član one-man benda Tobića Tobića, a pojavljivao se i u muzičkim spotovima grupe Familija, Bajage i instruktora, Dejana Cukića i grupe Repetitor.
Bio je diskofil, poznavalac rok-muzike, redovan posetilac koncerata i izložbi u Beogradu, pisao je poeziju, sanjao da otputuje u Indiju...
Izložba “Zbogom andergraund” biće otvorena u Institutu za savremenu umetnost do 9. aprila.
(SEEcult.org)
