Zabrana antiratnog protesta

Mirno okupljanje nazvano “Antiratni protest povodom slavljenja ratne pobede”, najavljeno za 4. avgust na Trgu bana Jelačića u Zagrebu, zabranjeno je rešenjem Ministarstva unutrašnjih poslova Hrvatske, a organizatori su najavili umesto toga mirnu protestnu akciju u 18 časova, takođe na glavnom zagrebačkom trgu.

Povodom zabrane održavanja antiratnog protesta, organizacije Centar za žene žrtve rata – Rosa (Zagreb), Žene u crnom (Beograd), Ženska mreža Hrvatske, Srpski demokratski forum (Zagreb), Slobodarski aktivisti (Zagreb) i Centar za građansku hrabrost (Zagreb), saopštile su da je to samo “kulminacija već poznate prakse policije u onemogućavanju vlastima politički nepodobnih javnih okupljanja”.

“Obrazloženje rešenja koje se temelji na argumentu sigurnosti ne može biti opravdano, jer bi to značilo da policija ne može osigurati unapred najavljeno javno okupljanje građanstva. Možemo konstatovati da državna vlast ne funkcioniše, odnosno da je vlast u rukama nasilnih grupacija koje odlučuju o podobnosti javnih okupljanja”, saopštili su Slobodarski aktivisti u ime organizatora.

Antiratni protest bio je najavljen povodom slavljenja 21-godišnjice vojne operacije “Oluja”.

Organizatori su želeli da ukažu na posledice ratova, uz poziv svima da uče decu da nisu heroji oni koji idu u rat, već oni koji se bore da do rata ne dođe!

“Rat je okrutni događaj i na njegovim godišnjicama treba ukazati na to da su u ratu svi gubitnici, te tugovati, a ne slaviti. Zadnji rat ostavio je iza sebe oko 30.000 poginulih i 500.000 izbeglih i prognanih građanki i građana Republike Hrvatske. Smatramo da se ratovi mogu sprečiti suzbijanjem međunacionalne mržnje i tenzija. Hrvatskim i srpskim političkim elitama odgovaraju međunacionalne tenzije, jer ih uvek koriste u dnevnopolitičke svrhe, što stvara osnovu za bujanje nacionalizma koji na kraju dovodi do novih ratova i žrtava”, poručili su organizatori protesta, u želji da iskažu nezadovoljstvo načinom obeležavanja ratne pobede i podsete na odgovornost tadašnjih glavnih aktera – kako hrvatskog, tako i srpskog režima, ali i međunarodne zajednice.

“Odgovornost je hrvatskog režima, koji je pozvao ljude da ostanu i obećao im zaštitu i sigurnost, za zločine u i nakon operacije ‘Oluja’ i uništavanje imovine, kao i za izostanak procesuiranja osoba koje su odgovorne za počinjene zločine. Odgovornost je srpskog režima i njegovih krajiških satelita koji su pozvali ljude da napuste svoje domove. Odgovornost je međunarodne zajednice koja je pasivno promatrala ubistva ljudi, paljenje kuća i pljačku imovine izbeglog (prognanog) srpskog stanovništva”, poručili su organizatori protesta.

Organizatori protesta zatražili su da se prekine praksa slavljenja ratnih profitera kao upešnih privrednika, te pružanje političke podrške i njihove promocije Takođe, zatražili su da se obustavi izgradnja novih nacionalističkih mitova, imenovanje ulica i trgova imenima osoba odgovornih za zločine, kao i podizanje spomenika u njihovu čast.

Ministarstvo unutrašnjih poslova navelo je u obrazloženju zabrane antiratnog protesta da je utvrđeno da braniteljska udruženja pripremaju kontra-protest na istom prostoru u cilju onemogućavanja održavanja prijavljenog mirnog okupljanja. Takođe, kako je navedeno, nakon objave o održavanju  mirnog okupljanja i javnog protesta pojavio se veliki broj osvrta, komentara i reakcija putem medija, društvenih  mreža i građanskih inicijativa na internetu kojima je okupljanje okarakterisano kao protest protiv obeležavanja godišnjice "Oluje".

“S obzirom da organizator mirni protest namerava da održi na središnjem gradskom trgu, gde se zbog zadovoljavanja različitih potreba stalno nalazi veliki broj građana, te reakcije kroz izraženu javnu osudu i protivljenje takvom okupljanju, postoji osnovana verovatnoća da bi održavanje javnog okupljanja izazvalo uznemirenost kod većeg broja građana, a s obzirom na vreme i prirodu okupljanja i moguće reakcije građana na okupljanje, a posebno branitelja i udruženja proizašlih iz Domovinskog rata, moglo bi se poremetiti kretanje većeg broja građana, te dovesti do nasilja i ozbiljnog remećenja reda i mira”, navedeno je u obrazloženju zabrane antiratnog protesta, koje je potpisao ministar Vlaho Orepić.

Centar za žene žrtve rata - ROSA i Ženska mreža Hrvatske, u saradnji sa Udruženjem za društvena istraživanja i komunikacije (UDIK) iz Sarajeva, Srpskim demokratskim forumom i Udruženjem slobodarskih aktivista, organizovali su i 2015. godine akciju kojom su odali poštu žrtvama “Oluje”. Akcija je trebalo da bude održana istovremeno i u Sarajevu, ispred hrvatske ambasade, ali ju je zabranilo Ministarstvo unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo.

U hrvatskoj vojno-policijskoj operaciji “Oluja” više hiljada Srba je ubijeno ili nestalo, a više od 200.000 proterano, ali se taj istorijski događaj i posle više od dve decenije različito interpretira - dok se u Hrvatskoj proslavljaju Dan pobede i domovinske zahvalnosti i Dan hrvatskih branitelja, u Srbiji i Republici Srpskoj se žali i podseća na žrtve. 

Prošle godine Hrvatska je obeležila 20-godišnjicu “Oluje” vojnom paradom u Zagrebu i centralnom proslavom u Kninu, završenom koncertom Marka Petrovića Tompsona, koji je obeležen ustaškom ikonografijom, povicima i pesmama. Istovremeno, u Rijeci je u HNK Ivana pl. Zajca održan javni razgovor sa pet žena različitih nacionalnosti koje su pretrpele ratne strahote 90-ih, ali su i taj događaj pratili su protesti i pretnje ultradesničara.

U Srbiji i Republici Srpskoj proglašeni su Dan sećanja na stradale i Dan žalosti.

*Foto: Trg bana Josipa Jelačića (SEEcult.org)

(SEEcult.org)