Otvoreni protest
Grupa umetnika, pisaca, akademskih, kulturnih i medijskih radnika iz Sarajeva, kojima su se pridružile i kolege iz regiona, oštro je osudila sve pritiske i pretnje upućene rukovodstvu MESS-a u vezi sa izvođenjem drame Olivera Frljića “Naše nasilje i vaše nasilje”, smatrajući da su usmerene protiv fundamentalne slobode javnog i umetničkog izražavanja koja je predvodnica svih drugih sloboda i prava i bez koje individualno ljudsko biće i zajednica u kojoj živi nema ni dostojanstva ni smisla.
Potpisnici otvorenog pisma protestuju i zbog “već poodmaklog procesa puzajućih klerikalizacija koje sve ofanzivnije okupiraju javni prostor svojim konzervativnim sudovima samovoljno određujući nedodirljive teme u društvu oko kojih se ne sme raspravljati i koje ne smu biti predmet kritičkog intelektualnog i umetničkog ispitivanja i obrade”. To za posledicu ima, kako je upozoreno, širenje kulture rigidnog konzervativizma i autocenzure koja uništava svako kritičko, a pogotovo subverzivno delovanje bez kojeg nema napretka niti jednog društva.
“Protestujemo protiv sada već paradigmatskog odnosa lokalnih vlasti koje najavljuju ‘preispitivanje’ rada MESS-a, pri čemu im ne pada na pamet da preispitaju delovanje svojih institucija čija neefikasnost dovodi do toga da i najbudalastije pretnje možemo lako zamisliti kao vrlo moguće. To je odlika autoritarnih režima - bez obzira da li se legimitišu višestranačkim izborima - koji opstaju sejući strah među svojim građanima. U toj je situaciji nemoguće osloniti se na institucije koje građanke i građani plaćaju da štite njihove slobode i sigurnost. Ako vlasti bilo kojeg nivoa nisu u prilici da omoguće održavanje jedne kulturne manifestacije, da odlučno stanu u odbranu funamentalnih ljudskih prava i sloboda nasuprot pretnji nasilnika, onda se zapravo nalazimo u situaciji u kojoj građanke i građani moraju ‘preispitati’ i ‘analizirati’ njih same, tj. istinski ‘cirkus’ izvitoperene i nestajuće demokratije”, poručili su potpisnici otvorenog pisma, ohrabrujući sve kulturne radnice i radnike da nastave da šire područja stvaralačke slobode.
Potpisnici pisma osvrnuli su se posebno i na ulogu Direkcije MESS-a u celom slučaju u vezi sa Frljićevom predstavom, čije je javno izvođenje zvanično otkazano pole pritisaka i pretnji.
“Sa zabrinutošću konstatujemo da je trenutna direkcija MESS-a svojim kolebanjem u vezi sa održavanjem predstave prokockala – nadamo se ne zauvek – MESS-ov imidž beskompromisnosti i građanske hrabrosti otkrivajući strašnu nedoslednost prisutnu u delu domaće kulturne elite koja će se rado podičiti svojom hrabrošću tokom opsade Sarajeva, a podviti rep na dizanje obrva nacionalno-klerikalnih elita”, naveli su potpisnici otvorenog protesta, pozivajući Direkciju MESS-a da se jasno izjasni o svojoj ulozi, te da ceo slučaj osvetli do kraja i javnost upozna s pritiscima i pretnjama kojima je bila izložena, kao i onima koji su ih činili.
Ujedno, izražena je podrška grupi građanki i građana koja je, “u nameri da odbrani svoje ljudsko dostojanstvo, doslovno okupirala Narodno pozorište i svima očitala lekciju iz građanske hrabrosti”.
“Ta se hrabrost ne nagrađuje, već se sledi, kao i njihova spremnost na borbu protiv nazadnjaštva, nacionalističke klerikalizacije, kao i kapitalističkog izrabljivanja koje prikriva, a na kojem počivaju političke i verske elite koje su objavile rat društvenim slobodama i emancipatorskim borbama u BiH i celoj regiji. Pokazali su takođe da je teatar i kultura političko bojno polje na kojem se prelama naša budućnost i na kojem ne sme biti straha, popustljivosti i kompromisa”, poručili su potpisnici otvorenog protesta, koji je moguće podržati putem adrese otvoreni.uni@gmail.com ili Fejsbuk strane Otvorenog univerziteta Sarajevo.
Među potpisnicima su Asim Mujkić, Dino Abazović, Gajo Sekulić, Nerzuk Ćurak, Nermina Mujagić sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu, pisac Igor Štiks (Univerzitet u Edinburgu/Otvoreni univerzitet), filozof i publicista Boris Buden (Univerzitet Bauhaus u Vajmaru, Berlin), Kvart (Prijedor), reditelji Jasmila Žbanić, Danis Tanović i Srđan Vuletić, Ines Tanović Sijerčić, Danijela Dugandžić i Alma Midžić (Crvena, Sarajevo), književnici Ferida Duraković, Adisa Bašić, Faruk Šehić i Ahmed Burić iz Sarajeva i Ivana Sajko (Berlin-Zagreb), pozorišni kritičar Mario Kikaš iz Zagreba, publicista i istoričar Damir Markovina iz Mostara, nezavisna novinarka Kristina Ljevak, Amra Bakšić Čamo (SCCA/pro.ba), umetnici Aleksandra Nina Knežević, Bojan Hadžihalilović, Sandro Drinovac iz Sarajeva, pisac Gorac Ferčec i glumica Urša Raukar iz inicijative Kulturnjaci 2016 iz Zagreba, publicista Zlatko Dizdarević, fotografkinja Imrana Kapetanović, Amila Ramović sa Muzičke akademije u Sarajevu, sarajevski muzičar Damir Imamović…
Protestno psmo u celini je objavljeno u Otvorenom magazinu, odnosno na sajtu Otvorenog univerziteta - platforme za javne debate, društveni angažman i interaktivno obrazovanje, koju je pokrenuo Centar za interaktivno obrazovanje i društvenu akciju (CODA), osnovan 2013. u Sarajevu sa ciljem da unapredi i ojača osnovne demokratske vrednosti, promoviše društvenu, političku i ekonomsku participaciju, obezbedi prostor za glas novim pokretima i omogući njihovo povezivanje sa sličnim inicijativama u regionu i Evropi, kao i da podstiče nezavisno i kritičko razmišljanje.
(SEEcult.org)