13. ZagrebDox

ZagrebDox, najveći regionalni festival posvećen dokumentarnom filmu, nudi od 26. februara do 5. marta u Zagrebu više od 120 naslova iz celog sveta, a uz međunarodnu i konkurenciju filmova iz regiona, publika ima priliku da vidi i izbor ostvarenja majstora dokumentaristike poput Sparloka, Zajdla i Manskog, muzička dela o Zapi, Kejvu i Bouviju, kontroverzne priče o egzorcizmu, ruskim političkim zatvorenicima, spomenicima NOB-a i globalnom zagađenju, ali i da se odmakne od uglavnom teških tema današnjice uz devet naslova u selekciji Happy Dox.

Međunarodna konkurencija 13. ZagrebDoxa obuhvata 21 naslov, uključujući nagrađivane filmove i dela sa nominacijama za prestižne nagrade, kao što su “Nulti dani” (Alexa Gibney), “Snimateljka” (Kirsten Johnson) i “Vrabac huligan” (Nanfu Wang), te kandidat za Oskara “Život kao crtić” (Roger Ross Williams), dirljiv dokumentarac o autizmu. U trci za Veliki pečat je i danski dokumentarac “Ratni šou”(Andreas Dalsgaard i Obaidah Zytoon), koji je ovenčan nagradom Dana autora u Veneciji, a nastao je u formi video-dnevnika rediteljke o intimnom druženju grupe mladih aktivista uoči i tokom Arapskog proleća, film koji svedoči o tragičnoj sudbini Sirije. Nagrađivani američki dokumentarac “Gospodarica orlova” (Otto Bell)  priča je o 13-godišnjoj devojčici koja je postala prva žena koja lovi sa orlom u 12 generacija svoje nomadske porodice u planinama Mongolije.

   Vrabac huligan

Uz sedam američkih, koji preovlađuju po broju, u međunarodnu konkurenciju uvršteno je čak šest dokumentaraca iz Poljske, zemlje s dugom i bogatom tradicijom dokumentarizma. Poljsku dokumentaristiku na ZagrebDoxu predvodi “21 x New York”, hipnotični filmski portret Njujorka i Njujorčana iz ugla Piotra Stasika. Organizatori su posebno izdvojili i poljski hibrid dokumentarizma i fikcije “Sve te neprospavane noći”, film o “mladosti u punom sjaju” sa ulica Varšave poljskog autora Mihala Maržaka, koji je nagrađen za režiju na Sandensu.

Poljskim filmom “Pričest” Ane Zamecke, koji je nagrađen u Lajpcigu, Lokarnu, Trstu i Bratislavi, program 13. ZagrebDoxa svečano i počinje 26. februara u prisustvu autorke. Kroz priču o svakodnevici devojčice koja je odrastajući u disfunkcionalnoj porodici bila prisiljena da prevremeno odraste, “Pričest” otkriva lepotu odbačenih, snagu slabih i potrebu za promenom kada se to čini nemoguće.

  Pričest

Regionalni takmičarski program takođe nudi 21 film, od kojih je cak pet iz Srbije, a među njima je i nagrađivana “Dubina dva” Ognjena Glavonića o masovnoj grobnici kosovskih Albanaca u Batajnici kod Beograda, proglašen između ostalog za najbolji balkanski dokumentarac na Dokufestu u Prizrenu 2016. Iz Srbije u trci za Veliki pečat učestvuju i “Hotel Dvojka” Marka Mamuzića o beskućnicima koji provode zimu u beogradskom tramvaju na liniji 2, “Četiri pasoša” Mihajla Jevtića, priča o imigraciji i identitetu nakon raspada Jugoslavije, te “Voli vas vaša Sexymaja” Ivana Mandića o popularnom blogu mlade beogradske prostitutke i “Zid smrti i tako to” Mladena Kovačevića, jedan od pobednika Beldocsa 2016. godine, koji govori o Brankici, bivšoj zvezdi vašara širom bivše Jugoslavije iz legendarne porodice cirkuzanata i akrobata, koja i danas, kada ima 43 godine i već šestoro unučadi, još uvek izvodi zastrašujuće akrobacije.

   Dubina dva

Finsko-bugarski dokumentarac “Dobri poštar”, u režiji Tonislava Hristova, donosi priču o poštaru u malom selu na bugarsko-tuskoj granici koje zbog evropske izbegličke krize ponovno dobija na strateškoj važnosti. Glavni protagonista se kandiduje za gradonačelnika u želji da prihvati izbeglice i tako oživi izumiruće selo, ali ubrzo otkriva da dobre namere nisu garancija političkog proboja…

U trci za Veliki pečat u regionalnoj konkurenciji je čak devet od ukupno 17 hrvatskih filmova na 13. ZagrebDoxu – “Devojka od nula dolara” Damira Terešaka, “Jedi, spavaj, jedi, spavaj” Đure Gavrana, “Maratonci” Biljane Čakić, “Bojnik” Kristijana Milića, snimljen u koprodukciji sa Austrijom, “Neuspešan skroz” Ljiljane Šišmanović, “Oni samo dolaze i odlaze” Borisa Poljaka, “Možeš biti sve što hoćeš” Roberta Tomića Zubera, “Simpl” Silvestra Kolbasa i “Buffet Željezara” Gorana Devića.

  Bojnik

Međunarodnim žirijem predsedava Snježana Tribuson, a regionalnim direktorka Evropske filmske akademije Marion Döring.

Uz takmičarske, ZagrebDox uključuje i niz popularnih zvaničnih programa: Biografski dox, Glazbeni globus, Happy Dox, Kontroverzni dox, Majstori doxa, Stanje stvari, Teen Dox i ADU Dox, kao i posebne programe Majke i kćeri sa četiri filma o odnosu dve generacija žena u istoj porodici, te Serija 65+ sa tri filma nastala u okviru serijala posvećenog svakodnevici osoba starijeg životnog doba – “Druga ljubav”, “Umetnik nikada ne ide u penziju” i “Izbori”, u režiji Gorana Devića i u produkciji Petnaeste umjetnosti.

ZagrebDox donosi i dve retrospektive, od kojih je jedna posvećena austrijskom redatelju Nikolausu Gajrhalteru (Geyrhalter), a druga 20-godišnjici produkcije Factum.

Nikolaus Gajrhalter, jedan od najznačajnijih austrijskih reditelja, biće predstavljen kroz četiri dokumentarca, počev od ranog rada “Naplavljeni” (1994) do njegovog najnovijeg filma, posvete destruktivnoj prirodi čovečanstva “Homo sapiens” (2016), koju je nedavno imala priliku da vidi i publika 13. Festivala evropskog dokumentarnog filma “7 veličanstvenih” u Beogradu, uz gostovanje autora.

  Hommo sapiens

Program posvećen 20-godišnjici Factuma obuhvata izbor najboljih ostvarenja te nezavisne zagrebačke produkcije koju vodi Nenad Puhovski, direktor ZagrebDoxa.

Izbor filmova iz produkije Factuma koja broji više od 70 ostvarenja sačinio je umetnički direktor prizrenskog DokuFesta Veton Nurkolari, a reč je o dokumentarcima “Bag” (Stanislav Tomić, Dalibor Matanić, Tomislav Rukavina), “Blokada” (Igor Bezinović), “Čuvar tegljača” (Silvio Mirošničenko), “Dečko kojem se žurilo” (Biljana Čakić), “Godine rđe” (Andrej Korovljev), “Nemam ti šta reć' lijepo” (Goran Dević) i “Pitka voda i sloboda III” (Rajko Grlić) i “Sve 5!” (Dana Budisavljević).

Organizatori ZagrebDoxa najavili su više od 120 gostiju, među kojima su, uz Gejrhaltera, i poljski autori Pavel Lozinski i Julia Staniszevska (Tri razgovora o životu), belgijski reditelj Pieter-Jan de Pue (Zemlja prosvetljenih), kineska autorka Qiong Zheng (Izlaz), Andreas Dalsgard iz Danske (Ratni šou), te autori iz regionalne konkurencije: srpski autor Mihajlo Jevtić (Četiri pasoša) i rumunska rediteljka Monica Lazurean Gorgan (Dah). Nemački redatelj Christian Krönes predstaviće film "Nemački život" iz programa Biografski dox, a priču o neobičnom putovanju oko sveta korzičke pesme solenzara francuski reditelji Stephan i Pascal Regoli. U Zagreb stiže i poznati danski reditelj Jon Bang Carlsen, autor filma "Déjà vu" iz programa Majstori doxa.

   Déjà vu

Iranski reditelj Mehrdad Oskouei održaće majstorsko predavanje o izazovima s kojima se susretao snimajući dokumentarni film "Snovi bez zvezda" iz programa Teen Dox o svakodnevici i sudbinama devojaka iz jednog iranskog popravnog doma.

Program za profesionalce ZagrebDox Pro obuhvata pripremne radionice za odabrane autorske dokumentarne projekte u različitim fazama razvoja i produkcije, pitćing forum, na kojem se projekti predstavljaju javnosti, potencijalnim finansijerima i distributerima, te Dan međunarodne saradnje, koji će omogućiti poslovno umrežavanje stručnjacima, projektnim timovima i drugim filmskim profesionalcima.

U okviru platforme ZagrebDoXXL, najavljen je niz okruglih stolova, razgovora i proširenih sesija Q&A, a posetioci će moći da prisustvuju i nizu projekcije virtuelne stvarnosti (VR), organizovanih u saradnji s Hrvatskim Telekomom i Samsungom.

  One More Time With Feeling

Korisnici MAXtv-a moći će ekskluzivno da uživaju u nekim od vrhunskih naslova sa ZagrebDoxa (Facebookistan, Monty Python i Život kao crtić, te Postati Zlatan), koji će biti dostupni nakon poslednje projekcije na festivalu.

Program 13. ZagrebDoxa održava se u bioskopu Kaptol Boutique Cinema u Centru Kaptol.

Cena ulaznica za filmove u 15 programa je 23 kune (oko 3 evra) za dnevne i 28 kuna za večernje projekcije, dok je za program Teen Dox 18 kuna.

Ulaz na projekcije filmova iz međunarodne i regionalne konkurencije u dnevnim terminima je besplatan, a svi nagrađeni filmovi će tradicionalno, nakon zatvaranja 13. ZagrebDoxa i dodele nagrada, biti prikazani 5. marta po ceni paketa ulaznica od 40 kuna.

ZagrebDox se, kao i do sada, održava uz podršku Grada Zagreba i Hrvatskog audiovizuelnog centra, a ZagrebDox Pro uz podršku programa Kreativna Evropa (potprogram Media). Generalni sponzor ZagrebDoxa je već 12. godinu Hrvatski Telekom.

Prošle godine, na 12. ZagrebDoxu, najboljim filmom u međunarodnoj konkurenciji proglašen je kineski dokumentarac “Pesnik na poslovnom putu” (Ju Anqi), a u regionalnom takmičarskom programu pobedio je hrvatski film “4.7” Đure Gavrana.

Festivalski sajt je zagrebdox.net, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

(SEEcult.org)