Odbrana utopije
Strip projekat “Odbrana utopije”, zasnovan na tretmanu društvenih fenomena koji se odnose na pitanje socijalne pravde i borbe za pravednije i bolje društvo, biće realizovan do kraja 2013. godine u vidu produkcije i prezentacije sedam strip ostvarenja više autora, kao i sukcesivno građene izložbene postavke i tribinskog programa, te izdavanjem publikacije na engleskom jeziku koja će objediniti sve strip radove.
Projekat realizuje od sredine septembra organizacija Anonymous said:, u saradnji sa Muzejem primenjene umetnosti (MPU) u Beogradu, u kojem će biti izložba i tribinski program, kao i sa dnevnim listom “Danas”, u čijim će vikend izdanjima izlaziti stripovi.
Tema odbrane ideje pravednog društva, utopije i društvene imaginacije, predstavlja reakciju na sociološko orijentacioni, ekonomski, razvojni, idejni i psihički kolaps društva u Srbiji, naveli su organizatori tog projekta, koji ukazuje da je u vreme lažno nametnutih društvenih tema, grčevite borbe za golo egzistencijalno preživljavanje, eliminisanja viših kulturnih vrednosti ukidanjem kulturnih institucija i generalnom marginalizacijom pitanja moralnih i društvenih vrednosti, pitanje socijalne pravde i izgradnje pravednog društva sistematski istrošeno i degradirano. Zagovornici tih pitanja, koja se odnose na izgradnju pravednijeg društva, nalaze se pred velikim izazovom, zbog percepcije njihovih zalaganja kao anahronih, nesposobnih da prate intenzitet ekonomskih i društvenih neoliberalnih promena i zahteva, intelektualno slabih, te iracionalno izgubljenih u procesima tranzicije.
Projekat “Odbrana utopije” nastao je na osnovu sagledavanja dominantnih društvenih procesa koji osporavaju i negiraju bilo kakvu akciju usmerenu prema pravednom društvu kao ekonomski i društveno nelegitimnu, devijantnu i kao pretnju za još uvek krhke demokratije u zemljama tzv. tranzicije.
Vođeni principom da, i pored vladajuće duhovne i idejne krize i opšte dezorijentisanosti, ideja o pravednom društvu ne sme nestati, organizatori su predložili teme koje problematizuju navedena društvena i egzistencijalna pitanja - obrasci društvene nejednakosti, solidarnost, istorijski revizionizam u okviru antifašističke borbe, klasa produktivnih radnika, obrazovanje, učešće u emancipatorskoj viziji evropejstva i građanska odgovornost.
Strip stvaralaštvo u Srbiji, kako je istaknuto, predstavlja posebnu vrednost scene vizuelnih umetnosti Srbije, koje odlikuje respektabilna tradicija, ali i kvalitet aktuelnih ostvarenja i autorskih opusa.
U projektu učestvuju autori koji pripadaju različitim generacijama, različitih umetničkih senzibiliteta i načina delovanja. Tu su velikani domaćeg stripa, poput Zorana Janjetova, autora poznatih ostvarenja poput “Bernarda Panasonika”, strip serijala “Mladost Džoni Difula”, “Tehnoočevi”, “Vojske Metabarona” i “Ogregod” koje je za izdavačku kuću Les Humanoĩdes Associés realizovao u saradnji sa Alehandrom Žodorovskim, zatim Željka Paheka, takođe jedne od centralnih figura stripa u Srbiji, koji je objavljivao radove u “Studentu”, “Vidicima”, “Stripoteci”, “YU stripu”, autora znamenitih strip dela kao što su “Froghi”, “Cinema histories”, “Kiborova kiša”, “Astro-idjani”, strip albuma “Legija nepromočivih”, “Badi Kukavica i druge priče”, reprezenta nekih od najboljih ostvarenja u oblasti naučne fantastike, te Rajka Miloševića Gere, koji već više od dve decenije sa velikim uspehom radi u Barseloni, odakle sarađuje sa poznatim izdavačkim kućama poput francuske Glénat, američke DC Warner / Vertigo, objavljuje u velikim broju španskih strip izdanja, a trenutno finalizuje rad na stripu “Đango”, u saradnji sa Kventinom Tarantinom, koji ga je posebno izabrao za rad na tom stripu. Rad Rajka Miloševića Gere zaključuje projekat, te će publika biti u mogućnosti da prisustvuje i tribini na kojoj će on učestvovati u decembru.
Zastupljen je i proslavljeni strip autor sa ovih prostora Saša Rakezić, alias Aleksandar Zograf, jedna od najznačajnijih ličnosti domaćeg autorskog stripa čiji su radovi snažne grafičke poetike, na pola puta između oniričnog i realnog, već tokom 90-ih objavljeni u inostranstvu, poput “Life Under Sanctions”, “Psychonaut”, “Bulletins from Serbia”. Zograf je potom redovno objavljivao strip izdanja i na engleskom, italijanskom, francuskom, nemačkom, španskom, finskom.
Ivica Stevanović, čiji rad otvara projekat, docent je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, gde predaje Grafiku knjige i izborni predmet Strip. U saradnji sa Zoranom Penevskim, autor je čuvenog strip dela “Ljubazni leševi”, koje je doživelo i drugo i treće izdanje. Najzad, Lazar Bodroža i Boris Stanić pripadaju najmlađoj generaciji strip autora, koje odlikuju različite strategije umetničkog rada. Poznat i kao uticajni mladi grafički dizajner i deo autorskog tima Metaklinika, Lazar Bodroža je objavio i strip knjigu “Zakon”, a objavljuje i radove u dodatku “Beton”, dok je Boris Stanić prvi strip album “Radosav” objavio za agilnu novosadsku izdavačku kuću Komiko.
Imajući na umu te značajne autore, u saradnji sa Zoranom Nikolićem i Miroljubom Stankovićem, arhitektonsko-dizajnerskim timom iz Kontra Studija iz Niša, koji su i dizajneri materijala celokupnog projekta, sukcesivno će biti koncipirana i realizovana i izložbena postavka, u nameri da se naglase višestruki kvaliteti stripa kao savremenog vizuelnog umetničkog medija, putem postavke izložbe koja se gradi i upotpunjuje, a prati građenje, širenje i usložnjavanje sve jačih glasova povodom postavljenih problema.
Sedam tribina u izložbenom prostoru projekta u MPU moderiraće pozorišni reditelj Zlatko Paković, a uz širi krug učesnika iz različitih društvenih oblasti i sa različitih pozicija, pristupiće se pokrenutim temama, nakon objavljivanja stripova u “Danasu”.
Projekat počinje stripom Ivice Stevanovića “Borci za solidarnost” u vikend izdanju “Danasa” 14/15. septembra, odnosno tribinom o solidarnosti, koja će biti održana u MPU 19. septembra u 19 sati.
Uz Pakovića kao moderatora, učestvovaće i socijalni psiholog prof. dr Dragan Popadić, strip autor, ilustrator i grafički dizajner Ivica Stevanović i grafički dizajner i vizuelni umetnik Slavimir Stojanović.
Za 3. oktobar najavljena je tribina “Kako je Zapadni Balkan zamenio Jugoistočnu Evropu?”, povodom stripa Zorana Janjetova, koji će izaći u “Danasu” za vikend 28/29. septembra, a 17. oktobra biće reči na temu “Revizionizam u okviru antifašističke borbe” povodom stripa Lazara Bodrože. Obrazovanje je tema tribine koja će 31. oktobra biti održana povodom Zografovog stripa, a na temu “Učešće građana Srbije u oblikovanju sopstvene budućnosti” biće reči 14. novembra, povodom stripa Borisa Stanića. O obrascima društvene nejednakosti biće reči 28. novembra, povodom stripa Željka Paheka, a za 19. decembar najavljena je tribina na temu “Građanska odgovornost i slobode” povodom stripa Rajka Miloševića Gere.
Projekat je finansijski podržala Fondacija za otvoreno društvo - Srbija.
(SEEcult.org)
