42. FEST: Nije sve crno-belo
Međunarodni beogradski filmski festival FEST predstaviće od 28. februara do 9. marta 75 premijernih filmova u različitim programskim celinama, među kojima su nova ostvarenja Džima Džarmuša, Romana Polanskog, Terija Gilijama, braće Koen, Larsa fon Trira, Stivena Soderberga, Andžeja Vajde… Među atrakcijama 42. FEST-a su i nagrađivani filmovi sa svetskih festivala, kao i filmovi nominovani za Oskara, ali i dela mladih autora i manje afirmisanih kinematografija,
Pod sloganom “Nije sve crno-belo”, 42. FEST će biti svečano otvoren 28. februara u Sava centru domaćim filmom “Top je bio vreo” Slobodana Skerlića, koprodukcijom sa Republikom Srpskom/BiH. Program 42. FEST-a biće zvanično zatvoren kanskim pobednikom 2013. godine - filmom “Plavo je najtoplija boja” Abdelatifa Kešiša, a među poslednjim filmovima je i koncert britanske grupe Duran Duran, u režiji Dejvida Linča, saopštili su 23. januara organizatori na konferenciji za novinare.
Domaću kinematografiju na 42. FEST-u predstavljaju i filmovi “Mamula” Milana Todorovića i grčko-srpska koprodukcija “Drvo i ljuljaška” rediteljke Marije Duza, u kojoj jednu od uloga tumači i Mirjana Karanović.
Top je bio vreo
Uz Glavni program, koji predstavlja festivalske pobednike, oskarovce i velike autore, te takmičarski “Evropa van Evrope” sa filmovima evropskih kinematografija izvan EU, presek američkog repertoarskog filma u programu “Holivud” i selekciju “Evropa” sa filmovima iz zemalja EU, 42. FEST predstaviće i daleke kinematografije u selekciji “Panorama svetskog filma”, kao i fokus na dela iz Skandinavije i Rusije.
U Glavnom programu će se naći veliki reditelji i neka od ostvarenja koja su već dobila priznanja značajnih filmskih festivala, ali i 12 naslova koji su u trci za Oskara, kao što je “12 godina ropstva” Stiva Mekvina, dobitnik Zlatnog globusa za najbolju dramu, “Poslovni klub Dalas” Žan-Marka Valea, “Nebraska” Aleksandra Pejna i “Filomena” Stivena Frirsa.
Od nagrađivanih filmova, tu je i “Velika lepota” Paola Sorentina, dobitnika Zlatnog globusa za strani film i nagrade Evropske filmske akademije za najbolji film 2013. godine u Evropi. Film “Velika lepota” prikazan je ovih dana i na sedmom Kustendorfu na Mokroj Gori, na kojem je Sorentino jedan od gostiju.
Velika lepota
Među gostima 42. FEST-a, uz ranije najavljenog francuskog reditelja Patrisa Lekonta, koji će predstaviti novi film “Obećanje”, naći će se i ruski reditelj Fedor Bondarčuk, autor filma “Staljingrad”, zatim Kris Eska iz SAD, reditelj filma “Vraćanje”, glumica Nadežda Brenike iz Nemačke, koja igra u filmu “Bankledi”, reditelj Kaspar Faundler i snimatelj i producent austrijskog filma “Odlazak na plažu” Peter Resler, te reditelj i scenarista grčkog filma “Divlja patka” Janos Sakaridis i reditelj Šamil Alijev iz Azerbejdžana, koji će predstaviti film “Čovek iz stepe”.
Staljingrad
Organizatori FEST-a čekaju potvrdu dolaska od još dvadesetak pozvanih gostiju.
Glavni program 42. FEST-a predstavlja, između ostalog, i filmove “Venera u krznu” Romana Polanskog, “Grand Budapest hotel” Vesa Andersona, koji stiže u Beograd nakon svetske premijere na otvaranju 64. Berlinala, zatim “Kradljivica knjiga” Brajana Persivala, “Leh Valensa” o kontroverznoj ličnosti poljske politike i dobitniku Nobelove nagrade za mir, u režiji Andžeja Vajde, “Mlada i lepa” Fransoa Ozona, “Nulta teorema” Terija Gilijama i “Nesrećna Džasmin” Vudija Alena, za koji je Kejt Blančet nagrađena Zlatnim globusom, a nominovana je i za Oskara…
Samo ljubavnici ostaju
Nakon petogodišnje pauze, na FEST-u će biti prikazan i novi film kultnog američkog reditelja Džima Džarmuša “Samo ljubavnici ostaju”.
Kao posebna atrakcija najavljen je jedan od najkontroverznijih filmova 2013. godine - “Nimfomanka” Larsa fon Trira, a jedinstvenu priliku da vide integralnu verziju od 240 minuta imaće samo punoletni gledaoci.
Rejf Fajns, veliki prijatelj FEST-a, ponovo će se pojaviti u ulozi reditelja - ovoga puta filma “Nevidljiva žena”.
Nimfomanka
Program “Holivud” predstavlja dva filma sa više nominacija za Oskara - “Ona” Spajka Džonzija i “Avgust u okrugu Osejdž” Džona Velsa, u kojem igraju Meril Strip, Džulija Roberts, Juan Mekgregor…
U toj celini biće prikazan i “Batler” Lija Danijelsa sa Forestom Vitakerom u glavnoj ulozi, “Život sa Liberačijem” Stivena Sodeberga sa Majklom Daglasom i Metom Dejmonom u glavnim ulogama, te “Sve je izgubljeno” Džefrija Čendora, sa Robertom Redfordom u glavnoj ulozi. Braća Koen ponovo su u programu FEST-a - novim filmom “U glavi Luina Dejvisa”. Publika će videti i Džejmsa Gandolfinija u jednoj od njegovih poslednjih uloga - u filmu “Sve smo rekli” rediteljke Nikol Holofsiner.
Sve je izgubljeno
Takmičarski program “Evropa van Evrope” nudi šest filmova iz Azerbejdžana, Rusije, Gruzije, Norveške i Izraela, kao i regionalnu koprodukciju Makedonije, Srbije i Slovenije, a pobednički film osvojiće nagradu u iznosu od 2.000 evra.
Programska celina “Evropa” predstaviće selekciju evropskih filmova iz Nemačke, Grčke, Turske, Poljske, Francuske, Španije, Češke, Slovačke, Holandije, Austrije i Slovenije, dok će filmovi van Evrope i filmovi dalekih kinematografija biti predstavljeni programom “Panorama svetskog filma” koji obuhvata ostvarenja iz Meksika, Kanade, Čilea, Japana, Argentine, Katara, Kazahstana, Estonije, Kube, Hong Konga, Irana, ali i dva američka filma.
U fokusu 42. FEST-a biće kinematografije Skandinavije i Rusije.
Hoću i ja
Među skandinavskim filmovima je i ostvarenje opisano kao miks “Indijane Džonsa” i “Parka iz doba jure”, koje se bavi drevnom norveškom legendom o smaku sveta - “Poslednja bitka”. Najavljena su i dva uzbudljiva trilera - “Zatvoreni slučajevi” Mikela Norgarda i “Otmica” Tobajasa Lindholma.
Među ruskim filmovima je “Hoću i ja”, nedavno preminulog Alekseja Balabanova, zatim Bondarčukov epski “Staljingrad” i film katasrofe “Metro” Antona Megerdičeva.
Metro
Odnedavni gradski sekretar za kulturu Vladan Vukosavljević istakao je da 42. FEST nudi “uspešan, dobar i kvalitetan” program, napominjući da organizatori rade u skladu sa situacijom i okolnostima koje nisu uvek jednostavne, ali ulažu maksimalan trud. Vukosavljević je najavio i da će Grad, kao osnivač FEST-a, učiniti sve što je u mogućnosti da taj festival “ponovo stekne primat u regionu i vrati reputaciju po kojoj je bio poznat u svetu”.
Kao i prethodnih godina, FEST će biti održan u Sava centru, kao glavnoj dvorani, kao i u Domu omladine, Dvorani Kulturnog centra Beograda, bioskopu “Fontana” na Novom Beogradu, a ponovo ove godine i u Domu sindikata.
Direkcija FEST-a nabavila je polovinu filmova, a ostale donose distributeri.
Plavo je najtoplija boja
Novina FEST-a je da prvi put filmovi neće biti prikazivani sa filmske trake - sve projekcije biće u digitalnom DSP formatu.
Prateći program u Jugoslovenskoj kinoteci čine filmovi Lekonta, Ozona i Stivena Frirsa, kao i glumaca Vensana Kasela i Franka Nera.
Ulaznice će, po ceni od 220 do 350 dinara, biti u prodaji od 1. februara samo na blagajnama tih dvorana.
Cena ulaznice za svečano otvaranje je 500 dinara, kao i za Fon Trirovu “Nimfomanku”, koja će biti prikazana bez reprize.
Od 1. do 7. februara važi popust od 10% na komplet karata.
Novina FEST-a ove godine je festivalska aplikacija za mobilne uređaje, koja se može preuzeti skeniranjem bar koda sa FEST-ovih materijala ili skinuti za android telefone (Play Store) ili ajfon (App Store).
Selektor 42. FEST-a ponovo je Ivan Karl, a umetnički direktor Borislav Anđelić.
Završnica 41. FEST-a, ekipa Falsifikatora
FEST je i 2013. godine prikazao 75 premijernih naslova, a završen je premijerom domaćeg filma “Falsifikator” Gorana Markovića. Iako pod senkom finansijske krize, privukao je za desetak dana više od 90.000 gledalaca sa kupljenim kartama. 41. FEST protekao je u znaku nagrađivanih i zapaženih filmova sa svetskih festivala, a posebno je ostao upamćen po dirljivoj premijeri filma “Krugovi” Srdana Golubovića. Najveća zvezda 41. FEST-a bio je Majkl Medsen, kome je priredjen i omaž.
Uz Skupštinu grada Beograda, podršku je i ove godine pružilo Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, kao pokrovitelj.
Generalni sponzor FEST-a petu godinu uzastopno je kompanija Naftna industrija Srbije, a njena podrška deo je društveno odgovornog poslovanja "Kultura bez granica" koji je osmišljen radi doprinosa kvalitetu kulturne i umetničke produkcije, očuvanja kulturne baštine i ohrabrenja novih ideja i inicijativa.
Sajt FEST-a je www.fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu Jugoistočne Evrope SEEcult.org, kao i U PRILOGU.
(SEEcult.org)