Šta je moglo, više ne može
Izložba “Što je moglo, a sada više ne može” u Galeriji umjetnina u Splitu posvećena je 30-godišnjici vajarske radionice “ART-ljeto 87”, a obuhvata dokumentarne fotografije postava skulptura trinaestoro umetnika iz bivše Jugoslavije koje je snimio Ante Verzotti.
Izložba razmatra nasleđe projekta splitskog “Art-ljeta 1987” tokom kojeg su u središtu Splita, prema koncepciji Davora Matičevića i u organizaciji HDLU-Split, postavljeni radovi 13 renominiranih vajara iz tadašnje jugoslovenske države, a to su: Mrđan Bajić, Kosta Bogdanović, Jagoda Buić, Slavomir Drinković, Božidar Jelenić, Kažimir Hraste, Ivan Kožarić, Pavle Pejović, Matjaž Počivavšek, Ante Rašić, Duba Sambolec, Lujo Vodopivec i Gorki Žuvela.
“Uvereni smo zato u značenje napora i specifičnih okolnosti prepoznatih i koordinirahih u Splitu iniciranjem ‘Kiparske radionice’ u sklopu ovogodišnjeg ‘Art-ljeta’. Malogde se pojavljuje takva motivacija u sprezi grada nabijenog nasleđem i savremenošću življenja, od kojeg se polazi u kreiranju i u kojem se završava u izlaganju, uz industriju koja nudi, gotovo nameće, specifične tehničke uslove izrade umetnina - kao što je sklop okolnosti ponudio u Splitu. Opravdano je stoga da entuzijazam nekolicine inicijatora preraste u smišljeno vođenu aktivnost. Dakako, osnovni zadatak je omogućiti stvaranje skulpture velikih dimenzija ali i znatno više od toga: omogućiti skulpturama da zažive u prostoru grada. To znači da je stvarna želja ove radionice stvoriti na nivou test-poligona izgubljenu povezanost između umetnika i društva ili ambijenta i umetnosti. Time se naše nastojanje primiče priželjkivanim situacijama uspostavljanja uzročno-posledičnih odnosa između naručioca, umetnika, dela i korisnika”, naveo je bio Matičević u “Biltenu kiparske radionice” (HDLU-Split, 1987).
Ante Verzotti: Davor Matičević predstavlja skulpturu Jagode Buić, otvaranje izložbe Kiparske radionice ART-ljeta 87, Split
Taj lanac ili krug uzajamnosti nije, međutim, dobio u jugoslovenskoj sredini odgovarajuće nove oblike, dok su stari oblici izgubljeni - osiromašenjem tržišta umetnosti, te nestankom ambicioznih mecena i savremeno orijentisanih kolekcionara, pa sve do zapuštanja zajedničkih potreba za umetnošću. Gubitkom hijerarhije vrednosti u svesti javnosti - afirmacija privatnog kiča gotovo da je zamenila pravo na postojanje zajedničkog, opšteg umetničkog dobra.
Kažimir Hraste
Kosta Bogdanović
Božidar Jelenić
Vajarska radionica “ART-ljeto 87” organizovana je bila u saradnji sa Skupštinom opštine Split, SOUR-om Brodosplit i turističkim savezom Splita.
Izložba “Što je moglo, a sada više ne može”, čiji je kustos Branko Franceschi, ostvarena je sredstvima Grada Splita - Službe za kulturu, umetnost i staro gradsko jezgro, te Ministarstva kulture Hrvatske.
Izložba će biti otvorena do 7. januara 2018. godine.
*Fotografije Ante Verzotti, zahvaljujući ljubaznosti Kažimira Hraste.
*Na vrhu: skulptura Jagode Buić
(SEEcult.org)
