63. Sterijino pozorje u znaku mladih autora
Festival Sterijino pozorje u Novom Sadu predstavlja u 63. izdanju od 26. maja do 3. juna devet predstava u takmičarskom programu nacionalne drame, a selekciju Boška Milina, koji je odabrao i tri predstave iz regiona za program “Krugovi”, karakteriše dominacija mladih dramskih autora.
Festival počinje u Srpskom narodnom pozorištu besedom reditelja Nebojše Bradića i predstavom “Švajcarska” Petra Mihajlovića, u režiji Milana Neškovića i izvođenju Narodnog pozorišta Republike Srpske iz Banjaluke.
U takmičarskom programu biće izvedene i predstave “Carstvo nebesko – epika Balkanika” Narodnog pozorišta i Bitef teatra iz Beograda, u režiji Jerneja Lorencija, “Jami distrikt” Bitef teatra, Centra za kulturu Tivat, festivala Maszk iz Segedina i Think Tank studija iz Novog Sada, u režiji Kokana Mladenovića, prema tekstu Milene Bogdavac, “...I ostali” UK “Vuk” iz Beograda, u režiji Stevana Bodrože, prema tekstu Maše Radić, Mine Ćirić, Nede Gojković i Galine Maksimović, “Hajka na vuka” Šabačkog pozorišta, u režiji Nataše Radulović, prema tekstu Ognjena Obradovića, “Utopljena duša” Beogradskog dramskog pozorišta, u režiji Bobana Skerlića, prema tekstu Aleksandra Jugovića, “Kepler 452-B” Pozorišta “Bora Stanković” iz Vranja, u režiji Juga Đorđevića, prema tekstu Tijane Grumić, “Ožalošćena porodica” ruskog Teatra Fjodor Volkov Jaroslav, u režiji Milana Neškovića, prema tekstu Branislava Nušića, te “Svedobro” Narodnog pozorišta Užice, u režiji Nemanje Rankovića, prema tekstu Stevana Vraneša.
Prema navodima selektora Milina, iako su među mladim autorima dramskih tekstova, koji dominiraju u programu 63. Pozorja, ogromne i nebrojene razlike, zajedničko im je poimanje smisla reči Gotholda Efraima Lesinga, prvog dramaturga u istoriji, koji je tačno definisao šta su strah i sažaljenje i koji je ustanovio dramski rod kao jedini koji može da ih izazove. Vezuje ih i činjenica što su one i oni upravo pokazali najbolji uspeh na polju dramskog stvaralaštva, te se stoga nalaze među odabranima da učestvuju na 63. Sterijinom pozorju, naveo je Milin u obrazloženju selekcije, u kojem je skrenuo pažnju i na smanjen broj premijera u protekloj godini, te na neočekivano smanjen broj dela postavljenih prema principu izbegavanja rizika od publici nepoznatih imena.
Tako su izvedena od prethodnog Sterijinog pozorja tri dramska dela Nušića (dva u Beogradu i jedan u Subotici), jedno je bilo izvođenje Aleksandra Popovića (Gračanica), jedan Sterija u Kruševcu i jedan u Novom Sadu, dva Duška Kovačevića (Beograd, Banjaluka) i jedan Ljubomir Simović (Sombor). Takođe, bilo je i nekoliko drama čiji su autori reditelji (Subotica, dva puta, Skoplje i Beograd jedanput), drame koje su napisali glumci (jedan put Banja Luka, Niš, Kragujevac, Beograd, dva puta Šabac), te ostvarenja iskusnih profesionalaca (Užice, Kikinda, Novi Sad, Beograd, Vršac), kao i autorskih projekata (Novi Sad, Subotica, Zenica, Novi Pazar, Tuzla) i dramatizacija velikana proznog izraza (Novi Sad, Kraljevo, Beograd).
Sva ostala i preostala izvođenja bila su dela mladih dramskih autora.
Milin je za selekciju “Krugovi”, u kojoj učestvuju dramska dela izvedena na scenama u bliskom regionu, odabrao predstave “Ljudi od voska” Mate Matišića o licemerju, u režiji Januša Kice i izvođenju Hrvatskog narodnog kazališta Zagreb, “Črna mati zemlak” Kristijana Novaka i rediteljke Dore Ružđak Podolski, u izvođenju Zagrebačkog kazališta mladih, koja duhovito govori o nizu neobičnih pojava u vezi sa malom sredinom, te “Zid, jezero” Dušana Jovanovića, poslednjeg laureata Sterijine nagrade pre raspada zemlje, u režiji Miloša Lolića i izvođenju Drame Slovenskog narodnog gledališča Ljubljana.
U čast nagrađenih biće izvedena predstava “Ulica usamljenih automobila” Narodnog pozorišta Niš i samog Sterijinog pozorja, u režiji Đurđe Tešić, prema tekstu Zorana Pešića Sigme. Reč je o pobedničkom tekstu sa Konkursa Sterijinog pozorja 2017, koji je realizovan u koprodukciji sa niškim teatrom.
Prošlogodišnje Sterijino pozorje završeno je zvižducima upućenim žiriju na čelu sa Predragom Mikijem Manojlovićem zbog odluke bez presedana da dodeli samo Sterijinu nagradu “svim učesnicima” tog festivala i specijalnu nagradu publici. Ovacije je dobio Kokan Mladenović, čija je predstava “Na Drini Ćuprija” osvojila nagrade kritike, publike i redakcije “Dnevnika”.
Odluku da ne dodeli tradicionalne nagrade, koja je izazvala burne reakcije u stručnoj i najširoj javnosti, a Mladenović ju je čak nazvao “terorističkim aktom” protiv pozorišta, pokušao je da objasni Miki Manojlović na zatvaranju 62. Pozorja, navodeći da nije usmerena protiv bilo koga, već ukazuje na sve teže stanje u kulturi u poslednjih 15-ak godina. “Ona nije ni protiv koga, ona govori i upućuje gde smo… u poslednjih 15 godina - od 2000. do danas, gde se nalazi naša kultura, zašto pozorište postaje sve gore i gore, i gde je zapravo smiao našeg postojanja”, rekao je Manojlović u ime izviždanog žirija, u kojem su bili i Isidora Žebelјan, Emina Elor, Nikita Milivojević i Aleksandar Popovski.
Festivalski sajt je pozorje.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
