48. Fest sa gotovo 100 filmova, Golubovićev Otac na otvaranju

Međunarodni filmski festival Fest prikazaće od 28. februara do 8. marta gotovo sto filmova, od kojih je 20 u novokoncipiranom takmičarskom programu, koji sada objedinjuje domaća i strana ostvarenja. Kao što je ranije najavljeno, među gostima 48. Festa biće Džon Malkovič i Kosta Gavras, ali i Atom Egojan, Kristi Puju i niz autora iz regiona, a program će svečano otvoriti srpski film “Otac” Srdana Golubovića, koji će neposredno pre Beograda imati svetsku premijeru na 70. Berlinalu.

Svečano otvaranje 48. Festa, koji će prikazati ukupno 96 filmova, biće u Sava centru, a zatvaranje je u Kombank dvorani, gde će čuveni glumac Džon Malkovič izvesti muzičko-scenski performans “Muzički kritičar”, najavljeno je 22. januara na konferenciji za novinare u Skupštini grada Beograda, koja je osnivač Festa.

Malkovič je, kako je ranije objavljeno, dobitnik nagrade “Beogradski pobednik” za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti, a isto priznanje primiće i reditelj Kosta Gavras, koji će predstaviti i svoj novi film “Adults in the room”. “Beogradskog pobednika” dobiće i srpska glumica Mira Banjac, a nagradu će joj na svečanom otvaranju uručiti Uliks Fehmiu, poznati glumac i sin legendarnog Bekima Fehmiua, kome je posvećen 48. Fest.

Predsednik Odbora Festa i gradski sekretar za kulturu Ivan Karl istakao je da je ključna promena to što glavni Takmičarski program obuhvata i strane i domaće filmove.

“Proteklih pet godina Fest je imao nekoliko takmičarskih programa. Takmičarski koncept jeste nepovratan proces, ovoga puta smo ga samo uobličili da bude interesantniji i za učesnike i za publiku. Čini ga 20 filmova, a nagrade će se dodeljivati u pet plus jednoj kategoriji – za najbolji film, režiju, mušku i žensku ulogu i scenario, kao i za najbolji debi, bez obzira u kojoj oblasti”, rekao je Karl, koji je istakao i da je ovo prvi Fest koji je u celosti pripremio sadašnji Odbor.

Karl je naglasio i da je takmičarski koncept budućnost Festa, ali da je zadržana i tradicija duža od 40 godina tokom kojih je to bio festival festivala, i to kroz program Gala u Sava centru.

“Ideja je da se pod kupolom Festa, pod dva krova - a to su Sava centar i Kombank dvorana, susretnu ono što je prošlost i ono što je sadašnjost i budućnost Festa, da on zauzme i dokaže mesto koje mu pripada i po tradiciji i po veličini, masovnosti i svim onim parametrima koje grad Beograd stvara, a to je da Fest bude najznačajnji filmski festival na ovim prostorima”, izjavio je Karl, navodeći da je Grad Beograd izdvojio za 48. Fest 35 miliona dinara, a Cebef je kao organizator aplicirao na konkursu Ministarstva kulture i informisanja Srbije za devet miliona, koliko je dobijeno prošle godine.

Umetnički direktor Festa Jugoslav Pantelić, najavljujući glavni takmičarski program, rekao je da je u konkurenciji i Golubovićev film “Otac” - izuzetno delo sa snažnom temom, koje nikoga neće ostaviti ravnodušnim, a u kojem je ulogu karijere ostvario hrvatski glumac Goran Bogdan.

Srdan Golubović i Goran Bogdan na snimanju filma Otac, foto: Maja Medić

Za “Beogradskog pobednika” takmiči se i kolumbijski kandidat za Oskara “Monos” Alehandra Landesa. Iz Brazila dolazi jedan od, po oceni Pantelića, najboljih filmova protekle sezone - “Nevidljivi život” Karima Ajnuza, gosta nedavnog Kustendorfa, a iz SAD “Medeni”, zatim češki film koji je izazvao veliko interesovanje u celom svetu “Obojena ptica” Vaclava Marhoula, kao i filmski biser “Nas dve” Filipa Menegetija, u koprodukciji Francuske, Belgije i Luksemburga.

Tu su i Stefan Komandarev iz Bugarske s filmom “Patrole”, te srpski reditelj Mladen Đorđević, koji učestvuje filmom “Sumrak u bečkom haustoru”. U konkurenciji su i “Vrba” Milča Mančevskog iz Severne Makedonije, “Mater” Jure Pavlovića i “Glas” Ognjena Sviličića iz Hrvatske, koji je upravo imao premijeru u Zagrebu, te “Polusestra” Damjana Kozolea iz Slovenije. Pantelić je skrenuo pažnju na grčki film “Otpisan” Zakarijasa Mavroeidisa, a takmiče se i “Glorija mundi” (Francuska, Italija) Roberta Gedegijana, “Kamo sreće” (Italija, Francuska), “Umrećeš u dvadesetoj” (Sudan), “Idealni kandidat” (Saudijska Arabija), te “Mlečni zubi” (Australija).

Članovi žirija biće slovenački glumac Sebastijan Kavaca (dobitnik nagrade za najboljeg glumca na Festu 2018. za ulogu u filmu “Ederlezi rajzing”), srpska glumica Nataša Ninković, hrvatska rediteljka Dana Budisavljević, nemački glumac Klemens Šik i srpski reditelj Nikola Ljuca (nagrađen za najbolju režiju na Festu 2016. godine za film “Vlažnost”).

U Glavnom programu van konkurencije biće prikazani filmovi velikih reditelja Gorana Paskaljevića “Uprkos magli”, braće Darden “Mladi Ahmed”, An Fontejn “Bela kao sneg”, a upravo je potvrđeno i učešće novog filma Kristija Pujua “Malmkrog”, koji će premijeru imati na Berlinalu, a predstavlja svojevrsnu ekranizaciju tri razgovora ruskog filozofa Vladimira Solovjeva.

Fest će u 48. godini dobiti i nov program – Fest fokus.

Prema rečima Pantelića, već nekoliko godina oseća se potreba da pored Glavnog takmičarskog i Gala programa postoji još jedan program koji će biti još smeliji, koji će objediniti autore koji se ističu bilo odabirom kompleksne teme ili posebnog filmskog izraza, koji na taj način ulaze u svet filma ili dostižu nove vrhove u svojoj karijeri. Tako je nastao program Fest fokus koji će se premijerno prikazivati u Dvorani Kulturnog centra Beograda, koja već ima specifično profilisanu publiku.

“Smelo, hrabro, drugačije, neretko i sirovo, ali pravo u metu”, opisao je novi program Pantelić, najavljujući izuzetan film “Dajte mi slobodu” Kirila Mihanovskog (SAD), “Easy Land” Sanje Živković (Kanada), sa Mirjanom Joković u glavnoj ulozi, “Ivana Grozna” Ivane Mladenović (Rumunija, Srbija), “Korpus Kristi” Jana Komase (Poljska)...

U programu Fest fokus nagradu za najbolji film dodeliće žiri čiji su članovi reditelji Dušan Zorić i Momir Milošević, te novinar i TV urednik Damir Šehanović.

Program Gala doneće reviju filmova poznatih autora Džima Džarmuša “Mrtvi ne umiru”, Andreja Končalovskog “Greh”, Romana Polanskog “Optužujem”, Vudija Alena “Kišni dan u Njujorku”, Alehandra Amenabara “Za vreme rata”, Atoma Egojana “Počasni gost”...

Kanadski reditelj Atom Egojan biće i jedan od gostiju, među kojima su, kako je naveo Pantelić, i Dejvid Tjulis, Džulijan Sends, Karim Ajnuz, Filipo Menegeti, Stefan Komandarev, Mirjana Joković, Kristi Puju, Damjan Kozole, Nina Kiri, Darija Lorenci, Goran Bogdan, Zakarijas Mavraidis, Milčo Mančevski, Ognjen Sviličić i mnogi drugi.  

Selekcija Fest klasik obuhvata retrospektive nedavno preminule glumice Nede Arnerić, kao i slavnog glumca Bekima Fehmiua, kome je 48. Fest posvećen i sloganom “Skupljači emocija”.

Na programu su i ekranizacije knjiga nobelovca Petera Handkea, digitalno restaurisani film Line Vertmiler “Mimi metalac”, svojevremeno hit Festa, kao i poslednja rediteljska verzija “Apokalipse danas” Fransisa Forda Kopole.

Na specijalnim projekcijama biće predstavljene TV serije.

Direktor Cebefa Damir Handanović najavio je ukupno više od 300 projekcija 96 odabranih naslova u osam dvorana. Pored Sava centra, Kombank dvorane i DKC-a, festivalske dvorane su i  Dom omladine Beograda, Jugoslovenska kinoteka i bioskopi “Fontana” i “Sinepleks” na Ušću.

Ulaznice će biti u prodaji od 25. januara po cenama od 250 i 400 dinara. Prvi put je uveden popust za penzionere, i to za prepodnevne projekcije u Kombank dvorani.

Za svečano otvaranje karte koštaju 500, a za svečano zatvaranje i muzički performans Džona Malkoviča koštaće hiljadu dinara.

Malkovičev performans biće na muziku Alekseja Igudesmana, poznatog po neobičnim obradama i izvođenjima velikih kompozitora poput Mocarta, Betovena, Šopena... "Performans nosi ime 'Muzički kritičar' jer će se izvoditi uz negativne kritike koje su dobijali pomenuti kompozitori, a cilj je da se postavi pitanje koliko kritika danas utiče na mišljenje publike i osećanje", rekla je izvršna producentkinja Festa Darja Bajić.

Fest je 2019. godine prikazao premijerno 125 naslova, od kojih je 14 bilo u Glavnom takmičarskom programu, a 13 u nacionalnoj konkurenciji Srpski film (Srbija i prijatelji), kojem su prvi put dodate i manjinske koprodukcije. Organizatori su izrazili zadovoljstvo 47. Festom i ponovili ambiciju da to ponovo postane najznačajnija filmska manifestacija u regionu, ali je za to, kako je naglasio umetnički direktor Jugoslav Pantelić, potreban i veći budžet.

Najboljim filmom u domaćem takmičarskom programu proglašen je dokumentarac “Slučaj Makavejev ili proces u bioskopskoj Sali” Gorana Radovanovića o slavnom reditelju Dušanu Makavejevu, kome je 47. Fest bio i posvećen.

Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno u prilogu (pdf).

*Foto sa konferencije za novinare: Dušan Milenković

(SEEcult.org)