Simpozijum u slavu Zorana Gavrića
Muzej savremene umetnosti Beograd organizuje 16. i 17. decembra simpozijum o odnosima umetnosti, nauke i sećanja, posvećen delovanju istoričara i teoretičara umetnosti, likovnog kritičara, kustosa i nekadašnjeg upravnika MSU prof. dr Zorana Gavrića (1949-2020) u muzejskoj i akademskoj praksi, odnosno aktuelnim problemima “brakova iz interesa” između muzeja, galerija, kolekcionara i nauke, kritike i javnog pamćenja.
Zamišljen kao bijenalni događaj, prvi simpozijum “Dani Zorana Gavrića” posvećen je večitom razmatranju problema koji se javljaju u odnosima umetnosti i društva, kojima je i Gavrić bio uvek predan. Debate o uslovima nastanka umetnosti, njenoj ulozi u privatnom i javnom životu, te o podršci i uzvratnom delovanju institucija na njen razvoj, na simpozijumu su ograničene samo jednom starom metaforom kritičke nauke - brakovi iz interesa.
Cilj simpozijuma je aktuelizovanje tih tema kroz bijenalni susret istoričara i teoretičara umetnosti, muzealaca, kolekcionara i galerista, susret u čijem će središtu biti ugovori tumača o odnosima umetnosti, nauke i sećanja, saopštio je MSU, koji je inicirao simpozijum sa Društvom za očuvanje sećanja na prof. dr Zorana Gavrića i Centrom za muzeologiju i heritologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
Prvi dan skupa biće posvećen sećanjima na rad i delo Gavrića, dok će drugi dan pružiti uvid u razumevanje njegovog dela u radu mladih naučnika.
“Brakovi iz interesa” između muzeja i istorije umetnosti s jedne strane, i umetnosti i javnih politika u kulturi s druge strane, opstaju u našem vremenu iz čiste inertnosti, iako je svim akterima jasno da više ne postoji društvena stvarnost u kojoj su opravdani. Već dugo vremena je jasno da se takozvane javne politike ne obraćaju umetnosti, ne samo u tradicionalnom nego ni u modernističkom, pa čak ni u postmodernističkom sadržaju tog pojma, već se obraćaju njenom medijskom derivatu ili, još surovije ali tačnije rečeno, samo slikovnoj snazi njene medijske pojave. U narednim dvogodišnjim ciklusima bi se kao teme Simpozijuma izdvajala ona pitanja koja su bliska savremenom trenutku i novim oblicima dijaloga u svetu umetnosti.
Doprinos Zorana Gavrića oblastima koje se kao tema simpozijuma sučeljavaju bio je, kako je istaknuto, značajan i po novini i po pravovremenosti u ovdašnjoj sredini, zbog čega zaslužuje da se razmatra kao ostavština za budućnost nauke o umetnosti, muzeologije i univerzitetskog obrazovanja za umetnost i o umetnosti.
Učesnici Simpozijuma su kolege iz regiona različitih generacija - prof. dr Dragan Bulatović, direktorka MSU Marijana Kolarić, dr Rajka Bošković, prof. dr. Slobodan Mijušković, Žana Gvozdenović, prof. dr Jerko Denegri, prof. dr Petar Ćuković, prof. Zvonko Petković, Sava Ristović, Milica Petronijević, Julka Marinković, Ljubiša Simović, Tatjana Mihailović, Danijela Purešević, Saša Pančić, Vlatko Gilić, Radoš Mladenović, Jelena Krivokapić, akademik Pavle Pejović, prof. dr Mladen Kozomara, prof. dr Angelina Milosavljević, Čedomir Janičić, dr Srđan Maraš, Bojana Sposojević, Maksimilijan Doroslovački, dr. Dubravka Preradović, prof.dr Tijana Žakula, Andrej Vujinović, Ana Knežević, dr Iva Subotić Krasojević, dr Miloš Ćipranić, dr Jelena Pavličić Šarić, Nela Tonković, prof. dr Nikola Krstović, prof. dr Goran Gavrić, prof. dr Milan Popadić i Milica Tomić.
Rođen u Valjevu 1949. godine, Gavrić je diplomirao istoriju umetnosti na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu temom “Edvard Munk. Prilog metafizici ekspresionističkog slikarstva”. Na tom fakultetu je i magistrirao temom “Ikonologija Ervina Panofskog. Mogućnost njene primene u tumačenju moderne umetnosti”, a doktorirao tezom “Prošireni pojam umetnosti Jozefa Bojsa”.
Od 1972. godine objavljivao je tekstove i prevode iz teorije umetnosti, nauke o umetnosti i filozofije umetnosti. Između 1978. i 1981. godine usavršavao se u Nemačkoj, Austriji, Švajcarskoj, Francuskoj i Italiji, gde je, na tamošnjim univerzitetima, održao više predavanja o umetnosti u Srbiji. Bio je član redakcije časopisa Gledišta od 1985. do 1992. godine.
U MSU u Beogradu bio je od 1981. godine kustos, od 1984. šef Odeljenja umetničkih zbirki, a od maja 1986. do januara 1993. godine upravnik (izabran na predlog Stručnog veća MSU). S mesta upravnika MSU smenjen je političkom odlukom 1993. godine.
Za vreme njegovog rukovođenja tim muzejem organizovane su po dve retrospektivne izložbe domaćih umetnika godišnje (Petar Omčikus, Filo Filipović, Olga Jančić, Radomir Damnjanović Damnjan, Predrag Nešković, Kosta Hakman itd), kao i značajne izložbe stranih autora (Bari Flagan – izložba koja je odmah posle Venecijanskog bijenala, gde je dobila glavnu nagradu, došla u Beograd, zatim Jan Dibec, Alvar Alto, Aterze...). Gavrić je kao upravnik MSUB-a organizovao i prve retrospektive srpskih umetnika u inostranstvu (Sava Šumanović – Minhen, 1988; Milena Pavlović Barili – Parma, 1989). Tokom rada u MSUB-u pokrenuo je i edicije stručnih publikacija: Teorija umetnosti, Poetike srpskih umetnika XX veka i Srpski umetnički kritičari.
Od 2000. do 2002. godine bio je glavni i odgovorni urednik časopisa Istorija umetnosti. Od septembra 2001. godine, u zvanju vanrednog profesora, predaje kao profesor po pozivu na Fakultetu likovnih umetnosti u Cetinju. Od septembra 2003. godine, u zvanju vanrednog profesora, a od septembra 2005. godine u zvanju redovnog profesora predavao je na Fakultetu primenjenih umetnosti (FPU) u Beogradu, a kao profesor po pozivu na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu i na Fakultetu likovnih umetnosti u Cetinju.
Dobitnik je nagrade “Lazar Trifunović” 2005. godine za stvaralački doprinos tumačenju savremene likovne umetnosti.
Preminuo je u Beogradu 2020. godine.
Simpozijum je organizovan uz podršku Ministarstva kulture i Ministarstva nauke tehnološkog razvoja i inovacija Srbije.
Detaljan program sa satnicom nalazi se na sajtu MSU, kao i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
