Novac i frankofonija
Novac na tlu Srbije prošao je razne faze, uključujući gotovo nezapamćenu hiperinflaciju 90-ih, a njegov 2.500 godina dug istorijat, sa posebnim osvrtom na prve novčanice štampane u Francuskoj krajem XIX i početkom XX veka, tema je izložbe koju Narodna banka Srbije organizuje u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, povodom Međunarodnog dana Frankofonije. Posetioci će kao suvenir moći da dobiju odštampanu imitaciju novčanice izdanja NBS sa sopstvenim portretom u boji.
Novac na tlu Srbije prošao je razne faze, uključujući gotovo nezapamćenu hiperinflaciju 90-ih, a njegov 2.500 godina dug istorijat, sa posebnim osvrtom na prve novčanice štampane u Francuskoj krajem XIX i početkom XX veka, tema je izložbe koju Narodna banka Srbije organizuje u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, povodom Međunarodnog dana Frankofonije. Posetioci će kao suvenir moći da dobiju odštampanu imitaciju novčanice izdanja NBS sa sopstvenim portretom u boji.
Izložba hronološki prati novac korišćen na tlu Srbije u proteklih 2.500 godina, a otvoriće je 2. marta francuski ambasador Žan Fransoa Teral, u prisustvu gradonačelnika Novog Sada Igora Pavličića i viceguvernera Narodne banke Srbije Bojana Markovića.
Izložba “Izrada novčanica Narodne banke u Francuskoj - kraj XIX i početak XX veka”, uz postavku numizmatičke zbirke NBS “Novac na tlu Srbije”, obuhvata i raznovrstan prateći program - predavanja, radionice i projekcije kratkih filmova.
Prema koncepciji postavke, novac je izložen u okviru šest grupa: novac antičkog perioda (grčki novac i rimski), srednjovekovni novac (vizantijski i novac srpskih srednjovekovnih vladara), zatim novac novog veka, nacionalna moneta u obnovljenoj Srbiji 1868-1918, novac Jugoslavije i novac Narodne banke Srbije.
Do početka rada Zavoda za izradu novčanica u Topčideru 1930. godine, novčanice Privilegovane narodne banke Kraljevine Srbije, odnosno Narodne banke Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca većinom su se izrađivale u štamparijama Banke Francuske u Parizu i Klermon-Feranu, uz usluge francuskih umetnika i gravera, prema principima francuske škole dizajna novčanica.
Kreiranje likovnih rešenja za novčanice uvek je inspirisalo umetnike, pa su među autorima novčanica NB i poznati francuski umetnici i graveri Daniel Dupui, Žorž Dival, Kleman Servo, Ernest Deloš, Gustav Frepon.
Izložbu prate istorijski eksponati Zavoda za izradu novčanica i kovanog novca u Topčideru - originalne gravure u drvetu i u metalu aversa i reversa nekih od novčanica rađenih u Francuskoj, kao i crteži za novčanice i fotografije Zavoda, koje će posetioci moći da vide prvi put.
Izložbom je obuhvaćen i početak rada Zavoda za izradu novčanica i kovanog novca - Topčider, koji ove godine obeležava 80 godina rada, a i nastao je uz svestranu tehničku pomoć centralne banke Francuske.
Narodna banka je izložbu u Novom Sadu upotpunila i predstavljanjem svoje numizmatičke zbirke na izložbi “Novac na tlu Srbije”.
Kao dodatni sadržaji najavljeni su dvojezična izložba “Centralne banke Srbije i Francuske u Prvom svetskom ratu”, prezentacija u Power Point-u “Narodna banka Srbije i Narodna banka Belgije - Misija g. Bošmana 1884/1885”, te film “Srbija i Francuska u Prvom svetskom ratu”, titlovan na francuskom jeziku, u trajanju od 20-tak minuta, koji je izradila Jugoslovenska kinoteka.
Planirane su i radionice na francuskom jeziku, u saradnji sa Francuskim kulturnim centrom, kao i predavanja za učenike osnovnih i srednjih škola kako bi stekli osnovna znanja o istorijatu novca, značaju štednje, falsifikatima i kako ih prepoznati, finansijskim proizvodima, kao i o ulozi i zadacima Narodne banke Srbije.
Predviđeno je prikazivanje tri kratka filma o istorijatu NBS, Zavodu za izradu novčanica i kovanog novca i periodu hiperinflacije u Jugoslaviji početkom 90-ih.
Narodna banka Srbije već četvrtu godinu obeležava Međunarodni dan Frankofonije.
Izložbe će biti otvorene do 14. marta.
Sajt Galerije Matice srpske je www.galerijamaticesrpske.rs, a Narodne banke Srbije www.nbs.rs
(SEEcult.org)
