Damnjanu - Sava Šumanović
Nagrada “Sava Šumanović” za likovnu umetnost dodeljena je Radomiru Damnjanoviću Damnjanu, istaknutom umetniku koji već decenijama živi i deluje u Beogradu i Milanu, radeći u različitim medijima - od slikarstva do performansa, fotografije i videa.
Nagrada “Sava Šumanović” za likovnu umetnost dodeljena je Radomiru Damnjanoviću Damnjanu, istaknutom umetniku koji već decenijama živi i deluje u Beogradu i Milanu, radeći u različitim medijima - od slikarstva do performansa, fotografije i videa.
Prema obrazloženju žirija, kojim je predsedavao likovni kritičar Sava Stepanov, neposredni povod za dodelu nagrade Damnjanoviću bila je sintetička retrospektivna izložba radova tog umetnika, priređena u maju 2010. godine u beogradskoj Galeriji ‘73, kada je i objavljena obimna dvojezična monografija o njegovom opusu, čiji su autori Jerko Dengeri i Tomazo Trini (Tomasso).
U užem izboru za nagradu “Sava Šumanović”, koja se dodeljuje u okviru Izložbe umetnosti “Art Expo” na Novosadskom sajmu, bili su i Milena Ničeva Kostić, Marija Dragojlović i Zvonko Santrač.
Prisutan na umetničkoj sceni od poznih 50-ih godina 20. veka, Damnjanović aktivno stvara u klimi postmodernističkog pluralizma, a tokom 80-ih godina zalazi u područje prividnog "povratka" slikarstvu. Na potpuno nekonvencionalni način bavi se klasičnim velikim temama slikarstva, poput mrtve prirode, portreta i autoportreta, baš kao što jednom serijom slika ostvaruje ubedljive primere slikarstva citata, tog značajanog fenomena postmodernističke umetnosti 80-ih, naveo je u obrazloženju žiri, koji su činili i direktorka Galerije slika “Sava Šumanović” u Šidu Vesna Burojević i galeristkinja Vesna Latinović.
Rođen 1936. godine u Mostaru, Damnjanović je diplomirao 1957. na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu, gde je završio i postdiplomske studije.
Prve samostalne izložbe priredio je u Beogradu, a izlagao je, između ostalog, i u jugoslovenskom paviljonu na Bijenalu u Veneciji, Bijenalu u Sao Paolu, izložbi Dokumenta u Kaselu, kao i na Bijenalu u Tokiju. Prvu veliku retrospektivu imao je 1986. u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu.
Monografija o Damnjanu objavljena je u izdanju “Vujičić Kolekcije” (srpsko-englesko izdanje), odnosno milanske kuće “Federico Bianchi Contemporary Art” (italijansko-englesko), a sažima 50 godina rada tog umetnika.
Prema navodima Denegrija, Damnjan je u korpusu moderne srpske umetnosti izvršio radikalni iskorak i obeležio krupni koncepcijski preobražaj od “pariskog” ka “američkom” tipu modernističkog slikarstva. To je bio početak Damnjanovih raskida sa svojim visoko kotiranim statusom u kontekstu domaćeg posleratnog modernizma.
Učešćem na istorijskoj izložbi “Drangularijum” u Galeriji SKC-a u Beogradu 1971. godine, kao i nastupima narednih godina, ušao je u domen nove umetnosti 70-ih, u koju je uneo ne samo izuzetnu kreativnu energiju, nego i rizik odbacivanja svoje prethodne pozicije. Sve to u ime krajnje neizvesne sudbine umetnika koji, delujući u dva društvena, politička i kulturna sistema - jugoslovenskom do tada i italijanskom posle 1974. godine, svesno teži provociranju, naveo je Denegri o Damnjanu, dodajući da je početkom 80-ih, u klimi postmodernističkog pluralizma, ušao u područje prividnog povratka klasičnim tematskim oblastima, mrtvoj prirodi i portretima, ali direktnim slikanjem na sopstvenom licu crta lica drugih osoba.
Svi ti umetnikovi preobražaji samo su nastavak njegovog kretanja i početak ulaska u krajnje nepregledno polje umetnosti na prelasku iz 20. u 21. vek. U tim zbivanjima Damnjan, prema navodima Denegrija, učestvuje neumanjenom vitalnošću, ali ujedno i iskustvom i značenjem svojih istorijskih uloga u svim prethodnim umetničkim razdobljima.
Prošle godine nagradu “Sava Šumanović” dobio je srpski slikar i akademik Vladimir Veličković, koji već decenijama živi i radi u Parizu.
Prvi dobitnik bio je 1999. godine Dragomir Ugren (Novi Sad), a dobitnici su i Zdravko Mandić iz Zrenjanina (2000), beogradski umetnici Mrđan Bajić (2001), Dušan Otašević (2002) i Miodrag B. Protić (2003), Živko Grozdanić iz Novog Sada/Vršca (2004), Milan Blanuša iz Beograda/Vršca (2005), Mileta Prodanović iz Beograda (2006), Balint Sombati (Szombathy) iz Novog Sada/Budimpešte (2007), Dragoljub Raša Todosijević iz Beograda (2008) i Mira Brtka iz Stare Pazove (2009).
Mira Brtka biće u fokusu 16. “Art ekspa”, odnosno izložbe “Jedan (ne)mogući kontakt: Warhol-Brtka”.
Uporedo sa 16. izložbom umetnosti “Art ekspo”, na Novosadskom sajmu biće održan i 17. Salon knjiga i trodnevni Sajam obrazovanja “Putokazi”.
Sajt Novosadskog sajma je www.sajam.net
(SEEcult.org)
