Perforacije u La MaMi
Hrvatski festival Perforacije, koji promoviše nezavisnu scenu izvođačkih umetnosti i intenzivno radi na njenom umrežavanju u regionu, gostuje od 11. do 21. marta u legendarnom njujorškom teatru La MaMa programom koji broji 12 produkcija i više od 50 umetnika iz Bugarske, Hrvatske, Srbije, Slovenije i Makedonije.
Hrvatski festival Perforacije, koji promoviše nezavisnu scenu izvođačkih umetnosti i intenzivno radi na njenom umrežavanju u regionu, gostuje od 11. do 21. marta u legendarnom njujorškom teatru La MaMa programom koji broji 12 produkcija i više od 50 umetnika iz Bugarske, Hrvatske, Srbije, Slovenije i Makedonije.
Većina predstava imaće američku premijeru, a njujorška publika imaće priliku da upozna rad grupe BADco, koja će predstavljati Hrvatsku i na 54. Bijenalu u Veneciji, zatim umetnice iz Srbije Sanje Mitrović, dobitnice prestižne nagrade BNG Nieuwe Theatre za režiju, te slovenačku predstavu provokativnog hrvatskog reditelja Olivera Frljića “Proklet bio izdajica svoje domovine”, u kojoj se raskrinkavaju jugoslovenski politički, pozorišni i istorijski stereotipi.
Perforacije u Njujorku predstavljaju i rad slovenačke grupe Via Negativa i Mini teatra iz Slovenije, u režiji Ivice Buljana, te instalacije Petre Kovačić i Željka Zorice iz Hrvatske i Igora Josifova iz Makedoniej.
Za završnicu njujorškog izdanja Perforacija najavljena je za 21. mart diskusija o stanju umetnosti na području Balkana koja će biti održana na prestižnoj The New Sćool for Social Researć.
Program počinje provokativnom predstavom “Lili Handel” bugarskog koreografa i izvođača Iva Dimčeva, čiji je rad ekstremna i šarena mešavina performansa, plesa, teatra, muzike, crteža i fotografije.
Podsticaj za stvaranje “Lili Handel” bila je ideja ljudskog tijela kao subjekta fizičke i estetske konzumacije. Tragedija divine lepote u zalasku i njena transformacija u bezličnog i bezrodnog stvora okosnica je tog dela, koje je imalo više od 70 izvođenja širom Evrope.
Zagrebački kolektiv BADco. (Hrvatska) predstaviće se 12. marta solo predstavom “Poluinterpretacije ili kako objasniti savremeni ples nemrtvom zecu”, koji je osmislila i izvodi Nikolina Pristaš, dobitnica nagrade Hooge Huysen za najboljeg mladog koreografa 2002. Taj komad rekonfiguriše uspostavljene granice između izvođača i publike, a delom referiše na dela Josepha Beuysa, Françoisa Delsatrea, Franza Kafke, Stevena Shaviora, Brune Latoura i Grahama Harmana.
“Hoćemo li ikada više biti sretni?” (Will You Ever Be Happy Again?) pitanje je koje su Nemci sebi postavljali krajem Drugog svetskog rata i naslov komada Sanje Mitrović iz Srbije, koji će biti izveden 13. marta. Pitanje je zajedničko i za značajan deo srpskog naroda na početku novog milenijuma. Sanja Mitrović razvila je tu predstavu na temelju autobiografskih događaja samih izvođača - svojih i Joćena Stećmanna iz Nemačke. Koristeći dokumentarističke strategije, ona istražuje na koji način nacionalna pripadnost utiče na individualni identitet.
Hrvatski umetnici Petra Kovačić i Željko Zorica izvešće 14. marta dva performansa - “Djelo(vanje)”, odnosno “Digitalizacija spomeničke baštine i njena komercijalna eksploatacija”.
Ideja rada “Djelo(vanje)” proizašla je iz želje Petre Kovačić da publici podari iskustvo i osećaj stvaranja. Njen je rad - definisan kao izvedbena instalacija - simboličan je pogled na stvaranje vizuelnog umetničkog dela razvijen tokom samog izvođenja.
Zorica deluje kao koautor pozorišnih performansa, scenograf, lutkar, dramaturg, grafički dizajner, pisac i osnivač nekoliko teatarskih grupa, a rad “Digitalizacija spomeničke baštine i njena komercijalna eksploatacija” deo je veće celine čiji početak datira u 1983. godinu kada se prvi put pozvao na radove i tekstove fikcionalnog doktora H.C. Zabludovskog, u kojima je ustanovljeno da ljudi izrazito retko zastaju i čitaju šta piše na spomen pločama. Pala mu je na um ideja, čiji je Zorica sledbenik, da se u dogovoru sa nosiocima prava, ugovori najam spomen ploča.
U tu svrhu ponuđena je varijanta zamene nezgrapnih i teških kamenih ili metalnih ploča laganim monitorima koji će određeno vreme emitovati tekstove ili vizuelni materijal koji se odnosi na osobu ili događaj radi kojeg je ploča podignuta.
Gostovanje Perforacija nastavlja se 17. marta predstavom Slovenskog mladinskog gledališča “Proklet bio izdajica svoje zemlje”, u režiji Olivera Frljića. Taj komad agresivnim tonom i pristupom raskrinkava jugoslovenske političke, pozorišne i istorijske stereotipe.
Igor Josifov učestvuje 18. marta performansom “Predstaviti sećanja” (Present memories) kojim komentariše proces različitih mentalih stanja kroz koje umetnik prolazi za vreme svakog nastupa. Josifov će izvesti izabrana simbolična dela koja je izvodio u Njujorku za vreme “Armory Week-a”, istražujući psihoanalitičke teme poput identiteta, smrti, gubitka i statusa ega u savremenom društvu.
Slovenačka grupa Via Negativa predstaviće se 18. i 19. marta projektom “Out”, odnosno predstavma “Igra s čačkalicama”, “Invalid” i “Tonight I Celebrate” - koncertom za umetnika i njegovu publiku. Naslovna pesma "Večeras slavim svoju ljubav za tebe" (Michael Masser, Gerry Goffin, 1983) je uvod u 8 popularnih pesama kojima pevač i izvođač Uroš Kaurin, u pratnji Tomaža Groma na kontrabasu, izražava svoju ljubav za publiku. Istovremeno, postavlja pitanje: Ako je publika danas spremna za sve, znači li to da izvođač od danas mora takođe biti spreman na sve?
Slovenački Mini teatar izvešće u završnici predstavu “Ma and Al” u režiji Ivice Buljana, jednog od najproduktivnijih reditelja postdramskog teatra u Hrvatskoj i suosnivača Mini teatra, koji je poznat i po radu na Pazolinijevim i Koltesovim tekstovima. Predstava “Ma and Al” nastala je na bazi delova tekstova Selindžera i Koltesa, a teme koje razrađuje su svakodnevne: raspad porodice, smrt deteta, američka demokratija i odnos tradicionalnog i savremenog teatra, umetnost, rat u Vijetnamu...
Njujorški teatar La MaMa suorganizator je njujorškog izdanja Perforacija, a njegova osnivačica je nedavno preminula Elen Stjuart (Ellen Stewart), koja je više puta boravila na Balkanu i sarađivala sa ovdašnjim umetnicima.
Povodom saradnje sa festivalo Perforacije, umetnička direktorka La MaMe, Mia Yoo, rekla je da taj teatar ima dugu istoriju predstavljanja umetnika sa Balkana, dela sveta koje je imalo posebno mesto u srcu Elen Stjuart.
Teatar La MaMa, kako je istakla, s ponosom predstavlja umetnike festivala Perforacije i nastavlja dijalog s njihovim zemljama.
Festival Perforacije prošle godine je održan u Rijeci, Zagrebu i Dubrovniku, a završen je, između ostalog, predstavom “Joseph” Ivice Buljana, solo performansom Marka Milića iz Beograda i autorskim projektom Ivane Sajko “Rose is a Rose is a Rose”.
Posebnost tog festivala proizilazi iz načina na koji provodi svoju misiju - decentralizacijom (održavanjem u više gradova s jedinstvenim programima), fokusom na domaću i regionalnu produkciju (koja se osnažuje umrežavanjem organizacija s područja Bugarske, Hrvatske, Srbije, Slovenije i Makedonije) i opsežnim programom (u trajanju od desetak dana, prikazuje se po 30-ak produkcija).
Sajt La MaMe je www.lamama.org, a njujorškog izdanja Perforacija www.perforationsny.com
(SEEcult.org)