10. Festival svetskog kazališta
Festival svetskog kazališta u Zagrebu u desetom izdanju, koje je najavljeno gostovanjem njujorškog teatra La MaMa, nudi presek nekih od najzanimljivijih događanja svetskih pozornica, scenskih projekata koji obilaze najvažnije pozorišne festivale, počev od komada “Posle bitke” italijanskog reditelja Pippa Delbona do predstave “Zatvaranje ljubavi” francuskog reditelja Pascala Ramberta.
Umetnički direktori FSK-a Ivica Buljan i Dubravka Vrgoč istakli su da su za jubilarni FSK, koji će biti održan od 14. do 29. septembra, izabrali predstave koje su redovno deo glavnog programa najvažnijih svetskih festivala i čine prvi izbor selektora.
Nakon predfestivalskog gostovanja predstave “La MaMa kantata”, koja je posvećena legendarnoj Elen Stjuart (Ellen Stewart, 1919-2011), a 13. septembra gostuje i u Beogradu, deseti FSK svečano počinje italijanskom predstavom “Posle bitke” Kompanije Pipa Delbona, ironičnom, poetičnom, provokativnom, nežnom, a na trenutke i burlesknom i bolnom himnom životu koja koristi i fragmente iz “Procesa” Franca Kafke, Danteove “Božanstvene komedije” i stihove pesnikinje Alde Merini.
Posle bitke, foto: Lorenzo Porrazzini
Slede “Gospođica Julija”, u režiji Katie Mitchell i Lea Warnera, u produkciji stalnog gosta FSK-a, berlinskog Schaubühnea am Lehniner Platz, te pozorišni hit “Hirošimo, ljubavi moja” u izvođenju Teatra Vidy iz Lozane i TNB iz Rena, nastao prema scenariju i tekstovima Marguerite Duras, u režiji Christine Letailleur.
Belgijska pozorišna trupa Peeping Tom ponovo gostuje na FSK-u, i to recentnim scenskim projektom “Iznajmljuje se” reditelja Gabriele Carrizo i Francka Chartiera, a dolazi i “Feministička predstava bez naslova” američke rediteljke i dramatičarke Young Jean Lee i nene kompanije, te predstava “Zatvaranje ljubavi” francuskog reditelja Pascala Ramberta u izvođenju pariskog Theatrea de Gennevilliersa.
Iznajmljuje se, foto: Herman Sorgeloos
Prema navodima selektora, gledaoci će dobiti dragoceni uvid u vrhunce autorskog pozorišta, intrigantna iščitavanja klasika, maštovite i originalne spektakle, najsavremenije pristupe scenskoj umetnosti… Ujedno, i deseti FSK biće prilika da se još jednom umetnički revidira zagrebačka i hrvatska pozorišna repertoarska politika.
Predstava kojom počinje 10. FSK, “Posle bitke” Pipa Delbona, novo je gostovanje tog italijanskog reditelja na zagrebačkom festivalu, na kojem je pre nekoliko godina ispraćen ovacijama posle “Tišine”. “Posle bitke” je vizuelno moćna predstava u sintezi dramskog, plesnog i muzičkog teatra, a pripoveda o borbi protiv indiferencije koja kontaminira celo društvo, o činjenici da se nakon ludila borbe možemo vratiti razumu, jasnoći i mogućnosti da shvatimo svet u prvom redu kao mesto čija lepota zavisi od nas samih. “Posle bitke” je i priča o izbeglicama na Mediteranu, posveta Delbonovoj majci, ali i podsetnik da nakon svakoga rata, bez obzira da li se završava pobedom ili porazom, na kraju neizostavno stiže mir koji se uvek postiže borbom svakog pojedinca za postizanje samopoštovanja.
Nemačka “Gospođica Julija” savremena je interpretacija najpoznatije drame švedskog dramatičara Augusta Strindberga, a potpisuje je Katie Mitchell, dramska i operska rediteljka i direktorka mnogobrojnih manifestacija i operskih kuća, koja se proslavila inscenacijama “Idiota” Fjodora Mihajloviča Dostojevskog i “Valovima” Virginije Woolf.
Gospođica Julija, foto: Stephen Cummiskey
Klasičnu tragediju o muško-ženskim odnosima u društveno zadatom kontekstu 19. veka, odnosno analiziranje relacija između klasa - gospodarice i sluge, Kathie Mitchell i koreditelj Leo Warner prikazuju iz vizure slugine verenice. Koristeći kameru u realnom vremenu, koja neprekidno prati zavođenje pripadnika različitih klasa, te koban završetak uz upečatljivu scenografiju i dominantnu muzičku podlogu, reditelji donose poznatu priču u novoj multimedijalnoj formi koja slavni predložak znatno obogaćuje, istakli su selektori FSK-a, na kojem će ta nemačka predstava biti igrana 15. i 16. septembra.
Francuska predstava “Hirošimo, ljubavi moja”, koprodukcija Teatra Vidy iz Lozane i Evropskog centra za koreografiju iz Rena, priča je o strastvenoj vezi - ona je francuska glumica, koja je došla u Japan da snimi film o Miru, ali se na samom kraju mora ubrzo vratiti u Francusku, gde je čekaju muž i deca. Ona ima 32 godine, Japanac je, arhitekta, oženjen i otac. Oni su se susreli, poželeli jedno drugo, snažno i iskreno, postavši ljubavnici čija će veza trajati 24 sata…
Christine Letailleur režirala je tekst Marguerite Duras, prema kojem je nastao istoimeni kultni film Alaina Resnaisa iz 1959. godine, jer “propituje ono shvatanje neiscrpive i iskonske želje”.
Hirošimo, ljubavi moja
U okviru nemogućeg ljubavnog susreta, počiva živo sećanje na Drugi svetski rat - atomsku bombu i nemačku okupaciju Francuske. “Hirošimo, ljubavi moja” pristupa temeljnim, egzistencijalnim pitanjima: pamćenja, neizrecivog - suočavanja s prevelikim bolom, reinterpretacijom prošlosti... S druge strane, Duras govori o posleratnom nasilju, poniženju i okrutnoj srednjovekovnoj kazni koju su pretrpele francuske žene koje su zavolele nemačke vojnike.
Predstava “Hirošimo, ljubavi moja”, na programu je 19. i 20. septembra, dok 20. i 21. na FSK-u gostuje belgijska trupa Peeping Tom, koja je već gostovala u Zagrebu predstavom “Ulica Vandenbranden broj 32.”, kao i na Beogradskom festivalu igre 2010.
Predstava “Iznajmljuje se” je zavodljivi metafizički lavirint gradnje začudnih prizora u kojem su likovi sputani košmarom vlastitih misli, mesto okrenuto naglavačke, mesto halucinacija i noćnih mora... Reditelji Gabriela Carrizo i Franck Chartier su i umetnički direktori tog teatra, koji je poznat po okupljanju umetnika različitih interesovanja koji dugo i iscrpno rade na autorskim scenskim projektima stvarajući originalni i multidisciplinarni koreografski jezik.
Među atrakcijama 10. FSK-a je i “Feministička predstava bez naslova” američke rediteljke Young Jean Lee kroz koju će zagrebačka publika upoznati 27. i 28. septembra agilnu, burnu i buntovničku njujoršku downtown scenu.
Feministička predstava bez naslova
U toj predstavi sa eksperimentalnim predznakom šestoro harizmatičnih zvezda dramskog teatra, plesa, kabarea i sveta burleske, bez reči poziva gledaoce na veselo, fluidno i gotovo bezgranično istraživanje pitanja identiteta u savremenom društvu. Transcendentna predstava s mnogo humora i emotivnosti analizira pitanje roda, te šta to znači biti Drugačiji u današnjem svetu u kojem su društveni kanoni samo načelno podložni toleranciji prema Drugome, kao i šta znači svesno ne živeti u umrtvljenom i neaktivnom stanju status quo.
Za završnicu FSK-a, 28. i 29. septembar, najavljena je francuska predstava “Zatvaranje ljubavi” pariskog Theatrea de Gennevilliersa, koja je izvorno pisana za dvoje izvođača - Audrey Bonet i Stanislasa Nordeya, a govori o paru koji proživljava trenutke zamora ljubavi, otuđenja, stvorene distance, preispitivanja... Na pitanje: “Koga smo to voleli, kad smo ga voleli?”, Pascal Rambert ne daje konkretan odgovor, već u bujici monologa, uzastopnih zapitanosti i odgovaranja, analizira sve mogućnosti koje čine jednu ljubavnu vezu, čuvajući se klišea o paru koji se samo priseća bivše ljubavi i pronalazi krivce.
Zatvaranje ljubavi, foto: Marc Domage
Za razliku od ove, prethodne dve godine program FSK-a i BITEF-a u Beogradu delimicno su se preklapali, pa je tako publika oba festivala 2011. mogla da vidi predstavu “Prometej, pejzaž II” svestranog belgijskog umetnika Jana Fabrea, kao i belgijsku “Gardeniju” u režiji Alaina Platela i izvođenju ansambla Le ballet C de la B iz Genta.
Sajt FSK-a je www.zagrebtheatrefestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)