13. Animanima
Međunarodni festival animiranog filma Animanima prikazaće od 4. do 7. septembra u Domu kulture u Čačku više od 40 kratkih animiranih ostvarenja iz 17 zemalja, među kojima su i nova dela svetski poznatih autora, poput Režine Pesoe iz Portugala, mađarskog reditelja Geze M. Tota, Koreanke Dahe Džeong, te Donata Sansonea iz Italije.
Za otvaranje 13. Animanime odabran je film Ludovika Uplena Moja generacija, završni deo njegove parabole o svetu današnjice koju čine i filmovi Logorama i Vreme novca, a priča je puna neonske svetlosti i mračnih predskazanja.
Uz filmove u konkurenciji za Gran pri “Zlatni štift” i druge festivalske nagrade, najavljen je i takmičarski C&A Special koji donosi izbor animiranih TV reklama i muzičkih videa.
Program Portret animatora posvećen je 7. septembra autoru animiranog serijala Bendito Machine Đosiju Malisu iz Španije, članu žirija 13. Animanime, uz Paolu Bristot i Franka Diona.
Đosi Milas, grafički dizajner, animator, ilustrator i publicista peruansko-čileanskog porekla, u serijalu Bendito Machine sa mnogo ironije i crnog humora dovodi pod lupu našu civilizaciju, koja je spremna, arogantno demonstrirajući supremaciju vrste, da uruši samu sebe u prah i pepeo, u beskrajnim ponavljanjima kosmičkih ciklusa. Od prvog filma u tom “serijalu pripovesti o moći, novcu, religiji i korupciji” (Everything That You Need, 2006) do najnovijeg, šestog “Carry On” (2018), Đosi dosledno istražuje ljudsku prirodu, pa tako Bendito Machine postaje svojevrsna paradigma društvenih odnosa u kojima politika, religija, rituali, duh plemena, destrukcija, poprimaju vrlo iznijansirana značenja.
Bendito Machine na programu je prve festivalske večeri, nakon otvaranja izložbe posvećene 50-godišnjici izlaska prve epizode kultnog stripa “Alan Ford”.
Članica žirija Paola Bristot, profesorka istorije umetnosti na Akademiji u Veneciji i umetnička direktorka 12. Malog festivala animacije (Piccolo Festival Animazione) u Trstu, Udinama, Predenoneu, Gorici i Veneciji, selektorka je programa Savremena italijanska animacija, koji će biti prikazan 7. septembra, a donosi filmove različitih tehničkih i tematskih pristupa autora, koji uglavnom ne potiču iz neke određene škole animacije. Stoga se tu radi o veoma različitim filmovima, i svi su izrazito autorski.
Prema navodima Paole Bristot, italijanska animacija je “kaleidoskopska slika duše zemlje bogate kulturom, istorijom i međunarodnim vezama”.
Većina filmova koje je izabrala ima odličnu muzičku podlogu - kompozitor muzike za Ekart, kao i za Pollicinovo venčanje je Demetrio Kasteluči; muziku za Merkur je radio Luka d'Alberto; Julia Kent za Maslačak, a Zu band za Pandemonijum. Albina sećanja Andree Martinjonija i Marije Stajnmec zasniva se na Albinim pripovestima o ljubavi sa svojim budućim suprugom 50-ih godina 20. veka u Bolonji. U filmu 59 sekundi Mauro Kararo bavi se zemljotresom u Friuliju 1976. godine, dok je film Osa Daria Imbronja, virtuoza stop-motion animacije, više usredsređen na tehnički aspekt animacije. Predodređen za smrt Frančeska Rosa i Otvor Emanuela Kabua nastali su kombinovanjem animiranog crteža i živog snimka kamerom, u svojevrsnom istraživanju mogućnosti koje pruža animacija i eksperimentalni film.
U žiriju 13. Animanime je i filmski autor, producent i likovni umetnik Frank Dion, koji će predstaviti produkcijsku kompaniju Papy3D iz Pariza, u okviru programa Studio u gostima. Tu kuću osnovali su reditelji animacije kako bi obezbedili bolju kontrolu nad sopstvenim radovima (uz Diona, tu su i Jérémy Clapin, Gilles Cuvelier, Sarah Van Den Boom, te kompozitor i dizajner zvuka Pierre Caillet i administrator Richard Van Den Boom).
Tradicionalni program najboljih studentskih i diplomskih filmova ove godine dolazi sa uglednog Univerziteta umetnosti Moholji-Nađ (MOME) iz Budimpešte, odnosno njegovog odseka za animaciju MOME Anim. Iz Mađarske stiže i izuzetno dugometražno animirano ostvarenje, priča o neobičnom skupljaču umetničkih dela, “Ruben Brant, kolekcionar” koji će biti prikazan prve festivalske večeri 4. septembra.
Uz Svetsku panoramu, najavljene su i specijalne projekcije, pa je 5. septembra na programu izuzetan dokumentarac Magia Russica izraelskih autora Jonatana i Maše Zur koji će podsetiti na Fjodora Hitruka, Jurija Norštajna i druge velikane ruskog animiranog filma.
U poređenju sa drugim umetnostima, a naročito u poređenju sa književnošću i filmom, animirani filmovi – sa reputacijom umetničke forme za decu – relativno lako su pronašli put kroz strogu cenzuru u Sovjetskom Savezu. Kao i sve sovjetske institucije, Sojuzmultfilm studio za animaciju je uživao punu podršku vlade, što ne samo da je umetnicima stavilo na raspolaganje izdašne budžete za produkciju, već im je otvorilo i kanale za distribuciju u više od 112.000 bioskopskih dvorana širom SSSR-a. Takva situacija omogućila je razvoj tradicije stila animacije koja nije bila namenjena isključivo deci.
Magia Russica, kako je navedeno u programu Animanime, vodi gledaoce kroz prizore i zvuke ruskih pejzaža do predela unutar samih animiranih filmova. Ti filmovi ne samo da odslikavaju sovjetsko iskustvo, koje je istovremeno i teško, i obojeno humorom, već predstavljaju i bogatu kulturnu baštinu Rusije, sa figurom Puškina u ulozi njenog duhovnog oca. Danas, kada je Rusija već ogrezla u kapitalizmu, umetnici animacije otkrivaju da su pravila koja vladaju tržištem i rejtingom ponekad zapravo zahtevnija od ideološke cenzure. U osvrtu na umetnički proces kakav se retko viđa, u samom stvaranju magije, umetnici razmenjuju ideje o umetnosti, o bioskopu i načinu pristupa ovim temama. Magia Russica se odvija nadahnuta duhom njihovih reči.
Posebnu projekciju imaće i STASH TV iz Toronta, najveća svetska onlajn videoteka animacije, specijalnih efekata i moušn dizajna, čiji sastavni deo predstavlja i mnoštvo posebnih sadržaja koji se odnose na unapređenje znanja u oblasti struke. Na Animanimi će biti prikazan izbor autorskih filmova koji su stilski i tematski toliko različiti da su zavredili upravo etiketu posebnih univerzuma u svesti gledalaca.
Festivalski program obuhvata i projekciju dugometražnog filma za decu “Neverovatna priča o džinovskoj kruški” 6. septembra, te koncert beogradskog džez sastava Hashima.
Takođe, Animanima i ove godine obuhvata masterklasove i predavanja gostiju tog festivala za studente animacije, kao i festivalsku radionicu, koju će voditi Uroš Krčadinac, a tema su video igre.
Festival Animanima, osnovan 2007. godine, tradicionalno se održava pod pokroviteljstvom Grada Čačka i Ministarstva kulture i informisanja Srbije, u organizaciji Doma kulture Čačak.
Prošle godine, na 12. Animanimi, Gran pri je osvojio danski film “Sunčev hod” Reke Buči, koji prikazuje putovanje kroz svemir i proces stvaranja unutar animiranog kosmičkog haosa.
Festivalski sajt je animanima.org, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
