19. Festival autorskog filma
Festival autorskog filma (FAF) u Beogradu predstavlja od 28. novembra do 3. decembra izbor najboljih ostvarenja umetničkog filma iz celog sveta i favorite prestižnih svetskih filmskih festivala, a uprkos dosad najmanjem budžetu, nudi i raznovrstan prateći program - “Autori predstavljaju”, “Omaž Mirku Kovaču”, “Životi pesnika” i “Pobednici Venecije i Berlina”.
Pobedničkim filmom 70. Filmskog festivala u Veneciji - dokumentarcem “Sveti GRA”, 19. FAF svečano i počinje u Domu omladine Beograda, u prisustvu reditelja Đanfranka Rozija, koji je rekao na konferenciji za novinare 27. novembra da je tim filmom “bez početka i kraja” želeo da “uhvati kratke delove života” ljudi snažnih karaktera koji žive na auto-putu oko Rima.
“Sveti GRA” prvi je dokumentarni film koji je pobedio na Mostri, najstarijem međunarodnom filmskom festivalu, a govori o modernom Rimu i njegovim stanovnicima kroz priču o autoputu GRA (Grande Raccordo Annulare), koji okružuje grad. Rozi je proveo dve godine kružeći u kombiju oko auto-puta da bi snimio “Sveti GRA” i predstavio galeriju živopisnih ličnosti čiji se život i posao svakodnevno odvijaju uz metež saobraćaja.
Sveti GRA
To je prvi italijanski film koji je pobedio na Mostri nakon 15 godina, a na FAF-u će biti prikazan van konkurencije.
Za nagradu “Aleksandar Saša Petrović” 19. FAF-a takmiči se deset ostvarenja, a ocenjivaće ih žiri koji čine slovenački reditelj Jan Cvitkovič, reditelj iz Sarajeva Srđan Vuletić i reditelj iz Beograda Nikola Ležaić.
Među njima je i pobednik 63. Berlinala - rumunski film “Pozicija deteta” Kalina Petera Necera, priča o majci koja podmićivanjem i povlačenjem veza pokušava da spasi letargičnog sina od zatvorske kazne, nakon što je, u saobraćajnoj nesreći, automobilom usmrtio dete.
Pozicija deteta
FAF nudi i nekoliko ostvarenja koja su u Kanu osvojila važne nagrade - Zlatnu kameru, nagradu za najbolju režiju, scenario, najbolju glumicu i nagradu ekumenskog žirija.
Među njima je novi film iranskog reditelja Ašgara Farhadija “Prošlost”, nagrađen priznanjem za najbolju glumicu (Bérénice Bejo) i priznanjem Ekumenskog žirija na 66. Kanu, kao i nagrade publike na Filmskom festivalu u Oslu.
Prošlost
FAF tradicionalno upoznaje publiku i sa dobitnicima Zlatne kamere u Kanu, najboljim rediteljima-debitantima, a ove godine to je Antoni Čen iz Singapura, nagrađen za film “Ilo Ilo” - porodičnu priču inspirisanu mnogobrojnom azijskom decom koja žude za pažnjom dok su im roditelji prezauzeti poslom kako bi očuvali viši životni standard. “Ilo Ilo” dobio je nagradu za najboljeg debitanta i na Filmskom festivalu u Londonu.
Ilo Ilo
Biće prikazan i “Dodir greha” kineskog reditelja i dobitnika Zlatnog lava Đangkea Đaa, čije filmove “Grad 24” i “Mrtva priroda” publika poznaje sa FEST-a. FAF predstavlja njegov film “Dodir greha”, nagrađen u Kanu za najbolji scenario, koji istražuje ekstremne posledice korupcije, pohlepe, bednih uslova života i rada, kao i druge brojne društvene probleme sa kojima se danas suočava Kina, ali i ceo svet.
Dodir greha
Među atrakcijama 19. FAF-a je i film “Heli”, priča o društvu u kojem caruju endemsko nasilje i institucionalizovano bezakonje i korupcija, a potpisuje je Amat Eskalante (Krv, Bitange), bliski prijatelj i saradnik meksičkog reditelja Karlosa Rejgadasa, nagrađen ove godine u Kanu za najbolju režiju.
Među filmovima u glavnom programu je i nagrađivana drama “Epizoda u životu berača željeza” sarajevskog oskrovca Danisa Tanovića, dobitnik Gran prija žirija 63. Berlinala, Srebrnog medveda za najboljeg glumca (Nazif Mujić) i nagrade ekumenskog žirija na 63. Berlinalu, a zasnovan je na istinitom događaju koji govori o diskriminaciji Roma u savremenoj BiH.
Epizoda u životu berača željeza
Iz regiona je u konkurenciji 19. FAF-a i nagrađivani film “Odbrana i zaštita” Bobe Jelčića, sa Bogdanom Diklićem i Nadom Đurevskom u glavnim ulogama. Tu intimnu i ujedno društvenu dramu o životu u podeljenom Mostaru, ali i posleratnom društvu i gubitku identiteta uopšte, predstaviće ekipa filma na čelu sa Jelčićem.
Odbrana i zaštita
Publika će videti i nagrađivani čileansko-španski film “Glorija” Sebastijana Lelija, tragikomediju o krhkim nadama i bolnim istinama jake žene u uslovima aktuelnih političkih dešavanja u Čileu, na koja utiču i tamna poglavlja čileanske istorije u proteklih 40 godina. Biće prikazan i grčki film “Gospođica Nasilje” Aleksandrosa Avranasa koji tim ostvarenjem progovara u ime žrtava porodičnog nasilja - kroz priču o 11-godišnjoj devojčici koja je izvršila samoubistvo na svoj rođendan dok porodica insistira da je reč o slučajnosti.
Gospođica Nasilje
Glavni program obuhvata i austrijski film “Soldat” Danijela Hosla, nastao u produkciji kolektiva “A European Film Conspiracy”, čije su glavne junakinje sredovečna poslovna žena koja ne zna kako da potroši novac i mlada i atraktivna Ana koja na jednoj farmi pokušava da promeni život iz korena.
Biće prikazan i italijanski film “Ulica u Palermu” Eme Dante, a glavna glumica Elena Kota, nagrađena u Veneciji za najbolju žensku ulogu, dolazi u Beograd kako bi zatvorila 19. FAF.
Ulica u Palermu
Takođe, van konkurencije je i film “Psi lutalice” kultnog tajvanskog reditelja Caija Ming-lianga, dobitnika Gran prija u Veneciji, priča o slomljenoj porodici na margini tajvanskog društva.
Van konkurencije biće prikazan holandsko-belgijski film “Borgman” Aleksa van Varmerdama - priča o ekonomskim, klasnim i rasnim tenzijama koje karakterišu moderno društvo, kao i psihoseksualnim napetostima savremene “buržoazije”.
Borgman
Van trke za nagrade je i “Kongres” izraelskog reditelja Arija Folmana, poznatog po nagrađivanom animiranom filmu “Valcer sa Baširom”. “Kongres” je inspirisan delom poznatog poljskog pisca naučne fantastike i satiričara Stanislava Lema i predstavlja priču o besu koju Folman predstavlja kroz mešavinu animacije i igranog filma.
I film “Džimi P.” francuskog reditelja Arna Desplešena, nastao prema istinitim događajima i knjizi psihijatra Žorža Deveroa, stručnjaka za kulturu Indijanaca, biće prikazan van konkurencije 19. FAF-a koji se i ove godine održava u Dvorani Kulturnog centra Beograda, Domu omladine, Muzeju Jugoslovenske kinoteke, Domu kulture Studentski grad i bioskopu “Fontana”.
Kongres
U okviru pratećeg programa, FAF priređuje omaž nedavno preminulom Mirku Kovaču, velikanu jugoslovenske književne scene.
Biće prikazani filmovi jugoslovenske produkcije za koje je Kovač napisao scenario - “Usijanje” (1979) Bore Draškovića (1979), “Pad Italije” (1981) i “Večernja zvona” (1986) Lordana Zafranovića, koji će biti gost 19. FAF-a, te “Lisice” (1969) Krste Papića, “Uvod u drugi život” (1992) Miloša Radivojevića i “Mali vojnici” (1967) Bate Čengića.
Program “Autori predstavljaju” čine ostvarenja iz Srbije i regiona iz ovogodišnje produkcije, koja su žanrovski veoma raznovrsna, ali obeležena izuzetnim autorskim pečatom.
Među njima su i dva domaća filma - triler “Država” Jelene Marković, za koji je scenario pisao Saša Radojević, te dokumentarni film Igora Toholja “Šta nedostaje na ovoj slici?”, priča o naselju na Fruškoj Gori i suočavanju njegovih stanovnika sa promenama.
Posebnu počast FAF odaje i sarajevskoj vizuelnoj umetnici Šejli Kamerić, koja će biti gošća, a predstaviće se filmovima “Šta ja znam” (koreditelj Timur Makarević), “Sreća” i “Apollo: Prvo ratno kino”.
Program “Autori predstavljaju” obuhvata i češko-hrvatski dokumentarac “Okupacija, 27. slika” koji je Pavo Marinković snimio o Lordanu Zafranoviću, te crnogorski film “Lud za tobom” Danila Marunovića i “Ćerka” grčkog reditelja Tanosa Anastopoulosa.
Programska celina “Životi pesnika” obuhvata filmove “Henri i Džun” Filipa Kofmana, “Zaljubljeni Šekspir” Džona Madena, “Večnost i jedan dan” Tea Angelopolusa, poslednje ostvarenje slavnog grčkog reditelja, te jugoslovenski film “Slučaj Harms” Slobodana D. Pešića, u kojem igraju Frano Lasić, Damjana Luthar, Milica Tomić, Rahela Ferari, Mića Tomić, a zasnovan je na biografiji pesnika Danila Ivanoviča Harmsa, protagoniste sovjetske avangarde koji je tragično završio u staljinističkim čistkama 1942.
FAF će podsetiti i na ranije pobednike Venecije i Berlina filmovima “Povratak” Andreja Zvjaginjceva, “Pijeta” Kim Ki-duka, “Liban” Samuela Maoza, “Faust” Aleksandra Sokurova i “Cezar mora da umre” braće Taviani.
FAF je, prema navodima organizatora, dobio ove godine dva i po puta manje novca od Ministarstva kulture nego 2012. godine, koja je takođe bila krizna. Skromna podrška dobijena je i od Grada Beograda.
Prošle godine, na 18. FAF-u, pobedio je portugalski film “Tabu” Migela Gomeza, a nagradu za režiju dobio je Leos Karaks za film “Sveti motori”. Specijalno priznanje žirija dodeljeno je rumunskom filmu “Svi u našoj porodici” Radua Žudea.
Gran pri FAF-a “Aleksandar Saša Petrović” iznosiće ubuduće 5.000 evra, na osnovu testamenta udovice velikog srpskog reditelja, Branke Petrović.
Festivalski sajt je www.faf.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.
*Satnica 19. FAF-a + Glavni program - sinopsisi filmova
(SEEcult.org)
