23. Palićki filmski festival

Festival evropskog filma Palić predstavlja od 16. do 22. jula više od sto filmova, a uprkos smanjenom budžetu, ugostiće brojne autore i članove filmskih ekipa iz Evrope, među kojima je i provokativni autrijski reditelj Ulrih Zajdl, dobitnik nagrade “Aleksandar Lifka”, uz kultnog srpskog autora Slobodana Šijana.

Zajdl i Šijan će 16. jula i otvoriti 23. FEF Palić, a nagrade za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji uručiće im direktor Festivala Radoslav Zelenović i slavna glumica Mira Banjac, predsednica festivalskog Saveta.

Palićki festival predstavlja u Glavnom programu 14 evropskih filmova koji se bave temama u rasponu od izbegličke krize do porodičnih drama, a potpisuju ih proslavljeni reditelji poput Đanfranka Rosija, Kristijana Munđijua, Bruna Dumona i Nikolasa Vindinga Refna, ali i debitanti, kao što je Renars Vimbe.

Festival otvara na Letnjoj pozornici berlinski pobednik “Požar na moru” Đanfranka Rosija, dokumentarac o izbegličkoj krizi koji je sniman nekoliko meseci na najjužnijem italijanskom ostrvu Lampeduza, koje još od 90-ih predstavlja metaforu za najmasovniji i najsmrtonosniji tranzit stotina hiljada muškaraca, žena i dece ka Evropi, posebno poslednjih godina.

  Požar na moru

Prve festivalske večeri biće prikazan i letonski film “Snovi”, debitantsko ostvarenje Renarsa Vimbe ovenčano Kristalnim medvedom na Berlinalu.

Jedna od poslastica Glavnog programa je “Demon pod reflektorima” danskog reditelja Nikolasa Vindinga Refna, a biće prikazani i poljski film “Draž” Agnješke Smozinske (Agnieszka Smoczyńska), mađarska krimi komedija “Ubica čistog srca” Atile Tila (Attila Till), nemački film “Toni Erdman”, koji potpisuje Maren Ade, novi film nagrađivanog rumunskog reditelja Kristijana Munđijua “Matura”, zatim “Iza brda i planina” izraelskog reditelja Erana Kolirina, poljsko-švedski “Ljubav je gorka” Tomaša Vasilevskog, te neobična romansa “Zoologija” ruskog reditelja Ivana Tverdovskog, nagrađena na proteklom 51. Filmskom festivalu u Karlovim Varima.

  Matura

Domaći predstavnik u Glavnom takmičarskom programu je film Miloša Radovića “Dnevnik mašinovođe” sa Lazarom Ristovskim u glavnoj ulozi, a publika će videti u trci za Zlatni toranj i “Tihi zaliv” francuskog reditelja Bruna Dumona, finsko ostvarenje “Najsrećniji dan u životu Oli Makija” Juhe Kuosmanena, te francusku komediju “Sveta ljubav” (Benoît Delépine, Gustave Kervern) o ocu i sinu koji izazivaju haos kada krenu vinskim putem na festival farmi.

Svi filmovi iz Glavnog takmičarskog programa, osim “Dnevnika mašinovođe”, biće premijerno prikazani u Srbiji.

U žiriju Glavnog takmičarskog programa, koji će dodeliti Zlatni toranj za najbolji film i Palićki toranj za najbolju režiju, ove godine su turska rediteljka Jesim Ustaoglu, producentkinja Rina Šildoš iz Estonije, glumica Aiste Diržiute iz Litvanije, rediteljka Mihaela Kezele iz Nemačke i srpski reditelj Stefan Arsenijević.

Na 23. FEF Palić biće dodeljena i nagrada publike “Gorki list” za najbolji film Glavnog takmičarskog programa.

  Letnja pozorinica na Paliću

Palićki festival prikazaće do 22. jula na više lokacija kraj jezera Palić i u Subotici više od sto filmova raspoređenih u 13 programskih celina, a uprkos smanjenom budžetu, najavio je i  prisustvo velikog broja gostiju iz cele Evrope.

U takmičarskom programu “Paralele i sudari” je 11 aktuelnih filmova iz istočnoevropskih zemalja, počev od rumunskog filma “Nazakonito” Adriana Sitarua, koji će biti prikazan 17. jula. Filmska priča o bratu i sestri i njihovoj nezakonitoj ljubavi dobila je odlične kritike na Filmskom festivalu u Berlinu i izazvala polemike zbog teme kojom se bavi.

Žiri filmske kritike, koji će proglasiti najbolji film programa “Paralele i sudari”, čine Marina Rihter (Austrija), Marija Ulfsak (Estonija) i Kolet de Kastro (Francuska).

   Program Paralele i sudari

Publika će Letnjoj pozornici bioskopa Abazija, nedaleko od jezera Palić, moći besplatno da pogleda filmove iz selekcije “Mladi duh Evrope”, koja nudi ostvarenja koja pomeraju granice filmske umetnosti, a među njima su novi film Žan Kristofa Morisa i francuske umetničke grupe Psi Navare (Les Chiens du Navarre) “Apneja”, kratki animirani “Scenografija” kultnog španskog animatora Alberta Vaskeza, zatim jedan od najnagrađivanijih dokumentaraca ove godine “Dead Slow Ahead”, dokumentarac “Druga linija” Nenada Miloševića o novosadskoj umetničkoj sceni, te srednjometražni film “Minotaur” Sabolča Tolnaija, prikazan na festivalu u Roterdamu ove godine, koji će na Paliću doživeti domaću premijeru.

Za bolje razumevanje ta dva filma, u saradnji sa Muzejem savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu i Savremenom galerijom Subotica, biće predstavljena izložba “Mala čitanka vojvođanskog konceptualizma” koju je priredio kustos MSUV Nebojša Milenković.

  Druga linija

Za slobodu umetničkog izražavanja bore se i akteri estonskog dokumentarca “Imrovizovano” koji prati grupe muzičara posvećene istraživanju samog zvuka kroz stvaranje muzike u trenutku.

Program “Mladih duh Evrope” zatvoriće film “Beskrajna poezija” kultnog režisera, pesnika, pozorišnog reditelja, kreatora i scenariste Alehandra Hodorovskog.

Među više od sto filmova odabranih za 23. Palić je i selekcija angažovanih ekoloških dokumentaraca koji pozivaju na lično ili kolektivno delanje za bolje sutra.

Među ostvarenjima u programu Eko Dox, koje je odabrao selektor Igor Toholj, našli su se i “Sutra” (Cyril Dion i Mélanie Laurent) o dramatičnoj ekološkoj situaciji u kojoj se nalazi planeta, te “Sugar Blues” (Andrea Culková) o borbi jedne buduće majke protiv globalne “šećerne mafije”, posle dijagnoze dijabetesa, kao i dokumentarac “Rzav Veliki” domaćih autora Ivana Nikolića i Dobrice Mitrovića i “Planine u ogledalu: Altaj” (Alexandra Marchenko).

  Planine u ogledalu: Altaj

Filmove za tradicionalni ciklus „Novi mađarski film“ odabrao je Zoltan Šifliš, a takođe stalni program „Kinematografija u fokusu“ ovoga puta je posvećen zemljama Baltika i realizuje se u saradnji sa Litvanskim filmskim centrom, Estonskim filmskim institutom i Filmskim centrom Letonije.

Tu je i novi program “Oči u oči”, namenjen tinejdžerskoj publici, zatim “Short Matters!”, “Best of Europe 2015” i “Palić u Beogradu” (u bioskopu Fontana)...

U predfestivalskom programu priređeni su omaži dobitnicima nagrade “Lifka” – Šijanu i Zajdlu, kao i laureatu nagrade “Underground Spirit” koju je za dugogodišnji rad na nezavisnom filmu i jedinstvenu poetiku nastalu van okrilja filmske industrije dobio slovenački reditelj Karpo Aćimović Godina.

   Karpo Godina, Nedostaje mi Sonja Henie

Iako jedinstven u regionu po koncepciji promovisanja evropskih autorskih filmova, Palićki festival se i ove godine suočio sa finansijskim problemima, a organizatori iz Otvorenog univerziteta Subotica uspeli su da zaokruže konstrukciju programa pre svega zahvaljujući podršci dobijenoj na konkuru potprograma “Mediji” programa “Kreativna Evropa” Evropske komisije (40.000 evra), budući da su od pokrajinskih vlasti Vojvodine dobili čak dve trećine manje sredstava nego 2015. godine (tri miliona dinara napram devet miliona 2015), koja je takođe bila krizna. Podrška Ministarstva kulture i informisanja Srbije (devet miliona dinara) i Grada Subotice (4,4 miliona dinara) ukupno je manja za oko 2,5 miliona od prošlogodišnje.

“Spasao nas je fond Evropske komisije… To nam je i važna satisfakcija da nas je Evropa prepoznala, inače kao jedini festival iz Srbije među 30-ak koji su odabrani”, istakao je nedavno na konferenciji za novinare direktor FEF Palić Radoslav Zelenović.

Pored glavne festivalske scene - Letnje pozornice na Paliću, projekcije će biti održavane i u bioskopu Eurocinema i u Filmskom klubu na Otvorenom univerzitetu u Subotici, kao i u bioskopu Abazija na Paliću.

U pratećim programima, uz okrugli sto na temu ekologije, biće priređene izložbe, radionica filmske kritike, panel na temu savremene filmske kritike u Evropi, a veliki koncert održaće Simfonijski orkestar VU-Orkest iz Amsterdama koji broji čak 82 člana i izvodi isključivo dela kompozitora 20. veka, poput Ravela, Stravinskog i Debisija. Koncerte će održati i rok bendovi Lira Vega i Straight Mickey And The Boyz.

Prošle godine, na 22. Paliću, najboljim filmom u Glavnom takmičarskom programu proglašen je islandski “Ovnovi”, u režiji Grimura Hakonarsona, dok je za režiju nagradjen Magnus von Horn za poljsko-švedski film “Život posle”, a najboljim filmom u programu “Paralele i sudari” proglašen je ruski “Galebovi” Ele Manžejeve.

Festivalski sajt je palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

*U slučaju loših vremenskih uslova, ceremonija otvaranja 23. Palića, kao i projekcije dva filma u Glavnom programu nakon nje, biće održana u svečanoj sali Kongresnog centra Velika terasa Palić.

**Cena jednodnevne ulaznice za dva filma Glavnog takmičarskog programa je 300 dinara, a može se kupiti na blagajni Letnje pozornice od 20 časova do početka prvog i drugog filma. Cena jednodnevne ulaznice za reprize Glavnog takmičarskog programa je 200 dinara i može se kupiti na blagajni bioskopa Eurocinema. Jednodnevna ulaznica za dva filma selekcije Paralele i sudari je 200 dinara, a može se kupiti na blagajni bioskopa Eurocinema (Otvoreni univerzitet Subotica) sat vremena pre početka projekcije. Ulaz na sve ostale programe je besplatan.

(SEEcult.org)