7. Mikser u Savamali

Mikser festival nudi od 3. do 7. juna u sve življem beogradskom kvartu Savamala obiman program namenjen raznolikoj publici, koji obuhvata izložbe dizajna, koncerte u rasponu od roka do narodnih igara i trube, filmske projekcije, plesne predstave, radionice, predavanja i razgovore o razvoju grada.

Sedmi Mikser festival, čiji je slogan “Neizdrž”, okupiće gotovo hiljadu stvaralaca iz zemlje, regiona i sveta, a prema navodima organizatora, želi da naglasi društveni potencijal kreativnog stvaralaštva i aktivizma kao šansu za izlazak iz moralne, društvene i ekonomske krize.

Centralna izložba umetničkog programa Mikser festivala obuhvata oko sto radova autora iz Srbije, Crne Gore, BiH, Hrvatske, Austrije, Belgije i Norveške, koji su odabrani na konkursu “Black Box” (Crna kocka), a postavljeni su u formi kolektivne instalacije na ulicama Savamale - kvarta koji je posebno aktuelan poslednjih meseci i povodom megalomanskog projekta "Beograd na vodi", koji državne i gradske vlasti nameravaju da realizuju sa partnerima iz Ujedinjenih Arapskih Emirata.

Konkurs “Black Box” novina je u programu Miksera, a predstavlja radove koji istražuje intimno i kolektivno osećanje teskobe prouzrokovano nemogućnošću da se pojedinac adekvatno izrazi unutar zajednice, porodice, kolektiva, akademske sredine, profesionalnog okruženja, javnosti i države. Umetnici su ponudili različita autorska rešenja koja se protežu od multmedijalnih instalacija i interaktivnih performansa, do jednostavnih mikro intervencija na zadatom formatu crne kutije (60x60x60 cm).

     Make money, not art, Denis Hegić, Harald Geil i Antuan Te

Model pokretnih postamenata omogućava postavljanje crnih kutija u prostoru na različite načine - u zavisnosti od želje i potrebe autora, kao i njihovo pomeranje u toku festivala na različite lokacije. Dizajn kutija potpisuje mlada dizajnerka Fiona Sinđelić Stefanović čije su modularne čelične konstrukcije lagane, pokretne i prozračne i vizuelno ne opterećuju same instalacije autora.

Autor tog projekta i predsednik žirija Marko Lađušić, profesor na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu, izjavio je da je iskustvo u radu sa velikim brojem autora bio pravi izazov pre svega zbog njihovog heterogenog sastava – od onih koji su “svojim prisustvom digli lestivcu samog projekta, do mladih autora koji su prvi put dobili šansu da izlažu u javnom prostoru i festivalskom kontekstu”.

Pobednici konkursa imali su u realizaciji radova podršku mentora Lađušića i Marka Stankovića, kao i umetnika kao što su Dorijan Kolundžija i Vladimir Perić (Talent). Pored učešća na centralnoj umetničkoj izložbi Mikser festivala, nagrađeni autori predstaviće se i tokom razgovora u okviru “Edu zone”, a za vreme festivala njihove radove će pogledati pozvani urednici programa galerija (KomBank Art Hol, G12 HUB i Dom kulture Studentski grad...) kako bi razmotrili mogućnost organizovanja nagradnih samostalnih izložbi u narednih godinu dana.

     Black Box

Nakon festivala, radovi će biti izloženi na galeriji Mikser hausa do kraja juna.

Festivalski segment posvećen dizajnu obuhvata izložbu regionalne platforme “Mladi balkanski dizajneri” (Young Balkan Designers), koja je posvećena identifikaciji, promociji i razvoju kreativnog potencijala Balkana u polju konceptualnog i industrijskog dizajna. Ovogodišnje izdanje tog projekta, pod sloganom “Common Grounds”, poziva na introspektivni pogled na sopstveno nasleđe i kulturne vrednosti, korene, autentičnosti i nesavršenosti, kao i na njihova inteligentna primena u kontekstu savremenog Balkana. Autori su stoga pozvani da promišljaju nasleđe u najširim okvirima, počev od ličnog porekla i kulture, do kolektivnog nasleđa, kao i da aktiviraju vrednosti kulturnih dobara i inkorporiraju materijalno i nematerijalno nasleđe u svoj rad.

     Mladi balkanski dizajneri

Mikser festival nastavlja i “Ghost Project” - međunarodnu platformu za talentovane pojedince u oblasti industrijskog dizajna, koja je pokrenuta 2006. godine kao mala lokalna izložba, a prerasla je u jednu od najvećih regionalnih smotri talenata u oblasti dizajna i mesto razmene iskustava i ideja među dizajnerima širom sveta i iz različitih kultura.

Slogan ovogodišnjeg “Ghost Project” konkursa poklapa se sa temom čitavog festivala “Neizdrž”, a motivisao je dizajnere da, uprkos globalnom osećanju depresije i društvene nepravde, dostave projekte čiji proaktivni pristup rešenju svakodnevnih problema može osnažiti uticaj dizajna na socijalni i ekonomski oporavak zajednice.

     Ghost Prooject, Naida Begović (Was Here)

Mikser festival obuhvata i izložbu “Balkan Design Expo” koja predstavlja originalno dizajnirane proizvode nastale kao plod saradnje domaćih autora i regionalnih proizvođača nameštaja, poput srpskih kompanija Metalac, Ktitor i Hookl Und Stool, slovenačkog proizvođača legendarne Rex kolekcije Nika Kralja…

Edukativni program, čiji je cilj da istraži alternativne metode učenja i unapredi ulogu obrazovanja u savremenom društvu, organizovan je u Galeriji 12 Hub, Dizajn habu, Dizajn inkubatoru Nova Iskra i Mikser hausu.

Među gostima edukativnog programa posvećenog dizajnu je i nagrađivani dizajner Konstantin Grčić, koji će sa svojim timom održati predavanje 5. juna u Dizajn habu, a dan kasnije i radionicu na temu “Sve što ste želeli da znate o dizajnu”.

    Konstantin Grčić

Osim kreativnog stvaralaštva i inovacija, Mikser ovoga puta promoviše i tradicionalnu kulturu, pa i počinje koncertom Ansambla “Kolo” ispred Mikser hausa.

Organizatori time žele da naglase i važnost očuvanja tradicionalne kulture i umetnosti, koju će predstaviti članovi tog ansambla koji je pre 67 godina osnovala Vlada NR Srbije, a godinama već gostuje i u najprestižnijim koncertnim salama u Njujorku, Parizu, Londonu, Moskvi, Kelnu, Veneciji, Sidneju, Pekingu…

Muzički program zvanično počinje nastupima grupa Hashima i Naked, a do 7. juna predstaviće na dve bine i neke od najznačajnijih domaćih rok grupa, kao i Dejana Petrovića, svojevremeno najmlađeg “majstora trube” na Dragačevskom saboru u Guči, koji će nastupiti sa svojim Big bendom.

Na prostoru nekadašnjeg Miksališta, u Mostarskoj 5, postavljena je bina na otvorenom kapaciteta do 2.500 ljudi, koja je i centralna tačka muzičkog programa Miksera. Početak programa je u znaku bluza – mladenovački bluz sastav Cotton pickers uvešće 3. juna publiku u nastup svetski cenjene bluz muzičarke Ane Popović.

     Ana Popović

Patribrejkers učestvuju 4. juna, kao i beogradski sastav Straight Mickey And The Boyz, za 5. jun najavljeni su E-Play, Eyesburn i Goblini, a tokom vikenda će nastupiti Artan Lili, splitski TBF i Darkwood Dub, te poslednjeg dana - Lorna Wing & Enormna Blajsna (pobednici prošlogodišnjeg konkursa za mlade bendove), popularni hor Viva Vox i Dejan Petrović Big Band.

Na bini u Mikser hausu, osim sastava Naked i Hashima, koji nastupaju na otvaranju, gostovaće i Eyot, sarajevski bend Skroz, te Velahavle i Dvadesetorica, Katarina Pejak i prijatelji, a poslednje festivalske večeri predstaviće se Soul Print Recordings.

Ulaz na muzički program u Mikser hausu je besplatan, a ulaznice za koncerte na bini na otvorenom koštaju hiljadu 1.200 dinara, odnosno 3.000 dinara za svih pet dana.

     Eyesburn

Na prostoru Miksališta, inače, najavljen je nastavak aktivnosti i po završetku Mikser festivala – u vidu “Savamalskog kulturnog leta” od sredine juna do septembra. Među učesnicima tog programa najavljeni su već za 11. jun Kanda Kodža i Nebojša, za 25. jun Goran Bare i Majke, te Obojeni program, Vlatko Stefanovski Trio i drugi izvođači iz Srbije i regiona. U saradnji sa CEBEF-om, gradskom ustanovom za festivale čiji je osnivač Skupština grada Beograda, najavljen je i pozorišni program u Mostarskoj, počev od mjuzikla “Braća (B)luzeri” 29. juna.

Mikser uvodi ove godine i savremeni ples u program, pa će 4. juna biti izveden performans “Step in Time” Virag Aranj i Julije Hadi (bodylotion co-dance) iz Mađarske, 6. juna radionica fizičkog teatra sa švajcarskim koreografom Marselom Lemanom, a 7. juna predstava “Nulta tačka” (Nullwert), nastala u njegovoj saradnji sa grupom mladih savremenih plesača iz Tunisa Brotha from Another Motha. Predstava obrađuju teme iz društveno-politčkog života Tunižana u kojem se, nakon neuspele revolucije, životi ponovo grade “od nule”.

     Nulta tačka

Novina je i filmski program “Mikser kino”, čiji je cilj da promoviše i podrži nove generacije filmskih stvaralaca kroz prisustvo mladih i talentovanih autora, a definisan je u saradnji Miksera i prošle godine pokrenutog međunarodnog Pančevo film festivala (PaFF).

U ponudi je više od 20 dokumentarnih i igranih filmova, ali i eksperimentalnih formi, koje će publika moći da vidi u jedinstvenom ambijentu Španske kuće u Ulici braće Krsmanovića.

    Španska kuća

Mikser festival će naglasiti i značaj decentralizacije kulturne scene, pa će u posebnom programskom segmentu posvećenom toj temi biti i Patos teatar iz Smedereva, koji će predstaviti interaktivnu pozorišnu instalaciju “Inner Lights” (Unutrašnja svetla) autora Vladislava Nešića, zatim Uprava za kulturu Grada Niša, sa projektom “Niško kulturno leto”, Narodno pozorište Sombor koje će predstaviti festival “Pozorišni maraton”, zatim Prokupački festival kratkog filma, MEDs (Meeting of Design Students) sa projektom “MEDs Tara 2015 - Ground Zero” i Proaktiv i Kontra studio iz Niša, koji će prezentovati projekat “Deli - prostor za kreativno delovanje”.

Poseban segment festivalskog programa je i konferencija “Uputstva za humani grad” koja će 3. i 4. juna biti održana u Mikser hausu, a dopunjava je radionica “Savamalski vrt” čiji je cilj uređenje zelene površine između Karađorđeve i Travničke ulice, kao i radna sesija eksperata koji bi trebalo da sastave Nacrt priručnika za uključenje građanja u urbane procese grada Beograda, koji će organizatori festivala, kao zvanični dokument, dostaviti gradskim vlastima na razmatranje zajedno sa rešenjem “Savamalskog vrta”.

Cilj konferencije je da definiše društvene i pravne okvire u kojima lokalne vlasti i građani zajednički formiraju lice grada - od procesa planiranja, do procesa realizacije.

     Barusama Collective, Madrid

Stručnjaci iz regiona i Evrope, kako je najavljeno, predstaviće primere dobre prakse evropskih gradova, poput Beča, Bolonje, Stokholma i Amsterdama, koji su već uveliko na putu participativnog rešenja gradskih problema, razgovaraće sa domaćim stručnjacima i građanima o društvenom, ekonomskom i pravnom kontekstu građanskih inicijativa i na konkretnim primerima predočiti kako funkcionišu uspešni dijalozi između gradske uprave i građana.

Među učesnicima konferencije najavljeni su zamenica direktora sektora Urbanog razvoja grada Beča i rukovodilac bečke “Strategije mobilnosti” Angelika Winkler, istoričar arhitekture Marieke Berkers iz Amsterdama, pejzažni arhitekta iz Kancelarije za urbanu obnovu Beča Barbara Mayer, arhitekta Juan Lopez-Aranguren iz kolektiva Basurama iz Madrida, antropolog Goran Janev sa Instituta za sociološka, politička i pravna istraživanja u Skoplju, Azucena Klett iz Intermediae i Matadero centra u Madridu, Corona Gsteu iz Kancelarije za urbanu obrnovu grada Beča, arhitekta Bettina Kraus, šef katedre Kontekstualna arhitektura na univerzitetu u Kotbusu, arhitekta i predavač Elvan Dajko iz Tirane, zamenik direktora na Institutu za istraživanja i tehnologiju Polis univerziteta, arhitekta Manuel Polanco iz kolektiva Basurama u Madridu, pejzažni arhitekta Shira Jacobs iz Tengbomgruppen ab u Stokholmu, arhitekta Maja Popović (Failed Architecture) iz Kopenhagena/Amsterdama, Flaviano Zandonai sa Evropskog instituta za socijalno preduzetništvo (Euricse) iz Milana, umetnik i gradski savetnik za redizajniranje glavnog gradskog trga u Šapcu Igor Marsenić...

     Flaviano Zandonai

Glavni cilj konferencije “Uputstva za humani grad” je razmena znanja i iskustava na polju participativnog urbanizma i lokalnih aktera, te odgovor na pitanja kako zaštititi javni interes i ambijentalne celine u sklopu urbanističkih projekata velikih razmera, kako obezbediti održivost spontanih građanskih inicijative u tržišnoj ekonomiji, kako se praksa uključenja građana formalno reguliše u razvijenim evropskim gradovima, kako znanje i iskustvo relevantnih eksperata iz različitih sredina može doprineti razvijanju inovativne metodologije primenjive i na naše uslove, koja može osnažiti partnerstvo između stanovništva i gradske uprave, a u cilju očuvanja zajedničkih vrednosti, postizanja kolektivnog koncenzusa i stvaranja kvalitetnijih gradskih prostora.

Iskustva zvaničnih gradskih politika, koja ukazuju da grad pripada podjednako svima, biće okosnica radne sesije sastavljanja Nacrta priručnika za uključenje građanja u urbane procese grada Beograda, čiji je cilj definisanje okvira redovne prakse saradnje grada i građana.

Kroz participativno osmišljavanje konkretnog rešenja zelene gradske površine ispred Mikser hausa, urbanistička radionica “Savamalski vrt” će na licu mesta praktično demonstrirati koncept modela saradnje i komunikacije između zajednice, struke, a u konačnom ishodu, kako se nadaju organizatori, i samog Grada Beograda.

Prisustvo konferenciji potvrdio je i glavni gradski urbanista grada Beograda Milutin Folić, koji je prihvatio predlog organizatora da, nakon razrade inicijalnih rešenja generisanih na Mikser festivalu, Grad uzme u razmatranje konačne verzije projektnog rešenja Savamalskog vrta i nacrta zvaničnog dokumenta za uključenje građanja u urbane procese grada.

Direktor programske zone Mikser festivala koja se bavi urbanističkim temama je arhitekta i aktivista Ivan Kucina, profesor na Institutu za arhitekturu u Desau, koji će biti i moderator konferencije.

Mikser tradicionalno nudi i program za decu (Kids Mikser Festival) i tinejdžere (Teens Mikser Festival), koji obuhvata kreativne i edukativne radionice, male škole novinarstva, glume, slikanja i vajanja, gostovanja medijskih ličnosti…

Sajt Miksera je mikser.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

*U PRILOGU: Satnica i mapa festivalskih lokacija (pdf)

(SEEcult.org)