8. Organ Vida

Međunarodni festival fotografije Organ Vida u Zagrebu otvoren je izložbom finalista “Otkrivanja” u Francuskom paviljonu, a u dosad najambicioznijem izdanju ponudiće do 24. septembra ukupno deset izložbi na 17 lokacija, uz radionice i edukativni i zabavni program, te mnogobrojne goste.

Organ Vida svake godine na osnovu međunarodnog konkursa okuplja savremene fotografe iz celog sveta, pa i ovogodišnja ključna festivalska izložba “Otkrivanja” donosi presek različitosti pristupa problematici i razumevanju teme, kao i nove mogućnosti izlaganja i rešenja.

Među više od 400 prijavljenih fotografskih projekata, odabrano je desetoro finalista, od kojih je četvoro iz Nemačke - Kiril Golovchenko, Maria Sturm, Anne Müchler i Mario Brand, iz  SAD su Qian Zhao i M Scott Brauer, a u finalu su i Andrea i Magda Micelli (Italija/Francuska), Pierre Liebaert iz  Belgije, te Gidon Levin iz Izraela i Michal Siarek iz Poljske, kao jedini učesnik iz Istočne Evrope..

Izložba je odgovor na temu “Otkrivanja” kojom su organizatori želeli da podstaknu autore da kroz vlastitu fotografsku praksu progovore o nepoznatim, nezabeleženim i neizrečenim transformativnim i svakodnevnim iskustvima, ličnim i tuđim sudbinama, društvenim i intimnim borbama ili životnim spoznajama, kao i nevidljivom, isključenom ili onom potisnutom u slici, kako je navela kustoskinja izložbe Lea Vene, članica žirija koji je odabrao finaliste (Louise Clements, Simon Norfolk i Gillian Wearing - Velika Britanija, Phillip Toledano - SAD, Donald Weber - Kanada).

  Otkrivanja

Tema serije fotografija “Gorka zelena dinja” (Bitter Honeydew) fotografa ukrajinskog porekla Kirilla Golovchenka su male pijace koje u letnjim mesecima niču duž ukrajinskih autoputeva, a njihovi vlasnici sa sobom donose raznovrsne običaje i tradicije, stvarajući tako mikrokosmos u kojem su različiti ljudi ujedinjeni u zajedničkom poduhvatu: zaraditi novac kako bi podigli životni standard ili naprosto prehranili svoje porodice.

Anne Müchler i Nico Schmitz kroz seriju fotografija “Susret” (Encounter) proučavaju razvoj mita pomoću fotografije kao medija, a polazna tačka im je jedna planina na jugu Francuske za koju su zagovornici new age pokreta smatrali da ima mistične moći. Mario Brand u seriji fotografija “Pripovedačica” (Storyteller) prikazuje jedinstvenost i lepotu tzv. “filmskih rola” koje su rotacijom prenosile analogni film zabeležen na 35mm traci na filmske projektore. Serija fotografija “Neobično, na rubu” (Offcut, the Edge) autora Qiana Zhaoa, rođenog u Šangaju, prikazuje ličnu, izmišljenu i pomalno nerealnu viziju grada San Franciska u koji se doselio pre par godina. Fotografije prikazuju fiktivni, nestvarni grad koji je zasnovan na stvarnom mestu, ali se transformiše asocijativnim procesom.

  Neobično, na rubu, Qian Zhao

Andrea & Magda serijom “Sinai Park” istražuju posledice masovnog turizma na Sinajskom poluotoku u Egiptu. Fotografije prikazuju lažan osećaj sigurnosti koji pruža mesto koje se oslanja isključivo na turističku industriju, ispunjavajući očekivanja turista bez doticaja sa egipatskom stvarnošću.

  Sinai Park, Andrea & Magda

Gidon Levin se kroz projekat “21 22 23” osvrće na obavezni vojni rok u Izraelu i svoje vreme provedeno u vojsci, dok se Maria Sturm (sa Cemre Yeşil) fokusira projektom “Za ptice” (For Bird’s Sake) na ugroženu kulturu posvećenu čuvanju i uzgoju ptica, koja je još od Osmanskog carstva bila posebno razvijena u Istanbulu, a danas je u opasnosti, naročito zbog zakona koje Turska donosi radi usklađivanja za EU.

Projekat “Ovo je najgora zabava na kojoj sam ikada bio” (This is the worst party I've ever been) M. Scotta Brauera govori o neautentičnim, uvežbanim i izrežiranim kampanjama za stranačke izbore u saveznoj državi Nju Hempšir. Cilj tog projekta nije bio da kritikuje pojedine predsedničke kandidate, već da prikaže kako su njihovi pokušaji da se svide američkoj javnosti dosadni, banalni i repetitivni.

       Ovo je najgora zabava na kojoj sam ikada bio, M. Scott Brauer

“Aleksandar” je, pak, serija fotografija Michala Siareka koji daje viđenje projekta nedavne obnove Makedonije u duhu povezanosti s navodnim drevnim korenima – Aleksandrom Makedonskim. S druge strane, kako bi zaštitila “grčko nasleđe”, grčka vlada blokirala je makedonsku spoljnu politiku i tako doprinela izolovanosti Makedonije u Evropi.

  Aleksandar, Michal Siarek

Pierre Liebaert kroz seriju “Napokon slobodni” (Free Now) ponovno otkriva srž fotografije, te odnos modela i fotografa. Fotografišući gole zamaskirane neznance koji su mu se prethodno javili na oglas, Liebaert im pruža priliku za beg od svakodnevnih, životnom situacijom nametnutih normi, te neku vrstu psihološke terapije.

  Napokon slobodni, Pierre Liebaert

Uz desetoro finalista, kroz projekcije ispred Francuskog paviljona predstavljeno je i desetoro posebno pohvaljenih projekata čiji su autori takođe većinom iz zapadnih zemalja: Rossella Castello i Matthew Broadhead iz Velike Britanije, Heiko Tiemann i Louis De Belle iz Nemačke, Tito Mouraz (Portugal), Antonio Faccilongo i Andrea Foligni (Italija), Sheng-Wen Lo (Holandija), Lukas Birk (Austrija), te Olga Ingurazova (Rusija).

Među ključnim izložbama osmog Organa Vida je i projekat “Lekcije iz ’91” kustoskinje Sandre Vitaljić u Galeriji Zvonimir, koji predstavlja više od 150 fotografija 32 autora iz Slovenije, Hrvatske, BiH i  Srbije, snimljene za vreme rata na području bivše Jugoslavije.

  Lekcije iz ’91

Izložba “Lekcije iz ‘91” prvi put u tom obimu i na jednom mestu okupila fotografe iz celog regiona, te nekoliko međunarodnih gostiju kako bi prikazala ratne godine na tlu bivše Jugoslavije. Fokus je na poziciji fotografa i njihovoj perspektivi na protekle ratne događaje bez podilaženja političkim agendama.

Na izložbi učestvuju: Darko Bandić, Nina Berman, Matko Biljak, Renato Branđolica, Miloš Cvetković, Tom Dubravec, Amel Emrić, Željko Gašparović, Zijah Gafić, Velija Hasanbegović, Toni Hnojčik, Filip Horvat, Romeo Ibrišević, Srđan Ilić, Zoran Jovanović Mačak, Milomir Kovačević Strašni, Borut Krajnc, Saša Kralj, Rikard Larma, Paul Lowe, Anthony Loyd, Partik Macek, Antun Maračić, Simon Norfolk, Nebojša Radosavljević Raus, Željko Sinobad, Tone Stojko, Srđan Sulejmanović Suki, Imre Szabo, Pavo Urban, Davor Višnjić, Božidar Vukičević i Dragoljub Zamurović.

  Milomir Kovačević Strašni, Mali vojnici, Lekcije iz 91

Hrvatski muzej arhitekture HAZU ugostiće izložbu “Past is Now” koja putem fotografija propituje status quo i potencijal prošlosti u sadašnjosti na području bivše Jugoslavije - od kulturnih stereotipa i muzičkih mitova do ratnih situacija i obećanja Evrope.

  Dragan Petrović, Ohne Titel, Past Is Now

Među atrakcijama osmog Organa Vida je i izložba “1%: Privilegija u doba globalne nejednakosti” – putujuća izložba koja istražuje temelje ekonomske nejednakosti.

Posetioci imaju priliku da vide i radove uticajnog Rogera Ballena koji putevima mašte i realnosti vodi publiku u “Zemlju senki”.

 Roger Ballen, Tommy, Samson and a mask, 2000, Zemlja senki

Program obuhvata i izložbe “Kakva je ovo knjiga?” i “Fotobookfestival Kassel”, namenjene posebno ljubiteljima fotografskih knjiga, te reprezentativnu izložbu jednog od najzanimljivijih fotografa današnjice Phillipa Toledana koji se putem svog projekta “Možda”, koji će biti predstavljen u Galeriji Kranjčar, suočava sa strahom od smrti i osveštava kratkotrajnost života.

Samostalnom izložbom predstaviće se mladi hrvatski fotograf Nikola Zelmanović - serijom “Ovde i sada”, odnosno fotografijama koje pobuđuju osećaj promene.

  Nikola Zelmanović, Ovde i sada

Festival nudi i bogat diskurzivni program, pa će, između ostalog, 15. septembar u Zagrebačkom plesnom centru svoje radove kroz razgovor s publikom predstaviti učesnik finalne izložbe “Otkrivanja” Pierre Liebaert koji je snimao pripadnike sado-mazo zajednice regrutovane putem oglasa, te Dragana Jurišić, umetnica koja fotografijama beleži potragu za izgubljenom zemljom i identitetom, te pokušava rekreirati i tako razrešiti konfliktne emocije i sećanja na Jugoslaviju.

Pored izložbenog, edukativnog i diskurzivnog programa, Organ Vida pripremio je i filmski program koji se sastoji od dve hrvatske premijere dokumentarnih filmova o istaknutim predstavnicima fotografije, velikanima Nan Goldin i Robertu Mapplethorpeu. Film “Sećam se tvoga lica” (2013) intimna je autobiografija Nan Goldin, fotografkinje poznate po vizuelnim narativima koji prikazuju njen svet seksualnih i ovisničkih aktivnosti. Projekcija je u Art parku 16. septembra, dok će u Dokukinu Kic u nekoliko termina biti prikazivan film “Mapplethorpe: Pogledajte slike” (2016), počev od 17. septembra.

  Robert Mapplethorpe, Look at the Pictures

Popularni “Open Show Zagreb”, na kojem se predstavljaju savremeni mladi domaći fotografi, najavljen je za 17. septembar u ZPC-u, a po njegovom završetku održaće se zabava zatvaranja osmog Organa Vida, ali će većina izložbi moći da se obiđe i narednih nedelju dana.

Festival Organ Vida održava se pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture Hrvatske, Gradskog ureda za obrazovanje, kulturu i sport Grada Zagreba, te Turističke zajednice Grada Zagreba.

Festivalski sajt je organvida.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

(SEEcult.org)