9. BINA – Prostori javnosti
Beogradska internacionalna nedelja arhitekture (BINA) posvećena je u devetom izdanju aktuelnoj temi javnih prostora, u želji da podstakne promišljanje, raspravu i rad na projektima koji menjaju lice grada, bilo da su u pitanju male intervencije u susedstvu ili megastrukture. Taj koncept “stvaranja mesta” je sveobuhvatna ideja, ali i praktičan alat za unapređenje susedstva, grada ili regiona koji se sigurno može smatrati jednim od najpotentnijih koncepata urbane transformacije.
Posetioci devete BINA, koja će biti održana od 8. do 31. maja u Kulturnom centru Beograda, na Arhitektonskom fakultetu, na Trgu republike i u još nekoliko gradskih opština, imaće priliku da vide skulpturu od klima uređaja, čuju ko ima pravo na grad i kako se to pravo ostvaruje, upoznaju se sa aktuelnim prostornim intervencijama i inicijativama u svetu i u Srbiji, prošetaju poznatim i skrivenim delovima Beograda i otkriju domete arhitekture kroz raznovrsne izložbe, predavanja, tribine, radionice i šetnje.
Ideja je da se građani informišu o mogućim načinima učešća u oblikovanju i korišćenju prostora koji svima pripada.
Temom “Prostori javnosti” deveta BINA objedinjuje pet izložbi u Kulturnom centru Beograda, od kojih su u galeriji Podroom: “Prostori javnosti! Arhitektura, urbanizam i intervencije” - izložba zasnovana na publikaciji izdavačke kuće Gestalten Going Public, zatim izložba “Godišnje nagrade za arhitekturu i Arhitektonski i urbanistički konkursi”, na kojoj BINA prikazuje nagrađene i radove sa arhitektonskih i urbanističkih konkursa iz prethodne godine, te izložba “Učiti na primeru Gazele” autora Hansa Nevidala koja kroz makete i fotografije predstavlja razmišljanja austrijskih arhitekata na temu intervencija u javnim i urbanim prostorima.
Going public - Metrol Parasol by J. Mayer H. Architects. Foto: Fernando Alda. Sevillja, Španija, 2011.
Posetioci će moći da pogledaju i nekoliko dokumentarnih filmova i video radova o problematici javnih prostora: “Komad grada” članova grupe LIFT – prostorne inicijative i Grupe arhitekata, “Mikrobrigade: Varijacije jedne priče” reditelja Floriana Zejfanga i “Zašto javni prostor?” kojim se promoviše Evropska nagrada za urbani javni prostor.
U Likovnoj galeriji priređena je izložba fotografija velikog formata “SIV – Vremenska kapsula” autora Dušana Đorđevića, u okviru koje će biti predstavljena i istoimena fotomonografija.
U Pop-up prostoru posetioci ći moći da se upoznaju sa arhitekturom moderne u Nišu - kroz izložbu koju je priredilo Društvo arhitekata Niša.
Na Platou ispred KCB-a austrijska umetnica Marlene Hauseger od ostataka starih klima uređaja gradi objekat u obliku igloa. Apsurdnost intalacije postavlja pitanje klimatskih promena u gradovima, korišćenja prostora i podstiče svest o gradskom prostoru i svakodnevnom okruženju njegovih stanovnika.
Pred kraj BINA-e, 28. maja, u galeriji O3one će Milenija i Darko Marušić predstaviti svoj bogati opus “Izložbom arhitekture”.
Dušan Đorđević, 01013, iz ciklusa SIV vremenska kapsula, 2013.
Posebne programske celine ovogodišnje BINA-e predstavljaju projekti “Kucni o drvo” i “020 za 2020 Amsterdam u Beogradu”.
Projekat “Kucni o drvo” posvećen je izgradnji specijalnog skandinavskog paviljona u atrijumu Arhitektonskog fakulteta, gde će 9. maja biti održana i istoimena konferencija. Čitava ta programska celina posvećena je upotrebi drveta u savremenoj arhitekturi, ali i upoznavanju studenata sa celokupnim procesom stvaranja objekta od koncipiranja, nabavke dozvola do konkretne izgradnje. Realizacija projekta je najvećim delom omogućena zahvaljujući podršci Norden Fonda i brojnih sponzora, tradicionalnih prijatelja BINA-e.
Projekat “020 za 2020 Amsterdam u Beogradu” stavlja u fokus institucije i učesnike koji se bave planiranjem javnih prostora i pokušava da uporedi iskustva dve udaljene, a po mnogim karakteristikama slične urbane celine, severnog Amsterdama i Novog Beograda. U programu učestvuju stručnjaci u oblasti arhitekture, urbanizma i sociologije iz Holandije i Srbije, ali se očekuje i aktivno učešće lokalnog stanovništva kao neposrednih korisnika prostora. Mesto održavanja tog programa je rekonstruisan prostor Mesne zajednice Fontana.
Program izložbi pratiće specijalne serije predavanja koje razmatraju tematiku javnih prostora.
Početak BINA-e obeležiće predavanje Sofije Borges iz Berlina posvećeno projektu “Going Public” i vođenje kroz izložbu “Prostori javnosti! Arhitektura, urbanizam i intervencije”. Iste večeri predstaviće se arhitekti studija PPAG iz Beča Georg Poduška i Ana Popelka, poznati po seriji felksibilnog modularnog nameštaja za javne prostore “Enzis” koji je postao zaštitni znak bečkog Muzeum kvartira.
Posebni gosti/predavači iz inostranstva su Juhani Palasma (Finska), autor jedne od izuzetno važnih knjiga iz oblasti arhitektonske teorije “The Eyes of the Skin – Arćitecture and the Senses”. Iz Češke i SAD, ispred organizacije reSite, dolaze predavači Osamu Okamura i Martin Džozef Beri.
Tradicionalno, i ove godine organizovane su “BINA šetnje kroz arhitekturu”, koje su jedan od najposećenijih događaja te manifestacije, a predstavljaju stručna tematska vođenja zainteresovanih posetilaca kroz novo iskustvo percepcije grada.
Neke od šetnji ove godine su: Veliko ratno ostrvo, Ja sam Beograđanin Izgubljeno – nađeno, Radio Beograd, Alejama Novog groblja, Šetnje kroz istoriju Savamale, Palata Saveznog izvršnog veća itd.
Programi koje organizuje BINA imaju i edukativni i zabavni karakter. Tako će studenti, ali i najmlađi moći više da saznaju o arhitekturi na brojnim stručno vođenim radionicama: Arhitektura i matematika, parametričko projektovanje, Urbano baštovanstvo, Horkestar, Eko grafiti, Tikkurila trening - Boje i premazi, Umetničke korekcije grada, 020 za 2020 Amsterdam u Beogradu itd.
Zbog ograničenog broja mesta, zainteresovani za šetnje bi trebalo da se prijave na telefon: +381 (0) 64 0679117, a za radionice na: +381 (0) 64 0714603.
BINA je organizovana uz podršku Skupštine grada Beograda, Inženjerske komore Srbije, Ministarstva kulture i informisanja Srbije, Sekretarijata za sport i omladinu Beograda, Turističke organizacije Beograda, Univerziteta Megatrend – Fakulteta za umetnost i dizajn, Dečjeg kulturnog centra, opštine Vračar, Palilula, Zvezdara, Lazarevac i Novi Beograd, Francuskog instituta u Srbiji, Austrijskog kulturnog foruma, Gete instituta, Britanskog instituta, ambasada Finske, Holandije… drugih.
Veliki broj programa osmišljen je u saradnji sa kolegama iz udruženja Distrikt 6, Do.co.mo.mo. Srbija, Proces edukativna arhitektura, a poseban doprinos ove godine dali su EUNIC - mreža instituta kulture zemalja EU u Beogradu, Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu, Centar za promociju nauke i Nordijski kulturni fond.
Sajt BINA-e je www.bina.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu Jugoistočne Evrope, kao i u PRILOGU.
M. Marjanović (SEEcult.org)
