Arhiva/Živa Arhiva/NeArhiva
Centar za nove medije Kuda.org organizuje 15. i 16. jula u CK13 seriju diskusija o izmenjenim perspektivama o arhivama i bibliotekama u digitalnom dobu, a tim povodom okupiće umetnike, aktiviste i programere iz Slovačke, SAD, Hrvatske i Velike Britanije.
Serija diskusija “Arhiva/Živa Arhiva/NeArhiva” i radionica “Javna biblioteka” deo su projekta koji realizuju Kuda.org i Multimedijalni Institut mi2 iz Zagreba, a okupiće umetnika i aktivistu iz Slovačke Dušana Baroka, koji je pokrenuo projekat Monoskop, američkog pesnika i umetnika Keneta Goldsmita (Kenneth Goldsmith), pokretača projekta UbuWeb, koji ce 18. jula održati predavanje "Nekreativno pisanje" i u MaMi u Zagrebu, programera i aktivistu Marcella Marsa iz Hrvatske, koji je inicirao projekat i radionicu Javna biblioteka, i programera i jednog od inicijatora časopisa “Mute” Sajmona Vortingtona (Simon Worthington), koji je i jedan od osnivača projekata Live Archiving i Users Journeys (sa Pauline van Mourik Broekman).
Prema navodima organizatora, u novije vreme pojavljuje se toliko mnogo inicijativa koje se bave arhiviranjem različitog umetničkog, kulturnog i istorijskog materijala, a uglavnom su podstaknute mogućnostima digitalizacije kao novog oblika “aktuelizacije” i kao novog prostora za diseminaciju materijala kojim se bave. Dominantni okvir takvih inicijativa je još uvek institucionalan – u tome, javne/državne institucije upošljavaju savremene alate da bi i dalje ostale u svojim veliki narativima “istorije”, “nasleđa” i “(nacionalne) kulture”.
Organizatori diskusije, međutim, više su zainteresovani za inicijative koje podrazumevaju odstupanje od institucionalnih i državnih strategija, pa umesto konzervacije, predlažu “žive arhive”, umesto nege kanona - kreiranje “istorije od dole” kao “protiv-memoriju” sa svih njihovim mogućim implikacijama.
U okviru takve izmenjene perspektive o arhivama i bibliotekama, može se razmišljati i dalje - na koji način je moguće napraviti uslove za lomljenje još uvek autorskih pozicija “bibliotekara” i “arhivara”, kao i vlasništva nad arhiviranim materijalom? Deljenjem, bi bio prvi odgovor, uz njegovu dvostruku uvezanost - kao “otvorenosti u kontroli”, ili kao aproprijacije od njegove nekritičke pojave.
Stvaranje “protiv-memorije” bi podrazumevalo pogled na prošlost ne u retrospektivi, pogled na prošlost koja je aktuelnija od sadašnjosti i neizvesnija od budućnosti, kako je to naveo Boris Buden. Tako bi politike arhiviranja u smislu aktuelizacije arhiviranog materijala značile saturaciju politike, izumevanje politike koja je sadržana u arhiviranom materijalu. Da li bi ne-arhivama i praksama ne-arhivara, ne-bibliotekara (kao u “svako može biti...”) mogao da se napravi otklon od brige&nege arhiviranog materijala po pravilima nečega što se zove “nauka arhiviranja”, krećući se prema drugačijoj afektivnosti investiranoj u bavljenje tim materijalom?
U okviru predloženog okvira, serija diskusija u Omladinskom centru CK13 posvećena je kreiranju biblioteka i njihovom povezivanju, te specifičnim arhivama, njihovim uredničkim i distributerskim politikama, koje okupljaju avangardnu i konceptualnu umetnost, beleže “medijsku umetnost” itd. i u okviru toga prikupljaju: (vizuelnu) poeziju, eksperimentalnu muziku, knjige umetnika, različitu dokumentaciju…
Kuda.org od 2005. godine se bavi lokalnim praksama neo-avangardne umetnosti 60-ih i 70-ih godina 20. veka (Trajni čas umetnosti) kroz istraživanje, objavljivanje knjiga i postavljanje izložbi, tokom čega je prikupljena velika količina dokumentacije, umetničkih radova i intervencija, knjiga umetnika, izdavačkih eksperimenata, međusobne korespondencije, itd.
Nedavno je tome pridružen nov materijal u vidu poklona umetnice Bogdanke Poznanović. Taj materijal nije u potpunosti dostupan i arhiviran u adekvatnom obliku, ali se u Kuda.org nadaju da će serija diskusija “Arhiva/Živa Arhiva/NeArhiva” biti podsticaj za promišljanje budućih (ne)arhivatorskih praksi, u svoj ranjivosti materijala i pozicije bivanja na marginama polja opisanog institucijama - javnim i privatnim kolekcijama.
Dušan Barok, umetnik, pisac i aktivista u kulturi koji deluje u polju kritičkih praksi softvera, umetnosti i teorije, osnivač je arhive/inicijative Monoskop. Osnovao je i vodi slovački portal za kulturu Koridor, su-osnivač je organizacije BURUNDI media lab, u okviru koje je organizator serije razgovora Translab. Razvio je alat otvorenog kôda za onlajn grupnu podršku i veliki broj sajtova i onlajn databaza za umetničke, kulturne i obrazovne organizacije. Sa Magdalénom Kobzovom organizovao je dvonedeljnu Summer Open Academy u Bratislavi, događaj sa serijom radionica koji je spojio ljude iz polja umetnosti, tehnologije, medija i društvenih nauka. Bio je angažovan u organizaciji Multiplace network culture festival i sa Peterom Gondom vodi besplatan server za umetnike Sanćez. Sa Tomášom Kovácsom je 2009. godine pokrenuo živu arhivu slobodnog pristupa, koja je posvećena pisanju o umetnosti, kulturi i medijskim tehnologijama - Monoskop Log.
Kenet Goldsmit je pesnik iz SAD i osnivač i urednik arhive/inicijative UbuWeb. Predaje poetiku i poetske prakse na Univerzitetu u Pensilvaniji i urednik je PennSound. Od 1995. do 2010. godine vodio je radijsku emisiju na WFMU. Objavio je deset knjiga poezije, kao i knjigu eseja “Uncreative Writing: Managing Language in a Digital Age” (2011). Kao urednik, objavio je “I’ll be Your Mirror: The Selected Andy Warhol Interviews” (2004) i ko-urednik je publikacije “Against Exprešion: An Anthology of Conceptual Writing” (2011). Tokom 2013. godine radi u okviru Muzeja moderne umetnosti u Njujorku kao prvi pesnik laureat.
Marcell Mars (aka Nenad Romić) u široj zajednici je poznat kao borac za slobodan softver, kao istraživač kulture i kao društveni provokator. Jedan je od osnivača Multimedijalnog instituta mi2 i kluba za mrežnu kulturu Mama u Zagrebu. Inicirao je osnivanje izdavačke kuće Egoboo.bits koja je zasnovana na korišćenju GNU GPL licenci, pokrenuo je redovne neformalne skupove entuzijasta u Mami “Razmena veština” i ceo lanac povezanih skupova po regionu pod nazivima “g33koskop”, “Ništa se neće dogoditi” i “Sajam zajebane opreme”.
Sajmon Vortington je istraživač na Univerzitetu u Luneburgu u Nemačkoj, programer, organizator, medijski aktivista, izdavač… Su-osnivač je časopisa Mute iz Londona. Među projektima na kojima trenutno učestvuje su: “The Hybrid Publishing Consortium” - podrška za razvoj slobodnog softvera; “TheKnowledge” peer-strategija i izvori za kulturnu scenu; “Progressive Publishing System” (PPS) - softver-sistem za proizvodnju i distribuciju ePublishing knjiga i publikacija; “Mute Books” - izdavačka platforma Mute časopisa.
Serija diskusija “Arhiva/Živa Arhiva/NeArhiva” i radionica “Javna biblioteka” deo su projekta “Proširena estetska edukacija”, koji je rezultat saradnje organizacija Berliner Gazette iz Nemačke, Kontrapunkt iz Makedonije, Kuda.org iz Srbije, Multimedijalnog instituta iz Hrvatske i Mute časopisa iz Velike Britanije, a podržava ga program Kultura 2007-2013 Evropske komisije.
Projekat su dodatno podržali i Evropska kulturna fondacija, Švajcarski program za kulturu na Zapadnom Balkanu, Pokrajinski sekretarijat za kulturu i javno informisanje Vojvodine i Ministarstvo kulture i informisanja Srbije.
(SEEcult.org)
