Balkan Bordello - poziv na okončanje nasilja i osvete
Drama “Balkan Bordello” Jetona Neziraja, u režiji Blerte Neziraj, premijerno je izvedena 8. novembra u Ateljeu 212 u Beogradu kao svojevrsni poziv za okončanje začaranog kruga nasilja i osvete.
Baveći se balkanskim temperamentom, ali i traumatizovanim društvima i savremenom epohom nasilja uopšte, predstava “Balkan Bordello” nastala je u saradnji Ateljea 212, čuvenog njujorškog teatra LaMaMa i prištinskog centra Ćendra (Qendra).
Nezirajeva drama, premijerno izvedena u Prištini 3. novembra, bazirana je na Eshilovoj trilogiji “Orestija”, kao saga o balkanskoj porodici. Obojena specifičnim crnim humorom, drama “Balkan Bordello” kritički je osvrt na ratoborni balkanski temperament, ali i ironični pogled na savremenu Evropu i zapadni svet uopšte, intelektualne krugove, ali i sve ostale slojeve društva.
Radnja tog komada, u kojem ima i pevanja i folklora balkanskih naroda, događa se u jednom motelu, za čijim barskim stolicama sedi i deo publike. Tim scenskim rešenjem podvlači se odgovornost svih za viševekovni, ali i savremeni vrtlog nasilja i mržnje na ovim prostorima i šire.
“Da se očistimo od mržnje i zločina, da ovu zemlju izgradimo iznova”, poruka je jedne od poslednjih pesama u toj predstavi, savremenoj verziji poznate Eshilove priče o povratku ratnog komandanta Agamemnona, koga Klitemestra ubija zbog nasilja prema njoj i ostalim ženama, ali i sama strada od osvete njihovog sina Oresta, gnevnog zbog očevog ubistva.
Savremeni Orest u "Balkan Bordelu" vraća se iz Berlina sa prijateljem koji je gej koreograf, u nameri da drži radionicu kako bi pokazao bolji način života…
Prema navodima Neziraja, kada je ranija verzija te drame pripremana u Podgorici, jedno od pitanja glumaca za vreme proba bilo je ko je Agamemnon. Smatralo se da to ne može biti Crnogorac, jer Crnogorci nisu ratovali i osvajali tuđe zemlje. Nesto slično rečeno je i posle izvođenja u Prištini, jer se Kosovo smatra osvojenom Trojom. Ali, kako je naveo Neziraj u programu, možda će se naći i neko u Beogradu koji će reći da je Agamemnon neki američki general NATO pakta, a da je Srbija - Troja.
“Može se i u Njujorku naći neko ko će kazati - ma kakvi, Agamemnona imate na Balkanu i drugim ratnim zonama, a ne ovde u Americi. Čini se da niko ne želi Agamemnona kao svog heroja. Svi ga vide kao stranca, kao ‘drugog’, nekog ko je tuđinac. I svi se osećaju Trojancima”, naveo je Neziraj, dodajući da je svrha njegove drame i same predstave da pomogne prepoznavanju “naših Agamemnona”, umesto njihovog projektovanja izvan nas, kod drugih. “Balkan Bordello” je drama o Agamemnonima iz Prištine, Beograda, Podgorice, Njujorka, Tel Aviva… a “realizuje se za mlade Agamemnone čiji se dolazak očekuje” naveo je, između ostalog, Neziraj.
U predstvi igra međunarodna ekipa glumaca, među kojima su i glumci Ateljea 212: Svetozar Cvetković i Ivan Mihailović, te Oni Džonson (Johnson), Džordž Drens (George Drance), Judžin de Pudžin (Eugene the Poogene), Valoa Mikens (Mickens), Džon Gutjerez (John Maria Gutierrez), Mati Barber-Bokelman (Mattie Barber-Bockelman) i Met Naser (Matt Nasser) iz Teatra La MaMa, koji je i nosilac projekta, kao i glumica Verona Kodža (Koxha) iz Prištine.
Dramaturg na predstavi je Dimitrije Kokanov, a međunarodnu autorsku ekipu čine i italijanski kompozitor Gabrijele Marangoni (Gabriele Marangoni), američki kostimograf Gabrijela Beri (Gabriel Berry), majstor svetla iz Holandije Jan Perego (Yann Perregaux), koreograf iz Tirane Đerđ Prevozi i scenografkinja iz Beograda Marija Kalabić. Izvršni producent predstave je Beka Vučo.
Predstava “Balkan Bordello” biće izvođena u Ateljeu 212 na Sceni “Mira Trailović”, a u La MaMi na sceni koja nosi ime legendarne osnivačice tog avangardnog pozorišta Elen Stjuart.
Predstava se izvodi na engleskom jeziku sa prevodom na srpski, a nakon rasprodatog premijernog iyvo]enja u Beogradu, prva repriza je 9. novembra.
*Foto: Ferdi Limani
(SEEcult.org)
