Bogat program 10. ZagrebDoxa

Festival dokumentarnog filma ZagrebDox najavio je za jubilarno, deseto izdanje, koje će biti održano od 23. februara do 2. marta, više od 150 ostvarenja, kojima nastavlja, kako su istakli organizatori, ambiciju upoznavanja najšire publike s najboljim svetskim dostignućima dokumentarnog filma u širokom spektru tema, autora i žanrova.

Deseti ZagrebDox ukupno nudi 18 programa, uključujući međunarodni i regionalni takmičarski, te popularne selekcije Kontroverzni Dox, Stanje stvari, Happy Dox, Majstori Doxa, Glazbeni globus, Teen Dox, Biografski Dox, ADU Dox, Factumentarce i Phone Dox.

Prateći programi uključuju brojne retrospektive: selekciju najboljih dokumentaraca prema izboru filmskih kritičara i dokumentarista (Moj najbolji dox), retrospektivu filmske škole Vajda iz Poljske i filmova sa Međunarodnog filmskog festivala u Rotterdamu (Dokufikcija). Najavljena je i retrospektiva hrvatskih dugometražnih dokumentaraca u selekciji filmske kritičarke i filmološkinje Diane Nenadić, a autorsko veče posvećeno je radovima predsednika međunarodnog žirija Damira Čučića.

ZagrebDox je, kako je rekao direktor Nenad Puhovski, popunio prazninu koja je postojala u kulturnoj ponudi Zagreba i Hrvatske, pa i u regionu, i omogućio da gledaoci saznaju kako je dokumentarac danas, možda više nego ikada u svojoj istoriji, živa, kreativna, uzbudljiva, popularna, rizična, ali i prekrasna vrsta filmskog izražavanja.

“Danas, deset godina kasnije, mislim da mirno mogu reći kako smo ispunili zadatak koji smo stavili pred sebe. Jer ako ubrojimo filmove koji će biti prikazani na ovogodišnjem ZagrebDoxu i usvojimo projekciju njihovih potencijalnih gledalaca, dolazimo do zaista impresivne brojke od 1.500 filmova i oko 200.000 gledalaca! Brojke su to kojih se ne bi postideli ni daleko veći i finansijski 'potkovaniji' festivali u sredinama čije metropole imaju više stanovnika nego čitava Hrvatska”, istakao je Puhovski 29. januara na konferenciji za novinare, dodajući da nisu samo brojke važne, jer je glavni adut svakog, pa i jubilarnog ZagrebDoxa - kvalitet i raznolikost njegovih programa.

        Povratak u Homs

U međunarodnom programu Puhovski je, uz ranije najavljene filmove “Brat po krvi” (Steve Hoover) i “Pesma iz šume” (Michael Obert), koji su osvojili priznanja na Sandensu, Hot Docsu, IDFA i drugim festivalima, najavio u trci za Veliki pečat i sirijsko-nemački film “Povratak u Homs”, u režiji Talala Derkija, koji je osvojio Gran pri žirija na nedavnom 30. Sandensu. Biće prikazan i višestruko nagrađivani dansko-švedski dokumentarac “Ekspedicija na kraj sveta” Daniela Dancika, koja vodi gledaoce do otapajućih masiva severoistočnog Grenlanda. U konkurenciji je i američki film “Prljavi ratovi”, nominovan za Oskara, koji govori o istraživanju američkih tajnih ratova od Avganistana do Jemena i Somalije.

Puhovski je skrenuo pažnju i na filmove poljskih autora Marcela i Paweła Łozińskog, koji su se odvažili na neobičnu filmsku avanturu, a rezultat su dve različite verzije i vizije istog projekta - filmovi “Otac i sin” u “Otac i sin na putu”.

        Prljavi ratovi

U regionalnoj konkurenciji biće prikazan, između ostalog, i pobednik Mostre 2013. godine - italijanski film “Sacro GRA” Đanfranka Rozija, koji je gostovao krajem novembra na 19. Festivalu autorskog filma u Beogradu. Biće prikazani i najbolji dokumentarci sa proteklog festivala u Trstu “Posebna potreba” Carla Zorattija i “Bujica ljubavi” Ágnes Sós.

Puhovski je posebno istakao niz premijera hrvatskih dokumentaraca, kao i nove programe i autorefleksivne retrospektive. Svetske premijere imaće hrvatski filmovi “Naslovnica” Silvane Menđušić, “Mitch - dnevnik jednog šizofreničara” Damira Čučića, “Još jednom” Ane Opalić i Noe Pintarića. Najavljene su i festivalske premijere filmova “Ovrha” Nevena Hitreca, “Dragi Lastane!” Irene Škorić i drugih.

Sa prostora bivše Jugoslavije u regionalnom programu su, uz hrvatske, i filmovi “Jugoslavija, kako je ideologija pokretala naše kolektivno telo” Marte Popivode i “Pogrebnik” Dragana Nikolića iz Srbije, “Mama Europa” Petre Seliškar iz Slovenije i “U potrazi za srećom” Marije Džidževe iz Makedonije.

       Naslovnica

Program Biografski Dox donosi portrete nekolicine impresivnih, ekscentričnih i talentovanih poznatih ličnosti koje su u različitim oblicima umetničkog stvaralaštva obeležile poslednje decenije, a to su švedski reditelj Ingmar Bergman, japanski umetnici Ushi i Noriko Shinohara, konceptualni umetnik i kritičar kineskih vlasti Ai Weiwei, ruski tajkun i jedan od najpoznatijih političkih zatvorenika u Sibiru Mihail Hodorkovski, te hrvatski reditelj Lordan Zafranović koga predstavlja dokumentarac “Okupacija, 27. slika” Pave Marinkovića.

Popularni provokativni programi Kontroverzni Dox i Stanje stvari i ove godine aktuelizuju probleme i fenomene savremenog društva, kao što to čini “Ukrajina nije bordel” Kitty Green, film o ukrajinskom feminističkom pokretu Femen ili “Gospodar svemira” Marca Baudera o vodećem nemačkom investicionom stručnjaku.

       Ukrajina nije bordel

Happy Dox donosi priče koje će gledaoce razveseliti i zabaviti, a Glazbeni globus uključuje još jednu nominaciju za Oskara - film “Pet metara od slave” Morgana Nevillea. Majstori Doxa donose nove filmove renomiranih imena svetske dokumentaristike (Lucy Walker, Alex Gibney, Wang Bing, Nick Broomfield...).

Uz filmove u međunarodnoj i regionalnoj konkurenciji za glavne nagrade Veliki pečat, te ostvarenja mladih autora do 35 godina, koja su u trci za Mali pečat, ZagrebDox će dodeliti i nagradu Movies That Matter filmu koji na najbolji način promoviše ljudska prava. Biće dodeljena i nagrada publike koju već sedam godina omogućava generalni sponzor Hrvatski Telekom, te nagrada koju direktor ZagrebDoxa dodeljuje najboljem filmu autora svoje generacije. Biće nagrađeni i najbolji filmovi iz programa Teen Dox i Phone Dox.

        Jugoslavija, kako je ideologija pokretala naše kolektivno telo

ZagrebDox i ove godine uključuje bogat edukativni program za filmske profesionalce ZagrebDox Pro, čiji je cilj podsticanje saradnje u jugoistočnoj Europi, međusobno upoznavanje i prepoznavanja svetske, evropske, regionalne i lokalne dokumentarističke scene.

Deseti ZagrebDox biće održan u bioskopu Cineplexx Centar Kaptol, a cena ulaznica ostala je 20 kuna za dnevne i 25 kuna za večernje projekcije, odnosno 15 kuna za program Teen Dox. Nakon zatvaranja festivala i dodele nagrada, 2. marta, po ceni ulaznice od 35 kuna, gledaoci će moći da pogledaju sve nagrađene filmove.

I ove godine u jednoj dvorani besplatno će biti prikazani svi filmovi iz međunarodne i regionalne konkurencije bez hrvatskih podnaslova.

       Bujica ljubavi

I deseti ZagrebDox održava se uz visoko pokroviteljstvo predsednika Hrvatske Ive Josipovića i uz podršku Grada Zagreba, Hrvatskog audiovizualnog centra i programa MEDIA Evropske unije.

Filmovi sa ZagrebDoxa biće dostupni široj publici u videoteci MAXtv Hrvatskoj Telekoma, a na tportalu biće organizovan i onlajn festival.

U proteklih devet godina na ZagrebDoxu prikazano je više od 1.300 dokumentaraca, a pogledalo ih je 174.000 gledalaca.

Prošle, 2013. godine, na devetom ZagrebDoxu pobedio je bugarsko-švedski dokumentarac “Cvetanka” (Youlian Tabakov) u regionalnoj konkurenciji, a američki film “Kudzu loza” (Josh Gibson) osvojio je Veliki pečat u međunarodnoj.

(SEEcult.org)