Dobitnici Balkan fonda
Premije Balkanskog filmskog fonda 50. Solunskog filmskog festivala dobili su, posle trodnevne radionice, projekti “Majka asfalta” (Mother of Asphalt) Dalibora Matanića iz Hrvatske, “Rumunsko proleće” (Romanian Spring) Anke Murine Lazaresku i “Bašte pomorandži” (Orange Garden) Ozkana Kučuka iz Turske.
Premije Balkanskog filmskog fonda 50. Solunskog filmskog festivala dobili su, posle trodnevne radionice, projekti “Majka asfalta” (Mother of Asphalt) Dalibora Matanića iz Hrvatske, “Rumunsko proleće” (Romanian Spring) Anke Murine Lazaresku i “Bašte pomorandži” (Orange Garden) Ozkana Kučuka iz Turske.
Dobitnici premija od po 10.000 evra saopšteni su 16. novembra uoči projekcije nagrađivanog filma “Tamo i ovde” srpskog reditelja Darka Lungulova u programu “Balkanski pregled”. Lungulov je 2006. dobio premiju Balkan fonda za taj film, koji je osvojio niz nagrada na svetskim festivalima, a ove godine bio je u konkurenciji novim projektom “Spomenik Majklu Džeksonu” (Monument to Michael Jackson).
Međunarodni žiri odlučivao je između devet projekata, koje su predstavili pisci scenarija, reditelji i producenti.
Producentkinja nagrađenog filmskog projekta “Majka asfalta” poznatog hrvatskog scenariste i reditelja Matanića je Ankica Jurić Tilić (Kinorama), dok će ostala dva filma koja su dobila podršku biti rađena u produkciji Razor filmsa (Rumunsko proleće, producentkinja Verona Meier), odnosno Mesopotamia Cinema Collectiv & Yapim (Suncem Kočer).
U konkurenciji je bio i prvi scenario čuvenog albanskog pisca Ismaila Kadarea za albansko-francuski film “Ruska žena” (Russian Women), u režiji Lidije Bobrove, zatim rumunski “Of Snails and Men” (scenario Ionut Teianu, režija Tudor Giurgiu), “Not a Man if Not a Bother” scenariste Ranka Božića i reditelja Predraga Velinovića iz Srbije, te “Halima’s Path” Feđe Isovića, u režiji i produkciji nagrađivanog hrvatskog reditelja Arsena Antona Ostojića.
Među filmovima u konkurenciji su i bugarski “The Girl from Slaveikov Square” (scenario Georgi Danailov, režija Radoslav Spasov) i “Home, Sweet Home” (Panos Statojianis, Corinna Avraamidou) sa Kipra.
Balkanski filmski fond postoji već sedam godina, a do sada je podržao niz filmova koji su postigli izuzetan uspeh na svetskim festivalima, među kojima su i “Tamo i ovde” Lungulova, proglašen najboljim filmom o Njujorku na ovogodišnjem Trajbeka festivalu, zatim “Najsrećnija devojka na svetu”, prikazan ove godine u programu “Forum” Berlinala, “Mali zločin”, prikazan kao i “Tamo i ovde” u programu prema izboru kritičara “Varajetija” u Karlovim Varima, te “Sneg”, dobitnik Velike nagrade “Nedelje kritike” u Kanu prošle godine.
Podršku Balkanskog fonda dobio je i rumunski film “Kalifornija sanja”, nagrađen u programu “Izvestan pogled” u Kanu 2007. godine, te ”Grbavica” sarajevske rediteljke Jasmile Žbanić, dobitnik Zlatnog medveda u Berlinu 2006. godine sa beogradskom glumicom Mirjanom Karanović u glavnoj ulozi majke-žrtve ratnog silovanja.
Mirjana Karanović je i članica međunarodnog žirija 50. Solunskog festivala, kojim predsedava slavni grčki režiser Teo Angelopulos (Theo Angelopoulos), a i jedna je od zvezda filma “Tamo i ovde” Lungulova.
Osim filma “Tamo i ovde”, u program “Balkanski pregled” 50. Solunskog festivala uvrštena su još tri filma ranije podržana od Balkanskog fonda - rumunski “Najpre, Felisija” i “Najsrećnija devojka na svetu”, koji su nagrađeni 2007. godine, te hrvatski “Metastaze” Branka Schmidta, dobitnik specijalnog priznanja 2007.
Žiri Balkanskog fonda ove godine su činili Leni Kruks (Lenny Crooks), vodeći čovek britanskog New Cinema Funda i scenaristi i producenti Kristina Kalas - Kalogeropoulou (Grčka-Nemačka), Ričard Kvietniovski (Richard Kuuietniowski) iz Poljske i Razvan Radulesku (Radulescu) iz Rumunije.
U međunarodnoj konkurenciji 50. TIFF-a je 15 debitantskih i drugih filmova autora, a veliki deo programa posvećen je i balkanskim kinematografijama, posebno srpskoj, budući da je i jedna od najznačajnijih festivalskih nagrada - Zlatni Aleksandar za doprinos filmskoj umetnosti dodeljena Goranu Paskaljeviću, kome je priređena i retrospektiva.
Dubravka Vojvodić
(SEEcult.org)
