Dobre prakse: AKTO
Festival savremene umetnosti AKTO, koji je 2006. godine pokrenut u Bitolju, a od 2016. se održava u novom, pop up formatu i u drugim gradovima u Makedoniji, tema je nastavka serijala “Dobre prakse” 29. novembra u galeriji Remont u Beogradu, uz učešće Ivane Vaseve i Filipa Jovanovskog, inicijatora te manifestacije.
Kao jedan od najznačajnijih festivala na lokalnom, ali i na regionalnom nivou, AKTO je posvećen pronalaženju novih formi uticaja na građansku svest, kao i novih načina uključivanja volontera i mladih ljudi. Ovogodišnje, 12. izdanje AKTO festivala u Bitolju proteklo je u znaku zahteva za oživljavanje Oficirskog doma koji bi, u duhu ideje o javnom dobru, trebalo zaštititi od daljeg propadanja, ustupiti za potrebe kulture i dati građanima na upravljanje.
Kako izvesti pop up format na sistematičan način, inicirati i sprovoditi nove strateške poteze u polju kulture? Na koji način se organizovati i pojavljivati na “neočekivanim” mestima, promovišući savremene angažovane umetničke projekte i praktičare? Da li građanska inicijativa takvog tipa može biti jača od javne institucije da pruži glas razočaranim građanima u politizovanoj zemlji? Kako festival može biti katalizator osnaživanja, artikulacije i otpora i da li u saradnji sa lokalnim akterima rešava postojeće probleme u njihovom okruženju? To su neka od pitanja na koja će odgovoriti Ivana Vaseva i Filip Jovanovski, predstavnici organizacije za umetnost i kulturu FRU - Faculty of things that can’t be learned (Bitolja/Skoplje), koja je osnovana 2003. godine kao platforma koju je incirala grupa umetnika, studenata pozorišne režije, vizuelnih umetnosti i arhitekture radi aktivnog učešća u organizovanju i produkciji savremenih umetničkih i kulturnih događaja i manifestacija.
FRU je koncipirana kao otvorena platforma za obrazovanje i produkciju u oblasti savremene umetnosti i kulture, sa jasnim fokusom na negovanju kritičko-angažovane misli i participacije građana u političkom, društvenom i umetničkom kontekstu u različitim sredinama. Okosnicu projektnih aktivnosti FRU čine javni diskurzivni programi usmereni na stvaranje otvorenih i kritičkih praksi, pokretanje dijaloga umetnika i publike kroz društveno angažovane projekte i alternativne forme obrazovanja i akcije; te organizaciju AKTO Festivala i dodele nagrade za mlade umetnike iz Makeonije “Denes”.
Filip Jovanovski vizuelni umetnik i aktivista u okviru svojih društveno angažovanih projekata često radi sa lokalnim zajednicama. Tokom 2016. godine realizovao je projekat CAC (Centar za umetnost i kulturu) Tekstil u Štipu, gde je zajedno sa tekstilnim radnicima osmislio dvonedeljni program namenjen njihovim potrebama. Učestvovao je na samostalnim i grupnim izložbama u Makedoniji i inostranstvu. Dobitnik je nagrade “Denes” za najboljeg mladog umetnika 2013. godine, a 2015. godine mu je Udruženje likovnih kritičara iz Makedonije - AICA dodelilo nagradu za istraživački projekat “Kolektivna akcija kao politička, a ne organizaciona odluka”, na kojem je sarađivao sa kustoskinjom Ivanom Vasevom. Od 2007. godine Jovanovski je umetnički direktor festivala AKTO.
Ivana Vaseva bavi se kustoskim i istraživačkim radom u polju savremenih vizuelnih umetnosti i autorka je niza projekata koji su interdisciplinarni, kolaborativni i društveno angažovani. Trenutno uređuje međunarodni diskurzivni obrazovni program Perfect Artist koji je povezan sa nagradom za mlade umetnike “Denes” i kurira dva istraživačka multimedijalna projekta koja se bave modernističkim i antifašističkim nasleđem, zalažući se za njihov politički potencijal u javnoj sferi danas. Sa Jovanovskim vodi organizaciju Faculty of things that can’t be learned, a poslednjih pet godina zajedno rade kao kustosi i urednici programa festivala AKTO.
Gostovanje Ivane Vaseve i Filipa Jovanovskog drugi je događaj u okviru projekta “Dobre prakse” koji je nastao iz želje da se ukaže na ključne regionalne fenomene (individualce, organizacije) koji opstaju na tom nestabilnom podučju već duže vreme, a imaju bogato iskustvo i svojim primerom utiču na promene i pokretanje novih inicijativa. Promovisanjem primera dobrih praksi, Remont želi da ohrabri i podrži nove generacije da se beskompromisno bore za svoje ideje.
(SEEcult.org)