Eko dokumentarci 17. Palića
Selekcija “Eco Dox” 17. Festivala evropskog filma Palić predstaviće pet angažovanih dokumentarnih filmova na temu životne sredine, među kojima je i jedan od radova umetničke i aktivističke grupe The Yes Men, ustremljen na glavešine velikih korporacija, kao i domaći “US So2 Serbia“ Nebojše Pjevića o promenama u životima stanovnika Smedereva nakon prodaje železare “Sartid” američkom “Ju-Es stilu” (U.S. Steel).
Selekcija “Eco Dox” 17. Festivala evropskog filma Palić predstaviće pet angažovanih dokumentarnih filmova na temu životne sredine, među kojima je i jedan od radova umetničke i aktivističke grupe The Yes Men, ustremljen na glavešine velikih korporacija, kao i domaći “US So2 Serbia“ Nebojše Pjevića o promenama u životima stanovnika Smedereva nakon prodaje železare “Sartid” američkom “Ju-Es stilu” (U.S. Steel).
U okviru programa “Eco Dox” biće prikazani i filmovi "Glas naše dece" Žan-Pol Žada (Jean-Paul Jauda), "Klimoglavci popravljaju svet" (The Yes Men Fix the World) Endija Bičlbauma (Andy Bichlbaum), Majka Bonama (Mike Bonanno) i Kurta Engfehra, “Kraj putovanja” Ruperta Mareja (Murrey) i “Planeta plastike” Vernera Buta (Werner Boote).
Prema rečima selektora “Eco Doxa” Igora M. Toholja, autori dokumentaraca na temu životne sredine, ma kako ta odrednica bila široka i sveobuhvatna, osim kinematografskog, sve se više okreću konkretnom aktivizmu kako bi se na pravi način uhvatili u koštac sa suštinom problematike opstanka ljudske i drugih vrsta.
Reditelji filmova sprovode svoj postupak kroz direktan, gotovo materijalni kontakt sa protagonistima štetnih poslovnih i političkih strategija širom ugroženog sveta, od direktora i menadžera do neposrednih izvršilaca.
Izražajna sredstva kojima se koriste su u dijapazonu od provokativnog intervjua do sarkazma i crnohumorne provokacije, čime pokazuju da se nalaze negde između dve krajnosti - realnog angažovanog pristupa i stilizacije kreativnog dokumentarizma koji nikada ne zanemaruje estetiku i gledaocu ostavlja mogućnost višeslojnog tumačenja, najčešće otvorenog dela.
Filmovi u selekciji “Eco Dox” 17. Palića, koji će biti održan od 17. do 23. jula, ispunjavaju sve te kriterijume, ali i još jedan - “drže pažnju gledalaca” do poslednjeg kadra, pretpostavljajući filmsku dramaturgiju kvazididaktičnosti i emancipatorstvu kojem smo poslednjih godina bespoštedno izloženi u mas medijima, istakao je Toholj.
Žadov “Glas naše dece”, prikazan ove godine u Kanu, nastavak je filma “Da nas sutra naša deca ne optužuju” kojim je 2009. otvoren “Eco Dox”, a apeluje na ljude širom sveta da sačuvaju planetu od ekološkog uništenja kroz glas glavne junakinje, Severn.
Kao devojčica, Severn je na 1. Konferenciji UN o životnoj sredini i razvoju, održanoj 1992. godine u Rio de Žaneiru, održala potresan govor o dužnosti da se celokupna populacija planete pozabavi ekološkim problemima. Film sagledava napredak koji je učinjen nakon 18 godina i iz vizure Severn koja sada i sama čeka prvo dete, ponovo podseća na dužnost da se očuva priroda.
“Klimoglavci popravljaju svet” (2009) je drugi film autorskog tima dvojice aktivista Bičlbauma i Bonama koji, kroz kvazidokumentarnu formu, uzimajući uloge predstavnika velikih korporacija, ukazuju na problem iskorišćavanja stradalnika u nesrećama velikih razmera, poput uragana Katrina, od strane velikih korporacija i osnivača fondova.
Film je osvojio nagradu publike na Berlinalu 2009, a iste godine je nagrađen i na prestižnom Međunarodnom festivalu dokumentarnog filma u Amsterdamu.
Pjevićev “US So2 Serbia”, prikazan ranije ove godine u konkurenciji Međunarodnog festivala dugometražnog dokumentarnog filma “Beldocs” u Beogradu, stilizovani je dokumentarac koji se bavi promenama koje je u živote stanovnika Smedereva unela kupoprodaja železare “Sartid”, preispitujući koliko je nakon dolaska “Ju-Es stila” porastao životni standard ljudi, ali i broj obolelih od malignih tumora.
Britanski dokumentarac “Kraj putovanja” (2009) nastao je prema istoimenom romanu Čarlsa Klovera (Charles Clover), novinara londonskog “Dejli telegrafa”, na temu radikalnih promena koje ribolov izaziva u ekosistemu okeana.
Posebno se bavi ugroženošću tune koju izaziva potreba za sušijem na tržištu, kao i glađu koja preti priobalnom stanovništvu usled iscrpljivanja zaliha ribe, a premijerno je prikazan na Sandensu.
“Planeta plastike” (2009) je austrijsko-nemački istraživački dokumentarac koji beleži rasprostranjenost i posledice primene plastike na Zemlji.
Palićki festival obuhvata u 17. izdanju još osam selekcija, uključujući glavni Takmičarski program, Paralele i sudari, Mladi duh Evrope, Novi belgijski film, Novi mađarski film, Dečji program i omaž za dobitnike nagrade “Aleksandar Lifka” i Erste Andergraund spirit.
Kao i do sada, biće održan na više lokacija u prirodnom okruženju kraj jezera Palić i u Subotici, a izborom najkvalitetnijih ostvarenja savremene evropske kinematografije, ispunjava humanističko-emancipatorsku misiju, boreći se za autonomnost savremenog čoveka u carstvu globalne kulturne industrije.
Festivalski sajt je www.palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
