Goranu Markoviću nagrada Žika Pavlović
Nagrada “Živojin Žika Pavlović” Internacionalnog festivala filmske režije - LIFFE u Leskovcu dodeljena je ove godine reditelju, scenaristi i dramskom piscu Goranu Markoviću, kao jednom od najeminentnijih reditelja sa ovih prostora koji je ostavio značajan trag u promociji regionalne kinematografije u svetu.
Prestižno priznanje, koje se dodeljuje za afirmaciju regionalne filmske umetnosti u svetu, biće uručeno Markoviću u okviru 14. LIFFE koji će biti održan od 16. do 21. septembra u Leskovcu, u organizaciji Leskovačkog kulturnog centra.
Povodom dodele nagrade, Marković je rekao da je ponosa, jer mu je Živojin Pavlović bio uzor kako estetskom, tako i u etičkom pogledu.
“Kao reditelj, bio je začetnik i najznačajniji autor crnog talasa, filmskog pokreta koji je obeležio jugoslovensku kinematografiju šezdesetih godina prošlog veka. Zajedno sa ostalim autorima tog hrabrog umetničkog poduhvata trpeo je velike posledice i progon. U tim časovima pokazao se kao stamen čovek koga ne može uplašiti bilo kakva pretnja, čak ni činjenica da je otpušten sa mesta profesora filmske režije na Fakultetu dramskih umetnosti. Izgubivši mogućnost da snima filmove, nastavio je svoj literarni opus koji nije manje značajan od filmskog. Pored toga, trudio se da pomogne mlađim autorima, gledao njihove rane radove i davao savete od neocenjive vrednosti. Umro je rano, ne dovršivši svoje obimno delo i ostao kao jedna od najsjajnijih zvezda naše kinematografije. Usled svega ovoga, a ne zbog puke kurtoazije, moram da kažem kako mi ova nagrada predstavlja veliku, veliku čast i čini me ponosnim”, naveo je Marković, saopštili su organizatori LIFFE.
Među ranijim laureatima nagrade “Živojin Žika Pavlović” su reditelji: Slobodan Šijan, Emir Kusturica, Rade Šerbedžija, Predrag Miki Manojlović, Lazar Ristovski, Dragan Nikolić, Velimir Bata Živojinović, Slavko Štimac, Bogdan Diklić i Goran Paskaljević.
Goran Marković, sin čuvenih srpskih glumaca Olivere i Radeta Markovića, rođen je 1946. u Beogradu, a filmsku režiju studirao je na čuvenoj akademiji FAMU u Pragu, gde je i magistrirao.
Osim 15 igranih filmova, Marković je režirao i više od 50 dokumentaraca i napisao i režirao više pozorišnih drama.
Većina Markovićevih filmova, među kojima su “Specijalno vaspitanje” (1977), “Nacionalna klasa” (1979), “Majstori, majstori” (1980) i “Variola vera” (1982), stekli su kultni status, a njihovi junaci, replike ili muzika prihvaćeni su u okvirima popularne kulture i citirani u drugim umetničkim delima.
Marković je dobitnik više od 30 domaćih i stranih nagrada, a najznačajnije su dve Zlatne arene u Puli za filmove “Već viđeno” (1987) i “Sabirni centar” (1989), prva nagrada za najbolji scenario na Festivalu u Vrnjačkoj Banji za “Već viđeno” (1987), nagrada Srebrna školjka za najbolju režiju na Festivalu u San Sebastijanu za “Tito i ja”, Gran pri Festivala u Montrealu za “Kordon” (2002)...
Pre devet godina odlikovan je francuskim ordenom umetnosti i književnosti u rangu oficira, a 2020. godine nagrađen priznanjem za životno delo Udruženja filmskih umetnika Srbije.
Marković predaje režiju na FDU u Beogradu, gde ima status profesora emeritusa. Član je Evropske akademije za filmsku umetnost u Briselu.
Internacionalni festival filmske režije u Leskovcu pokrenut je 2008. u cilju promocije filmskih ostvarenja i autora iz zemlje i regiona.
U proteklih 13 godina, u organizaciji Leskovačkog kulturnog centra i pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Srbije i Grada Leskovca, na LIFFE su predstavljena najvrednija ostvarenja iz regiona - više od 250 filmova pred oko 80.000 gledalaca i ugošćeno više od 80 najpoznatijih reditelja različitih generacija, kao i veliki broj glumaca iz regiona.
Koncept LIFFE zasnovan je na afirmaciji dela i stvaralaca sa prostora bivše Jugoslavije, koji u prvi plan stavlja umetnost filmske režije, čime se taj festival svrstava u red najznačajnijih manifestacija u Srbiji i regionu.
Gran pri nosi ime proslavljenog sineaste Živojina Žike Pavlovića, a dodeljuju se još i dva priznanja za režiju i dve glumačke nagrade.
Tročlani žiri sačinjen je od dva eminenta reditelja iz regiona i jednog
proslavljenog glumca, a umetnički direktor festivala je reditelj Darko Bajić.
Pored Takmičarskog programa, posebne dve takmičarske celine su “Divlji film” (nezavisna i niskobudžetna ostvarenja angažovane tematike ) i studentski filmovi akademija iz regiona.
LIFFE se trudi da ponudi i širok spektar pratećih programa: promocije knjiga, tribine i razgovore glumaca i reditelja sa publikom, izložbe i koncerte. Veliki značaj LIFFE ima i tradicionalna konferencija reditelja, tokom koje se teži da se pronađu novi modeli saradnje i umrežavanja produkcije i distribucije filmova zemalja i regiona.
Glavna nagrada 13. LIFFE 2020. godine, Gran pri “Živojin Žika Pavlović”, dodeljena je Srdanu Goluboviću za socijalnu dramu “Otac”, dok su drugu i treću nagradu dobili Mladen Đorđević i Marko Đorđević za filmove za režiju filma “Sumrak u bečkom haustoru”, odnosno “Moj jutarnji smeh”.
*Foto: LIFFE (promo)
(SEEcult.org)
