Gosti 42. FEST-a
Beogradski filmski festival FEST, koji je svojevremeno uspevao da privuče neke od najvećih zvezda filmske umetnosti, proteklih godina domaćin je manjem broju autora i drugih profesionalaca iz sveta filma, kako zbog finsnsijske krize, tako i zbog nezgodnog termina održavanja. Za 42. izdanje FEST-a kao najveće zvezde najavljeni su francuski reditelji Patris Lekont i Kristof Gans i Fjodor Bondarčuk iz Rusije.
Lekont će predstaviti novi film “Obećanje”, Bondarčuk film “Staljingrad”, a Gans filmsku ekranizaciju popularne bajke “Lepotica i zver”, koja je premijeru imala na proteklom Berlinalu.
Lekont je film “Obećanje”, koji će biti prikazan na FEST-u 2, 3. i 8. marta, snimio prema književnom predlošku Štefana Cvajga, i to je njegova prva produkcija na engleskom jeziku.
Radnja tog filma smeštena je u Nemačku u predvečerje Prvog svetskog rata. Primenjujući prepoznatljiv stil, majstor neočekivanog, pronašao je inspiraciju u uzavreloj romansi opisanoj u Cvajgovoj knjizi.
Prema scenariju, Hofmajster je poštovani vlasnik fabrike. Iscrpljen i bez elana za rad, odlučuje da potraži mladog pomoćnika. Ludvig impresionira Hofmajstera poudanošću i mladalačkim duhom, i stari fabrikant počinje sve više da se oslanja na njegovu pomoć. Hofmajsterova mlada supruga, istovremeno, traži učitelja njihovom detetu i čini se da je Ludvig pravo rešenje. Kada se useli u njihov dom, razvija se emotivni trougao. Socijalni okviri moraju biti poštovani, ali se uzavrele strasti ne mogu kontrolisati.
Lekont je aktivan od sredine 70-ih, a do sada je režirao više od 30 ostvarenja.
Za vreme studija na filmskoj školi bavio se i stripom za francuski strip magazin “Pilote”. Iako je prvi film snimio 1976, bio je relativno nepoznat van rodne Francuske, sve do 1989. godine, kada je njegov film “Monsieur Hire” uvršten u program Kanskog festivala i privukao pažnju svetske publike. Njegovi filmovi varirali su po temama, neki su ostvarili internacionalni uspeh, dok su drugi ostajali u granicama Francuske, ali je Lekont uspeo da se istakne kao jedna od vodećih figura arthaus filma. Od početka 2000-ih njegov uticaj počeo je da se širi u Americi. Njegovi filmovi prikazani su u takmičarskim programima svih značajnih festivala, uključujući i Kan, Berlinale i Veneciju.
U okviru pratećeg programa 42. FEST-a, u Muzeju Jugoslovenske kinoteke biće prikazani neki od Lekontovih najboljih filmova - “Dvorske spletke”, “Devojka na mostu”, “Udovica iz Sen Pjera” i “Intimni stranci”.
Zvezda FEST-a je i Fjodor Bondarčuk, sin glumice Irine Skobtseve i čuvenog glumca, reditelja i scenariste Sergeja Bondarčuka, koji je nagrađen Oskarom za epski “Rat i mir”, a bio je gost FEST-a 1972. godine, kada su u Beogradu bili i Kirk Daglas, Robert Deniro, Vitorio de Sika… Bondarčuk je imao i značajnu ulogu u zlatnom dobu partizanskih jugoslovenskih filmova - bio je scenarista “Sutjeske”, a glumio je u filmovima “Bitka na Neretvi” i “Vrhovi Zelengore”.
Fjodor je krenuo njegovim stopama i na 42. FEST dolazi sa epskim filmom “Staljingrad”.
Karijeru je započeo kao glumac, i to uz oca, a izgradio je ime za sebe kao prvi producent muzičkih spotova u Rusiji. Producirao je brojne filmove, spotove i TV programe i uporedo glumio, sve do 2005. godine, kada je režirao svoj prvi film “9 četa”. Film je ostvario ogroman uspeh u Rusiji, koji je ponovio i sa sledeća dva filma - duologijom “Naseljeno ostrvo”.
“Staljingrad” je njegov treći film, a zaplet je zasnovan na dramatičnoj ljubavnoj priči koja se razvija u toku velike Staljingradske bitke 1942. godine, kada su nemačke trupe okupirale obale reke Volge. Zbog neuspešnog pokušaja protivofanzive, sovjetske snage su morale da se povuku. Ipak, deo vojske je uspeo da se prebaci na nemačku stranu. Sklonište nalaze u obalskoj kućice gde sreću nepoznatu devojku. Nemci su okupirali njen dom i ona nije imala vremena da se povuče sa prvih linija borbe. Sovjetske trupe, predvođene Gromovim, pripremaju pohod na Volgu. Sukob počinje kod zgrade u kojoj su sakriveni civili, a koju Nemci pokušavaju da osvoje. Peter Kan, komandujući oficir nemačkih trupa, zaljubljuje se u Mašu, devojku koja je među sakrivenima u zgradi…
“Staljingrad” će biti prikazan 3. i 4. marta u Sava centru.
FEST će ugostiti i Kristofa Gansa, jedinstvenu pojavu u francuskom filmu, čiji će film “Lepotica i zver” biti prikazan 5. i 6. marta.
Gansov scenario za film “Lepotica i zver” baziran je na najranijoj poznatoj verziji tradicionalne bajke iz zbirke Gabrijel-Suzan Vilnev "Mladi Amerikanac i morske priče" (La Jeune Ameriquaine et les Contes Marins) iz 1740. Reč je o višeslojnoj bajci za decu i odrasle koja govori o snazi snova i sukobu ljubavi i materijalnih vrednosti, zbog čega je izuzetno aktuelna i danas.
Pre Gansovog filma, jedna od najznačajnijih ekranizacija ove priče bila je Koktoova iz 1946. godine. Gans se potrudio da pruži novu verziju tog filmskog klasika.
Rođen 1960. na vrhuncu francuskog novog talasa, Gans se tokom odrastanja okrenuo jednoj potpuno drugačijoj estetici i rediteljima koji su slavu sticali 70-ih - Karpenteru, Kronenbergu, Linču. Još kao dečak počeo je da snima kratke filmove sa drugovima, ali na kung-fu tematiku. Osnovao je i časopis "Starfix", u kojem je pisao o filmovima koji ga fasciniraju i pokušao da ih približi nezainteresovanoj francuskoj publici. Istrajan u svom usmerenju, Gans se posvetio horor filmovima i jedan od njegovih prvih profesionalnih poduhvata bio je režija filma “Nekromikon”, rađenog na osnovu dela H.P. Lovkrafta. Potom je režirao adaptaciju japanske mange “Crying Freeman”, a svetsku slavu stekao je filmom “Pakt sa vukovima”. Taj blokbaster postao je uspešan šitom sveta i videlo ga je više od pet miliona ljudi, što je omogućilo Gansu da ode u Holivud i snimi adaptaciju video igre “Silent Hill”. Prošlo je osam godina pre nego što je snimio novi film - “Lepotica i zver”, a budžet tog spektakla bio je 33 miliona evra.
U filmu igraju Vensan Kasel, Eduardo Noriega i Lea Sejdu, koja igra i u filmu “Plavo je najtoplija boja” Abdelatifa Kešiša, pobednika u Kanu 2013.
Među gostima 42. FEST-a, koji će biti održan od 28. februara do 9. marta, ranije su najavljeni i Kris Eska iz SAD, reditelj filma “Vraćanje”, glumica Nadežda Brenike iz Nemačke, koja igra u filmu “Bankledi”, reditelj Kaspar Faundler i snimatelj i producent austrijskog filma “Odlazak na plažu” Peter Resler, te reditelj i scenarista grčkog filma “Divlja patka” Janos Sakaridis i reditelj Šamil Alijev iz Azerbejdžana, koji će predstaviti film “Čovek iz stepe”.
42. FEST će prikazati premijerno 75 filmova, među kojima su nova ostvarenja Džima Džarmuša, Romana Polanskog, Terija Gilijama, braće Koen, Stivena Soderberga, Andžeja Vajde…
Karte za 42. FEST u prodaji su na blagajnama Sava centra, Doma omladine, Kulturnog centra Beograda, Doma sindikata i bioskopa Fontana.
Sajt FEST-a je www.fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu Jugoistočne Evrope SEEcult.org, odnosno OVDE (pdf).
(SEEcult.org)