Javna rasprava o Nacrtu zakona o Starom sajmištu
Ministarstvo kulture i informisanja Srbije pokrenulo je javnu raspravu o Nacrtu zakona o Memorijalnom centru “Staro sajmište”, koja će trajati do 1. novembra, a obuhvata i okrugle stolove u Kragujevcu, Subotici i Beogradu.
Po okončanju javne rasprave, Ministarstvo će analizirati sugestije, predloge i primedbe učesnika, te sačiniti izveštaj i objaviti ga na svom sajtu i na portalu e-uprave.
Okrugli stolovi u okviru javne rasprave biće održani 16. oktobra u podne u ustanovi Spomen-park Kragujevački oktobar, 25. oktobra u podne u subotičkoj Sinagogi i 30. oktobra u podne u Arhivu Jugoslavije u Beogradu.
Nacrtom zakona o Memorijalnom centru “Staro sajmište” u Beogradu predviđeno je osnivanje ustanove kulture koja bi bila posvećena kulturi sećanja na žrtve i istorijske događaje koji su se desili na prostoru nekadašnjeg nacističkog logora. Nova ustanova kulture bavila bi se prikupljanjem, čuvanjem, izlaganjem, istraživanjem i prezentovanjem arhivske, filmske i muzejske dokumentacije i građe koja je vezana za žrtve. Osim tih nadležnosti, budući memorijal bi se bavio istraživačko-edukativnom delatnošću, ali i organizacijom manifestacija i akcija kojima se neguje sećanje na žrtve Jevrejskog logora Zemuna i Prihvatnog logora Zemun.
Staro sajmište - Centralna kula, foto: White Writer, CC BY-SA 3.0
Kako je navedeno u obrazloženju Nacrta zakona, kulturno dobro "Staro sajmište" nije adekvatno memoralizovano i predstavlja devastiranu istorijsko-kulturnu celinu na kojoj se u toku Drugog svetskog rata nalazio koncentracioni logo u svoje dve faze - Jevrejski logor Zemun od 1941. do 1942. godine, a zatim Prihvatni logor Zemun od 1942. do 1945. Kulturno dobro se nalazi na katastarskim parcelama različitog vlasništva, kako u pogledu zemljišta, tako i u pogledu objekata. Od 60-ih godina 20. veka učinjeni su brojni pokušaji da se reši problem memoralizacije, a posebno na nivou Grada Beograda, zatim Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, ali nisu imali pozitivne rezultate.
U maju 2019. godine oformljena je Radna grupa Vlade za izradu Nacrta zakona o Memorijalnom centru “Staro sajmište”, a proces izrade Nacrta zakona je podrazumevao "široke konsultacije sa stručnom javnošću, kao i sa predaatvnicima žrtava, a posebno Savezom jevrejskih opština Srbije i Nacionalnim savetom romske nacionalne manjine".
Nacrt zakona predstavljen je nedavno i delegaciji Međunarodne alijanse sećanja na holokaust - IHRA (International Holocaust Remembrance Alliance) koja je najavila podršku budućem Memorijalnom centru “Staro sajmište” i njegovom pozicioniranju u svetskoj mreži memorijala.
Ministarstvo kulture i informisanja je u procesu izrade Nacrta zakona o budžetu za 2020. godinu uključilo i sredstva potrebna za rad ustanove kulture Memorijalni centar “Staro sajmište”, kao i za sanaciju Centralne kule. MKI je tražilo i dodatna sredstva za finansiranje rada Memorijalnog centra "Staro sajmište” u iznosu od 28,2 miliona dinara za 2020. godinu i po 39,2 miliona za 2021. i 2022. godinu, kao i dodatna sredstva za rekonstrukciju, adaptaciju i sanaciju Centralne kule u iznosu od 186 miliona u 2020. godini.
Zainteresovani mogu dostaviti komentare na Nacrt zakona na utvrđenim obrascima (koje je moguće preuzeti sa sajta MKI) na e-mail: zakonstarosajmiste@kultura.gov.rs ili poštom na adresu: Ministarstvo kulture i informisanja, Vlajkovićeva ulica br. 3, sa naznakom “Za Nacrt zakona o Memorijalnom centru ‘Staro sajmište’”.
(SEEcult.org)