Kontradikcije pojma sused
ITS-Z1 u Ritopeku počinje izlagačku sezonu 16. juna međunarodnom izložbom koja je usredsređena na kontradiktorne aspekte pojma “sused”, u odnosu na razne oblike deteritoralizacije, reteritoralizacije i selektivnog sprovođenja granica, identifikacionih modela ponuđenih kroz preklopljene, suprostavljene i sukobljene istorijske narative, kao i političkih, socioloških i kulturoloških interakcija između teritorije i potreba u vreme globalizacije, fleksibilizacije, nesigurnosti, mobilnosti, migracije i zaposedanja.
Prema koncepciji kustoskinja Isin Onol i Dimitrine Sevove, na izložbi “In Growing up Amid the Historical Mysteries of Proximity: Pros & Cons of Being Neighbours” učestvuju: Ana Hoffner, Apartment Project (učesnici Reciprocal Visit projekta - umetnici Endam Acar, Selda Asal, Volkan Aslan, Fatma Çiftçi, Zeren Göktan, Deniz Gül, Gözde Ilkin, Ceren Oykut, Gökçe Süvari, Sofia Tabatadze, koordinator Serra Özhan Yüksel, kao i Re-Locate projekta - Mehmet Dere, Özgür Erkök, Ha za vu zu, Suat Öğüt, Zeyno Pekünlü, Ilgin Seymen Gökçe Süvari; Selda Asal), te Assaf Gruber, Ha za vu zu (Güneş Terkol, Güçlü Öztekin, Özgür Erkök), Petra Elena Köhle i Nicolas Vermot Petit-Outhenin, Lia Lapithi, Bernd Oppl, Riikka Tauriainen i Dragan Ilić, beogradsko-njujorški umetnik koji je i osnivač ITS-Z1.
Prema navodima autorki izložbe, postojeće, naizgled nepremostive nespojivosti u formulisanju granica, bilo u prošlosti ili u sadašnjosti, pronašle su svoje “opravdanje” u formiranju principa ideja teritorije i njenih granica izrastajući iz kolektivnog prostora, vremenskih maštanja i sećanja, manipulacija interesa političkih elita i ekonomskih poredaka suprostavljenih i definisanih od njihovih susedskih poredaka.
To nas navodi ka tome da povežemo ova složena pitanja sa formalnim ispitivanjima načina na koji se stvaraju i naturalizuju (sopstvene-) slike nacije, rase, pola, kao i uloga gladi za pripadanjem i za uglačanim i prečišćenim istorijskim pamćenjem u tom procesu, uzajamno delujući s jedne strane sa prostorno-vremenskim karakteristikama, a sa druge strane sa diskurzivnim fomacijama odnosa znanja i moći - ono što Mišel Fuko naziva dispozitivom. Prostor je organizovan davanjem smisla, imenovanjem i indentifikovanjem, preko jezika i narativa i retoričkih alata poput metafora, kao i verbalnih i vizuelnih kontrukcija “domovine”.
Granice teritorije su, kako se čini, društveno konstruisani mentalni pejzaži, a prema tome su i nematerijalni, ali su takođe i materijalna oličenja ekonomskog i vojnog usavršavanja discipline i procesa kontrole bezbednosnog režima. Sprovođenje kategorija “B/poretka” jeste politički čin, ideološki zapoved pojmovima vrednosti i istine, čak i kada se njegove nematerijalne snage pomere vremenom u teške barijere i zidove od kamena i betona.
Kako je Anssi Paasi formulisala, postojanje granica upućuje na mogućnost njihovih prelazaka, ponekad čak i po cenu preuzimanja znatnog rizika.
Izložba stoga postavlja i pitanje pod kojim uslovima savremene umetničke prakse mogu u svojoj globalizovanoj hibridnosti doprineti stvaranju novih mogućnosti za transgresiju, demarkaciju slike vladajućih sistema, sačinjenih od granica i razarajuće naturalizacije u igri?
*Foto: Riikka Tauriainen, A Manuscript Containing Mistakes and Images (predavanje-performans, 2012)
(SEEcult.org)
