Kritika na delu: 19. Bijenale umetnosti Pančevo – 1/3
19. Bijenale umetnosti - Smrt umetnosti, živela umetnost!, Pančevo, 31. oktobar – 27. novembar 2020.
Kritičar na delu: prof. dr Ješa Denegri, istoričar umetnosti, 1/3
Istoričar umetnosti prof. dr Ješa Denegri smatra da je 19. Bijenale umetnosti u Pančevu “Smrt umetnosti, živela umetnost!” zanimljiv i potreban način otvaranja prostora i davanja podrške autorima koji danas nastavljaju nasleđe istorijskih avangardi i neovangardi. U prvoj epizodi serijala Kritika na delu o 19. Bijenalu umetnosti, Ješa Denegri ističe da je dobro da se danas sačuvaju avangardni i neoavangardni koncepti umetnosti i da se vide umetnici koji su na njihovom tragu.
Jedan od autora uvodnih tekstova u katalogu 19. Bijenala umetnosti, pozvan da se osvrne na pojave koje je sam i istorizovao u tekstovima pod terminom druga linija u umetnosti jugoslovenskog umetničkog prostora u 20. veku, Denegri je konstatovao da su autori izložbe (Ivana Bašičević Antić, Stevan Vuković, Sanja Latinović i Selman Trtovac) želeli da se proba videti na koji način je i danas vitalna ideja nasleđa istorijskih avangardi iz 20-ih godina, sa časopisom Zenit i ostalim avangardama tog vremena, a onda i posleratnih avangardi, kao što je grupa Gorgona u Zagrebu i nova umetnička praksa 70-ih godina.
“Koncepcija ove izložbe ima istorijsku genezu, ali pokušava da da prostor i podrži autore koji se danas na to nasleđe nastavljaju i nadahnjuju njime”, naveo je Denegri.
Napominjući da su mnoge stvari istorizovane u međuvremenu, poput fenomena 20-ih godina, kao što je zenitizam, koji su obradili istoričari književnosti i umetnosti, Denegri je naveo da je 19. Bijenale umetnosti jedan drugi rakurs i pokušaj da se vidi koliko je to nasleđe danas uključeno u prakse savremenih umetnika.
“Dakle, to nije, strogo rečeno, istorijsko-umetnička tema, nego tema koja pokušava da vidi na koji način su vitalne istorijske avangarde 20-ih ili neoavangarde 70-ih godina 20. veka u današnjim umetničkim praksama. Mislim da je to vrlo zanimljiva teza, jer se nakon 80-ih, nakon postmoderne, relativisanja i teze o pluralizmima, izgubila ta oštrica, pojavili su se ti retro fenomeni koji su gotovo u istu ravan doveli ono što su bile manjinske, istorijske, herojske godine 20-ih sa mnogo čime što je bilo u uobičajenoj, normalnoj umetničkoj praksi”, naveo je Denegri.
Prema njegovom mišljenju, zanimljivo je i bilo je potrebno da se jedna grupa ovako spremnih kustosa, kao što su autori ove izložbe verzirani i opredeljeni, upuste u ovakvu jednu temu.
“To je u današnjoj situaciji vrlo izazovno, videćemo kakva je recepcija. Treba pročitati tekst u katalogu, kako je to obrađeno, dokumentovano i obrazloženo, ali gledajući ovako sa distance, mislim da je vrlo interesantno i podržavam”, naglasio je Denegri, koji je na otvaranju prisustvovao i performansu Slavka Bogdanovića, jednog od protagonista grupe KÔD iz ranih 70-ih.
“Mislim da je jako dobro da u današnjim svekolikim umetničkim zbivanjima postoji jedna takva težnja da se sačuva upravo taj radikalni, eksperimentalni, avangardni, neoavangardni koncept i da se vidi kako ih podržavaju umetnici mlađih generacija koji su na tom tragu i koji nastavljaju na svoj način ideje koje su zacrtane unutar ovog kompleksa istorijske avangarde 20-ih, neoavangarde 70-ih, odnosno ono što je danas na tom tragu moguće videti”, istakao je Denegri.
_ _ _
Projekat KRITIKA NA DELU, koji realizuje NFC “Filmart”, u saradnji sa portalom SEEcult.org, podrazumeva produkciju kratkih video emisija na temu odabranih značajnih izložbi koje se u Srbiji realizuju u 2016/2020. godini. Cilj je revitalizovanje likovne kritike u oblasti savremenih vizuelnih umetnosti i ukazivanje na značajnu edukativnu ulogu kritičke reči namenjene široj publici.
Produkcija: NFC Filmart, Požega, 2020.
Partner: SEEcult.org, Beograd
Urednica: Slađana Petrović Varagić
Reditelj: Dejan Petrović
Snimatelj/montažer: Sreten Vuković
Grafički dizajner: Uroš Pavlović
Podrška: Ministarstvo kulture i informisanja Srbije
(SEEcult.org)
