Leto u Jugoslovenskoj kinoteci

Jugoslovenska kinoteka prikazaće tokom jula i avgusta oko 60 filmova iz istorije svetske kinematografije koji su privlačili najveće interesovanje publike u protekloj sezoni, a junski program, nakon jubilarnog, 20. Festivala nitratnog filma, nastavlja ciklusom posvećenim 50-godišnjici studentskih protesta 1968. godine, kao i filmovima jednog od velikana svetske kinematografije Kerija Granta, te redovnim programima Beogradski filmoplov, Šok koridor, Sećanje na…

Ciklus ’68. na filmu, koji će biti održan od 18. do 24. juna u Uzun Mirkovoj, ukazaće na koji su se način domaći i strani filmski autori bavili burnim događajima iz 1968. godine i njihovim uticajem na promenu društvene klime, kako neposredno nakon studentske pobune, tako i decenijama kasnije.   

Program započinje kontroverznim filmom “Plastični Isus” (1971) u režiji Lazara Stojanovića, koji je zbog tog ostvarenja svojevremeno završio u zatvoru. Iz domaće produkcije uvršteni su i “Rani radovi” (1969) Želimira Žilnika, “WR – Misterije organizma” (1971) Dušana Makavejeva, “Mlad i zdrav kao ruža” (1971) Jovana Jovanovića, “Varljivo leto ’68.” (1984) Gorana Paskaljevića i “Tajvanska kanasta” (1985) Gorana Markovića.

Svetsku kinematografiju u tom ciklusu predstavljaju britanski film “Kad bi…” (1968) Lindsija Andersona, američki “Kota Zabriski” (1970) Mikelanđela Antonionija i “Kosa” (1979) Miloša Formana, kao i britansko-francusko-italijanska koprodukcija “Sanjari” (2003) Bernarda Bertolučija. Dokumentarni pogled na ‘68. daće češki serijal “Lepi tragovi” (2010) Radovana Lipusa.

Ciklus Velikani svetskog filma nudi od 27. juna do 1. jula devet igranih filmova slavnog američkog glumca iz perioda od 30-ih do 50-ih godina 20. veka, kao i jedan dugometražni dokumentarac o njemu – “Priča o Keriju Grantu” (2017) u režiji Marka Kidela. Retrospektivu otvara “Plavokosa Venera” Jozefa fon Šternberga, film u kojem je Grantova partnerka bila Marlen Ditrih. Biće prikazani i filmovi Alfreda Hičkoka “Ozloglašena”, sa Ingrid Bergman, i “Drž’te lopova” sa Grejs Keli, zatim “Arsenik i stare čipke” Frenka Kapre, “Majmunska posla” Hauarda Hoksa sa Merilin Monro…

Program u Muzeju Jugoslovenske kinoteke, nakon Festivala nitratnog filma, biće nastavljen 18. juna Beogradskim filmoplovom. Autor knjige o bioskopskom repertoaru iz prvih decenija posle Drugog svetskog rata Slobodan Aranđelović ovog meseca preporučuje evropske filmove “Bel Ami” (1955) Luja Dakena, “Profesor Mamlok” (1961) Konrada Volfa i “Večita nevesta” (1953) Ralfa Smarta.

Program Filmsko nasleđe: Nemačka/Francuska/Srbija, najavljen od 19. do 21. juna, donosi tri filma dnevno – po jedan iz svake zemlje. Tako se prvog dana prikazuju “Specijalno vaspitanje” (1977) Gorana Markovića, “Obećanje” (1995) Margarete fon Trota i “U srcu laži” (1999) Kloda Šabrola.

Stalni program Šok koridor posvećen je u junu britanskom reditelju Frediju Fransisu. Kao direktor fotografije Fransis je dobio Oskara za film “Sinovi i ljubavnici” (1960) Džeka Kardifa. Smatrajući da je dostigao vrhunac u snimateljskoj profesiji, odlučio je da se posveti režiji, a taj deo njegove karijere obeležio je horor žanr. Za ovu priliku odabrano je šest filmova koji su na repertoaru 25. i 26. juna – “Vrt mučenja” (1967), “Priče iz grobnice” (1972), “Frankenštajnovo zlo” (1964) i drugi.

Kinoteka će do kraja meseca podsetiti i na nedavno preminule filmske umetnike, među kojima su glumice Lejla Abašidze, Ana Marija Ferero, Suzan Anspak i Margo Kider, kao i reditelji Lučijan Pintilije, Đanfranko Parolini, Vinsent Makeviti, Nelson Pereira dos Santos, Juraj Herc i Aleksandar Askoljdov.    

Muzej Kinoteke biće od 27. juna do 1. jula domaćin 47. Revije filmskog stvaralaštva dece i omladine, a tokom jula i avgusta neće raditi, već će projekcije biti samo u zdanju Jugoslovenske kinoteke u Uzun Mirkovoj.

U okviru Dana egipatskog filma, za 2. jul najavljen je “Dan u Kairu” (2014) reditelja Amira Ramzesa.

Gost Kinoteke 3. jula biće francuski multimedijalni umetnik Pjer Merejekovski, koji će održati predavanje uz projekcije svojih filmova.

Od 4. do 8. jula predviđeni su Dani ruskog filma, čiji će program biti objavljen naknadno.

Letnji program Jugoslovenske kinoteke počinje 9. jula, a obuhvata oko 60 filmova koje su gledaoci najviše tražili prethodnih meseci. Biće prikazivani na po dve projekcije dnevno (od 18 i od 20.30 sati) do 9. avgusta. Oni koji su u to vreme na odmoru van Beograda imaće još jednu priliku da “uhvate” omiljeni naslov, jer će cela lista biti reprizirana, obrnutim redosledom, do 9. septembra.

Letnji program osmišljen je kao svojevrsna šetnja kroz istoriju svetske kinematografije - od klasika kao što su “Građanin Kejn” Orsona Velsa ili “Kazablanka” Majkla Kertiza iz 40-ih godina 20. veka do dela kultnih autora novijeg doba kao što su “Visoke potpetice” Pedra Almodovara ili “Fargo” braće Koen.

Tu su i “Pomračenje” Mikelanđela Antonionija, “Paklena pomorandža” Stenlija Kjubrika, “Lift za gubilište” Luja Mala, “Marni” Alfreda Hičkoka, “Neprilagođeni” Džona Hjustona, “Rozmarina beba” Romana Polanskog, “Kabare” Boba Fosija, cela trilogija “Tri boje” Kšištofa Kješlovskog, “Let iznad kukavičjeg gnezda” Miloša Formana i niz drugih filmova neprolazne vrednosti.

Sajt Jugoslovenske kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalenderu portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)