Mančevski u Artgetu
Makedonski filmski reditelj i svestrani vizuelni umetnik Milčo Mančevski predstavlja se 6. marta u Galeriji Artget Kulturnog centra Beograda izložbom “Pet kapi sna” koju čini izbor od nekoliko hiljada fotografija koje je snimao više od deset godina, u vidu zapisa o mnoštvu svakodnevnih događanja, uličnih scena, snimanja, intimnih beleški, kao i o utiscima sa stalnih putovanja, među kojima su i posete Indiji, Aziji i Africi.
Veliki disparatan raspon u vremenu, prostoru i motivima, Mančevski objedinjuje postupkom montaže i kolažiranja, kojim fotografije povezuje u jedinstvene kompozicije, od kojih svaku čini pet pojedinačnih slika postavljenih horizontalno u 49 nizova.
Kompozicije su formirane slikarskom metodom harmonizacije ili suprotstavljanja formalnih, vizuelnih obeležja pojedinačnih predstava (ulični grafizmi, skulpturalni predmeti i likovi, puno-prazno, bojene teksture i sl.), što čini da njegove vizuelno i koloristički zasićene fotografije odišu velikim izobiljem, naveo je kustos Muzeja savremene umetnosti u Skoplju Zoran Petrovski povodom izložbe Mančevskog koja je nedavno gostovala i u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu.
Prema njegovim rečima, intenzitet fluktuirajuće razmene formi, boja i sadržina, koji postoji u kompozicijama, uspeva ne samo da prodre ispod površine banalnosti svakodnevnih životnih situacija i pokaže njihovu skrivenu poetiku, nego i da tu stvarnost transformiše u nešto što se istovremeno približava muzičkoj ili poetskoj kompoziciji.
Mančevski je naveo da ga u zbirci od 49 nizova fotografija interesuju dve stvari: eksplozija vizuelnog u zemaljskom trenutku i rvanje i zagrljaj narativnog i formalnog.
“Ove fotografije žive samo kada su zajedno i kada formiraju nizove. Kao note u pesmi”, naveo je Mančevski povodom tog serijala radova.
Rođen 1959. godine u Skoplju, Mančevski je napisao scenarija i režirao igrane filmove “Pre kiše” (1994), “Prašina” (2001), “Senke” (2007) i “Majke” (2010), kao i više od 50 kratkih, dokumentarnih i eksperimentalnih filmova.
Osvojio je pviše od 40 filmskih nagrada, uključujući nominaciju za Oskara za film “Pre kiše” 1994. godine, koji je ovenčan i Zlatnim lavom i nagradama FIPRESCI, UNESCO i nagradom publike na Filmskom festivalu u Veneciji 1994. i proglašen najboljim filmom godine u Argentini, Italiji, Švedskoj, Turskoj.... Za film “Majke”, prikazan u programu “Panorama” Berlinala 2011. godine, osvojio je šest međunarodnih nagrada, među kojima su i nagrada kritike i specijalnog žirija beogradskog FEST-a 2011, kao i nagrada žirija Fedora na festivalu Novi Sad Cinema City 2011.
Gostujući prošle godine na 39. FEST-u, Mančevski je izjavio, između ostalog, i da je za film “Majke” bio inspirisan radom Roberta Raušenberga (Rauschenberg, 1925-2008), koga strašno voli.
Prema rečima Mančevskog, posebno ga inspiriše kako Raušenberg uzima neki objekat koji ne pripada umetničkom delu i uklapa ga na estetski način.
Mančevski je autor i dve knjige fotografija: “Ulica” (1999) i “Pet kapi sna” (2010), koje prate istoimene izložbe prikazane u mnogim evropskim zemljama i u Latinskoj Americi.
Autor je i proznih knjiga “Duh moje majke”, “Želje”, “Pre dvanaest godina”, “Let”, “Markusov porter” i dr.
Njegovu prozu, eseje i kolumne objavljivali su “Nju Amerikan Rajting”, “Republika”, “Koriere dela sera”, “Sineast”, “Gardijan”, “Zidojče cajtung”, “Pravda” i drugi časopisi.
Mančevski je i predavač na mnogim svetskim univerzitetima, filmskim i umetničkim institucijama, kao i direktor Katedre za režiju na poslediplomskim studijama na Tiš umetničkoj akademiji na Njujorškom univerzitetu.
Njegov sajt je www.manchevski.com
Izložba “Pet kapi sna” u Artgetu biće otvorena do 25. marta.
(SEEcult.org)