Minka Popović i Marko Zupan ponovo u Beogradu
Flautista slovenačkog porekla Marko Zupan i beogradska pijanistkinja Minka Popović, koja dolazi iz Salcburga, nastupiće ponovo u Beogradu posle pet godina – 18. marta u Parobrodu održaće koncert "Istočnoevropska rapsodija" sa uzbudljivim programom tradicionalnih napeva i plesova u avangardom kostimu minulog veka.
Nagrađivani muzički umetnici, koji već godinama sarađuju u različitim kamernim formacijama, poslednji put su predstavili beogradskoj publici svoj dupli CD sa delima nemačkog romantizma, nastupivši u Studentskom kulturnom centru i na sceni “Raša Plaović” Narodnog pozorišta projektom “Ljubav na smrt”.
Ni sada, kako je najavljeno, neće nedostajati patosa, iako je drugi senzibiltet u pitanju: Bela Bartok (Tri pesme iz Čika, Mađarska seljačka svita, Rumunske igre), Bohuslav Martinu (Sonata za flautu i klavir), Ferenc Farkaš (Rumunski plesovi) i Otar Taktakišvili (Sonata za flautu i klavir).
Nacionalni ponos koji slavi folklornu tradiciju – srž narodnog duha, ne ulazeći u anahrone, davno potonule mitove. Tradicija koja je probuđena u modernom dobu i življa je nego ikada ranije – to je bila i ideja panslavizma, koja se čini mnogo savremenijom od današnjih nacionalnih perjanica. Kako se taj duh oseća kroz sasvim različite poetike, publika će otkriti u kompozicijama dvojice mađarskih kompozitora - Bartoka, pionira nove nacionalne škole i njegovog savremenika Farkaša, koji nastavlja da istražuje puls običajnog. Taktakišvili je bio istaknuti gruzijski kompozitor, iznikao u muzičkoj familiji kao vunderkind. Sa samo 19 godina javlja se na konkurs za himnu Gruzijske Republike i (ne znajući) osvaja takmičenje. Kasnije će sasvim slučajno videti kako u koncertnoj dvorani svi ustaju na zvuke njegove kompozicije. Sredinom 20. veka njegova stvaralačka karijera cveta, pa se pored kamernih dela, ostvaruje i kao izvrsni simfoničar. Narodni kolorit njegova je nepresušna inspiracija. Martinu je svoju jedinu sonatu za flautu i klavir komponovao u egzilu u Americi 1945. Njegov autentični muzički jezik nemoguće je uporediti – motorika koja neumorno treperavo pulsira, slavenski kolorit i ironija neoklasicizma čine njegov izraz jedinstvenim. U Češkoj je Martinu slavljen ne samo kao izvanredni umetnik, već je vremenom prerastao u nacionalnog heroja, personifikujući samo naizgled kontradiktorne osobine – s jedne strane ponos narodnom tradicijom, a s druge moderni kosmopolitski duh.
Marko Zupan živi i radi na relaciji Berlin–Split, gde predaje flautu kao docent na splitskoj Umetničkoj akademiji. Nakon završetka studija u Ljubljani, dobio je stipendiju Ministarstva kulture za nastavak studija u Parizu, u klasi prof. Pjer-Iva Artoa (Pierre-Ives Artoud). Usavršavanje je nastavio na Univerzitetu “Mocarteum” u Salcburgu, u klasi prof. Irene Grafenauer, gde je završio postdiplomske studije. Usavršavao se i na mnogobrojnim kursevima, među kojima su majstorski kursevi kod Orela Nikoleta, Peter-Lukasa Grafa i Emanuela Paija.
Osvojio je brojne nagrade na međunarodnim konkursima, među kojima je prva nagrada na internacionalnom takmičenju u Pikardiji, kao i druga na međunarodnom takmičenju u Beogradu.
Zupan je 2008. počeo da radi kao solo flautista u teatru u Kotbusu, a od 2009. je aktivan kao slobodni umetnik. Kao solista ili član orkestra, Zupan je održao brojne koncerte u SAD, Japanu, Kini, Vijetnamu, Alžiru i po celoj Evropi.
Minka Popović je u Beogradu završila Fakultet muzičke umetnosti kao student generacije u klasi prof. Nevene Popović, nakon čega je, kao i Zupan, nastavila školovanje na prestižnom Univerzitetu “Mocarteum” u Salcburgu, u klasi prof. Kordelije Hofer. Studirala je i u Berlinu, u Visokoj školi za muziku i teatar “Hanns Eisler”, u klasi prof. Eldara Neboljšina.
Pored brojnih nagrada na domaćim i međunarodnim pijanističkim konkursima, jedan od najvećih uspeha Minke Popović su i nastupi na sceni Berlinske filharmonije, u okviru različitih projekata čiji je idejni tvorac Goc Tojč, dugogodičnji solo violončelista tog orkestra.
Od 2019. godine radila je kao asistent na Univerzitetu “Mocarteum”, a od 2021. godine je direktorka muzičke škole “Pianišimo” u Salcburgu. U međuvremenu je postala i “resident pianist” u “Zlatnoj sali“ salcburške tvrđave, gde redovno izvodi Mocartove klavirske koncerte u pratnji kamernog orkestra “Mozart Kammerorchester Salzburg”. Više puta je nastupala kao solista sa Filharmonijom Bad Rajhenhala i Salcburškom filharmonijom, tumačeći klavirske koncerte Betovena i Šopena.
Pored solističkog, Minka Popović neguje i kamerni repertoar, te su i nastupi sa Zupanom jedan od rezultata brojnih umetničkih saradnji.
Minka Popović je i umetnička direktorka Susačkih glazbenih večeri, muzičkog festivala koji već 17 godina okuplja muzičke znalce i entuzijaste iz celog sveta na malom ostrvu usred Jadrana.
Koncert "Eastern European Rhapsody" u Parobrodu počinje 18. marta u 20 sati.
*Foto: MP/privatna arhiva
(SEEcult.org)
