Modijanu Nobelova nagrada

Francuski pisac Patrik Modijano (Patrick Modiano), čiji je opus najvećim delom posvećen pitanjima memorije i identiteta, dobitnik je Nobelove nagrade za književnost za 2014. godinu, saopštila je 9. oktobra Švedska akademija, ističući njegovu posvećenost očuvanju sećanja.

Prema obrazloženju žirija, Modijano je nagrađen za “umetnost sećanja kojom oživljava neuhvatljive ljudske sudbine i neotkriveni život-svet pod okupacijom”.

Modijanov opus posvećen je najvećim delom nacističkoj okupaciji i njenim posledicama u Francuskoj.

Dodela Nobelove nagrade za književnost Modijanu predstavlja iznenađenje u književnim krugovima i javnosti, s obzirom na brojne favorite čija su imena licitirana proteklih dana.

Stalni sekretar Švedske akademije Peter Englund izjavio je nakon proglašenja dobitnika da je Modijano, rođen 1945. u Parizu, najpoznatiji po romanima, koje piše na svega stotinak i nešto strana i uvek su varijacija jedne iste teme – memorije, identiteta, gubitka…

Modijano je autor tridesetak knjiga, među kojima su i knjige za decu i stripovi.

U Francuskoj je vrlo poznat, a manje internacionalno, mada je prevođen na engleski i druge strane jezike, pa i na švedski.

Englund je preporučio čitaocima da počnu da upoznaju Modijana najpre kroz roman “Missing Person”, za koji je dobio prestižnu francusku književnu nagradu Gonkur 1978.

Švedska akademija nije uspela da ga kontaktira pre proglašenja, rekao je Englund.

Modijano je prvi roman (La Place de l'Etoile) objavio 1968. godine.

Rođen je neposredno nakon završetka Drugog svetskog rata. Njegov otac, Jevrejin italijanskog porekla, upoznao je njegovu majku, glumicu iz Belgije, za vreme okupacije u Parizu.

Modijano živi u Parizu, a retko daje intervjue.

Ipak, nije neaktivan u javnom životu, a između ostalog, bio je 2006. godine među potpisnicima peticije evropskih intetelektualaca povodom izbacivanja jedne drame Petera Handkea iz repertoara Komedi Fransez u Parizu zbog njegovog prisustva sahrani Slobodana Miloševića u Srbiji.

Handke je, inače, i preveo pojedina Modijanova dela na nemački.

Nobelova nagrada je vredna osam miliona kruna (oko 880.000 evra), a proglašenje dobitnika uživo je prenošeno na njenom sajtu.

I ove godine dodelu Nobelove nagrade za književnost pratila su nagađanja imena dobitnika i procene kladioničara, prema kojima su glavni favoriti japanski romanopisac Haruki Murakami i kenijski autor Ngugi va Tiongo. Među potencijalnim dobitnicima, čija su imena najčešće pominjana, bili su i sirijski pesnik Adonis, Beloruskinja Svetlana Aleksijevič, novinarka i autorka dokumentarne proze koja živi u Nemačkoj, albanski pisac Ismail Kadare, koji živi u Francuskoj, češki pisac Milan Kundera, norveški dramski autor Jun Fose, američki pisac Filip Rot, alžirska autorka Asja Djebar, austrijski pisac Peter Handke…

Odluka Švedske kraljevske akademije i proteklih godina je uglavnom bila iznenađenje za mnoge.

Od 1901. godine Nobelovu nagradu za književnost dobilo je 111 autora.

Nobelovu nagradu za 2013. dobila je kanadska spisateljica Alis Manro (Alice Munro), koja se proslavila zbirkama pripovedaka.

Nobelove nagrade biće svečano uručene 10. decembra, na godišnjicu smrti Alfreda Nobela (1896).

(SEEcult.org)