Motovunska misa
Motovunski filmski festival svečano je otvoren 26. jula liturgijskim slavljem “u ime Mita i Korupcije i Provizije svete” koje su održali hrvatski novinar Boris Dežulović i slovenački glumac Radko Polič, ističući božansko poreklo filmske umetnosti i osvrnuvši se na aktuelno stanje u politici i društvu u Hrvatskoj. S obzirom da je prošlogodišnja misa za spas festivala, u izvođenju Dežulovića i Predraga Lucića, urodila plodom, pa je MFF dočekao i 12. izdanje, ponvljena je u nešto izmenjenom sastavu.
Motovunski filmski festival svečano je otvoren 26. jula liturgijskim slavljem “u ime Mita i Korupcije i Provizije svete” koje su održali hrvatski novinar Boris Dežulović i slovenački glumac Radko Polič, ističući božansko poreklo filmske umetnosti i osvrnuvši se na aktuelno stanje u politici i društvu u Hrvatskoj.
S obzirom da je prošlogodišnja misa za spas festivala, u izvođenju Dežulovića i Predraga Lucića, urodila plodom, pa je MFF dočekao i 12. izdanje, ponvljena je u nešto izmenjenom sastavu.
“Braćo i sestre!”, zavapili su Dežulović i Polič. “Okupili smo se i ove godine da hodočastimo Motovunskom festivalu i slavimo otajstvo filma. Jer film je, braćo i sestre, više nego ijedna druga umetnost izravno od Boga. I ne samo zbog toga što su samo na filmu moguća čuda Gospodinova, i što samo na filmu živ čovek može kao Isus hodati po vodi, i kao Romero oživeti mrtve, i kao Bruce Willis spasiti svet, i umreti, pa u novom filmu uskrsnuti kao Bata Živojinović, već i zato što je - kako je zapisano u Knjizi postanka - Gospodin čoveka stvorio na sliku i priliku”, poručili su Dežulović i Polič.
Misa je završena kišom plavih koverti koje su sa crkvenog tornja, kao nekim čudom, poletele ka gotovo hiljadu posetilaca na trgu, a publika ih je potom, mašući, iskoristila za tradicionalnu motovunsku zajedničku fotografiju.
Direktor MFF Igor Mirković, uz motovunskog načelnika Slobodana Vugrineca i istarskog župana Ivana Jakovčića, istakao je da 12. MFF predstavlja do 30. jula 94 filma, od toga 58 dugometražnih iz 34 države sa svih šest kontinenata, što je ukupno 93 sati projekcija.
Nakon svečanog otvaranja, prikazan je francuski film “U početku” Xaviera Giannolija, nagrađen novoustanovljenom “Nepotkupljivom nagradom”, koju MFF, u saradnji s Transparency International Hrvatska, dodeljuje filmu koji na najbolji način tematizuje problem korupcije, u okviru programa “Kulturom po korupciji”.
“U početku” je priča zasnovana na istinitim događajima o prevarantu koji je u Francuskoj usred ničega izgradio autoput. Predstavljajući se kao preduzetnik, usred polja je pokrenuo gradilište, angažujući na desetine radnika i uvukavši stanovnike cele regije u svoj projekat.
Filmofili imaju priliku da isprate na 12. MFF-u raznovrsnu kombinaciju višestruko nagrađenih filmova s malim, uglavnom nepoznatim ostvarenjima, uz Sloveniju kao zemlju-partnera, kao i mnogobrojne goste, među kojima su proslavljeni “pajtonovac” Teri Džons (Terry Jones), engleski reditelj Džulijan Templ (Julien Temple), poznat po radu sa Sex Pistolsima, kao i rumunski nagrađivani scenarista i novopečeni reditelj Razvan Radulesku (Radulescu).
Među filmovima iz regiona u glavnom programu su “9:06” Igora Šterka i “Slovenka” Damjana Kozolea, “32. decembar” Saše Hajdukovića iz BiH/RS, “Besa” Srđana Karanovića, “Flešbek” Aleksandra Jankovića i “Srpski film” Srđana Spasojevića iz Srbije, omnibus “Neke druge priče” grupe rediteljki iz regiona i crnohumorni “Sedamdeset i dva dana” Danila Šerbedžije iz Hrvatske, koji je pobrao nekoliko nagrada na proteklom 57. Festivalu igranog filma u Puli, uključujući za glavnu ulogu hrvatskog glumca Radeta Šerbedžije i epizodnu epizodnu Bogdana Diklića iz Srbije.
U konkurenciji su i “Anđeo na moru” (Frédéric Dumont), “Bebe” (Thomas Balmes), “Crvena kapelica” (Mads Brügger), “Četiri lica” (Michelangelo Frammartino), “Hadewijch” (Bruno Dumont), “Oktobar” (Daniel i Diego Vega), “Lourdes” (Jessica Hausner), “Muškarci koji mrze žene” (Niels Arden Oplev), “Nevidljiv pogled” (Diego Lerman), “Poezija” (Chang-Dong Lee), “Pre svega, Felicija” (Melissa de Raaf, Razvan Radulescu), ovogodišnji pobednik Kana “Ujak Boonmee koji se seća prošlih života” (Apichatpong Weerasethakul), te “Utorak nakon božića” (Radu Muntean), “Ulaz u ništavilo” (Gaspar Noé), “Vosak” (Andrew Bujalski)...
Ovogodišnja Zemlja partner je Slovenija, pa će biti predstavljeni najbolji naslovi slovenačke kinematrografije u poslednjih 20 godina, u izboru Jurice Pavičića. Takođe, najavljen je i niz kratkih i dokumentarnih filmova, ali i retrospektiva legendarnog slovenačkog reditelja i filmskog snimatelja Karpa Aćimovića Godine, koji ove godine i predsedava glavnim žirijem.
Među gostima je i Damjan Kozole, najplodniji slovenački reditelj, čiji je film “Slovenka” u glavnom programu, a “Rezervni delovi” u retrospektivi novog slovenačkog filma. Jan Cvitkovič, scenarista, reditelj, glumac i arheolog, učestvuje u programu “Made in Slovenia”, a slavni glumac Radko Polič član je žirija nove nagrade “Bauer” za najbolji film u protekloj sezoni u regionu i jedan od aktera u filmu “Zujanje u glavi”.
Danijel Hočevar, producent kuće Emotion film, apsolutni je rekorder po broju filmova koje MFF prikazuje ove godine, a najavljena je i glumica Nina Ivanišin, nova zvezda slovenačke kinematografije, koja glumi u ljubavnoj drami Rajka Grlića “Neka ostane među nama”, pobednikom 57. Pule, a u Motovunu će publika, osim na ulicama i u filmu “Slovenka”, moći da je idi i u festivalskom spotu “Motovun pleše”, pored Krešimira Mikića i Mileta Kekina.
Slovenija predstavlja i muzičku scenu u Motovunu - nastupiće tri potpuno različite muzičke formacije: post-folk rok bend Katalena, tri DJ-a objedinjena u ex-yu projektu Tetkine radosti, te nekonvencionalni pozorišno-muzički projekat Škrip orkestar.
Nagrada “50 godina”, koju MFF svake godine dodeljuje velikanima koji su više od pola veka posvetili radu na filmu, ove godine ide u ruke hrvatskoj kaskaderskoj legendi Ivi Krištofu.
Kao simbol nadarene generacije kaskadera koja se formirala 60-ih, Krištof je prošao kroz nebrojeni niz filmskih projekata - od “Winnetoua” preko “Bitke na Neretvi” do “Gladijatora”.
Posebno priznanje - Motovun Maverick Award, dodeljeno je Teriju Džonsu, članu legendarne umetničke grupe “Leteći cirkus Montija Pajtona” (Monthy Phyton), velškom komičaru, scenaristi, glumcu, reditelju, piscu i političkom komentatoru, koji je uz Majkla Pelina (Michael Palin) najzaslužniji za čuvene skečeva slavne komičarske šestorke. Režirao je većinu njihovih filmova - “Monty Phyton i Sveti Gral”, “Monty Phyton: smisao života” i “Brianov život”.
Osim Džonsa, Motovun će posetiti još niz filmskih autora svetskog glasa, među kojima je i Džulijan Templ, najznačajniji britanski rok dokumentarista koji se proslavio ranim radovima sa Sex Pistolsima, a snimao je i sa The Clash, te posmrtno dokumentovao život i delo njihovog frontmena Džoa Stramera (Joe Strummer). Režirao je i nekoliko muzičkih komedija i drama, sarađujući sa Dejvidom Bouvijem (David Bowie), Šade (Sade), Mikijem Rurkom (Mickey Rourke), Tupakom Šakurom (Tupac Shakur)...
Gost 12. MFF-a je i rumunski reditelj Radulesku, predvodnik i ključni scenarista rumunskog novog talasa, koji je sarađivao na scenarijima za niz nagrađivanih filmova (Smrt gospodina Lazarescua, Papir će biti plav, Boogie, 4 meseca, 3 nedelje, 2 dana).
U posebnom programu posvećenom Raduleskuu biće prikazan njegov rediteljski prvenac “Pre svega, Felicia”, zatim scenaristički prvenac “Stuff and Dough”, te poslednji film za koji je pisao scenario - “Utorak pre Božića”.
Ključna novost 12. MFF-a je i nova nagrada “Bauer” za najbolji film godine iz sedam kinematografija u regionu: Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske, Kosova, Makedonije, Slovenije i Srbije.
U finale su izabrani “Crnci” Gorana Devića i Zvonimira Jurića iz Hrvatske, “Kenjac” hrvatskog reditelja Antonia Nuića, sa Nebojšom Glogovcem u glavnoj ulozi, te srpski animirani film “Technotise - Edit i ja” Alekse Gajića.
Celokupna godišnja produkcija kinematografija zemalja u regionu prošla je kroz dvostruki proces selekcije: najpre su filmove birali selektori, a zatim ih je ocenila komisija sastavljena od filmskih profesionalaca iz svih zemalja koje nagrada pokriva.
Najbolji film protekle sezone izabraće žiri koji čine: Namik Kabil (BiH), Branko Baletić (Crna Gora), Rajko Grlić (Hrvatska) Isa Qosja (Kosovo), Darko Mitrevski (Makedonija), Radko Polič (Slovenija) i Srđan Dragojević (Srbija).
Glavnu nagradu MFF-a, Propeler Motovuna, namenjenu najboljem filmu u međunarodnoj konkurenciji glavnog programa, dodeliće žiri u kojem su, pored predsednika Godine, i zagrebačka glumica Nataša Dorčić i slovački reditelj, scenarista i montažer Dušan Trančik.
Nagradu žirija FIPRESCI dodeliće holandski filmski kritičar Joost Broeren, Marko Njegić iz "Slobodne Dalmacije" i turski kritičar Firat Yücel.
U okviru muzičkog programa MFF-a, osim bendova iz Slovenije, nastupiće i hrvatski sastav Bambi Molestersi, kao i novosadska pijanistkinja Branka Parlić, koja će izvesti dela “Solo Piano" i "Opening” Filipa Glasa (Philip Glass), kao i čuvenu numeru “The Hours” iz istoimenog filma britanskog reditelja Stivena Daldrija (Stephen Daldry), koji je više puta boravio u Motovunu, a 2000. njegov film “Billy Eliot” osvojio je i glavnu nagradu - “Propeler”.
MFF treću godinu zaredom predstavlja i radove iz kolekcije Filip Trade, ovoga puta portrete i autoportrete umetnika iz te zbirke (Lovro Artuković, Željko Badurina, Boris Cvjetanović, Ivan Fijolić, Stanko Herceg, Zlatko Kopljar, Alem Korkut, Ivan Kožarić, Kristina Lenard, Antun Maračić, Ines Matijević Cakić, Zlatan Vehabović, Vlasta Žanić...).
Prošle godine na MFF-u trijumfovao je film “Akvarijum” britanske rediteljke Andree Arnold, osvojivši glavnu nagradu Propeler Motovuna, kao i nagradu žirija FIPRESCI, dok je nagrada “od A do A” dodeljena prema novouvedenim kriterijumima hrvatskom filmu “Buick Riviera” Gorana Rušinovića.
Sajt MFF-a je www.motovunfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org, odnosno OVDE
(SEEcult.org)