Nagrada 71. Martovskog festivala za životno delo Lordanu Zafranoviću
Dobitnik nagrade za životno delo 71. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma - Martovskog festivala je istaknuti filmski umetnik, reditelj i scenarista Lordan Zafranović iz Hrvatske, kome će to priznanje biti uručeno 26. marta u Domu omladine Beograda na svečanom otvaranju ovogodišnjeg festivalskog izdanja.
Ime Lordana Zafranovića neraskidivo je vezano za istoriju Martovskog festivala u Beogradu. Prema sopstvenom priznanju, Zafranović je na tom beogradskom festivalu prikazao svoj prvi film 1966. godine i "skrenuo pažnju na nove tendencije u filmu i veru u budućnost kratke forme". Na Martovskom festivalu je 2019. godine predstavio i svoj stoti film.
Između svih tih godina stala je jedna blistava rediteljska karijera u kojoj su se nizala remek dela u kratkom metru, dokumentarnom i celovečernjem igranom filmu, predstavljajući Zafranovića kao jednog od najznačajnijih autora, ne samo kinematografije jugoistočne Evrope već i mnogo šire, u evropskim i svetskim okvirima, istakao je umetnički direktor 71. Martovskog festivala Dejan Dabić.
Zafranović je nagrađivan na Martovskom festivalu i pre i posle raspada Jugoslavije. Ređale su se brojne nagrade, od onih za režiju, do najviših festivalskih odličja kao što je Gran pri. Naslovi poput: "Ave Marija" (1971), "Prvi valcer" (19781), "Antika" (1972), "Rad zida grad" (1975), "Zavičaj – Vladimir Nazor" (1978), "Krv i pepeo Jasenovca" (1983), "Lica terakota" (2003), "Simfonija nebeskog grada" (2004) deo su, ne samo istorije, nego i antologije našeg dokumentarizma i kratkog metra.
Zafranović je pre dve godine predsedavao žirijem 69. Martovskog festivala.
Oduvek je uživao ugled velikog reditelja, ali i beskompromisnog stvaraoca, za koga je veliki književnik i scenarista Arsen Diklić svojevremeno rekao da se "ne boji da po stvarima kopa do dna!", istakao je Dabić.
Rođen 1944. u Maslinici na Šolti, Zafranović je u Splitu završio Mornaričku školu, a potom i diplomirao književnost i likovnu umetnost na Višoj pedagoškoj akademiji. Filmsku režiju diplomirao je 1971. na Filmskoj akademiji u Pragu, u klasi oskarovca Elmara Klosa. Magistrirao je režiju. Po povratku sa studija živeo je i radio u Zagrebu. Od 1991. do kraja 1994. živeo je i radio u Parizu, a 1992. godinu je proveo u Beču. Od 1995. do danas živi i radi u Pragu. Filmom se bavi od najranije mladosti. Početkom 60-ih, kao 16-godišnjak, počeo je da snima amaterske eksperimentalne filmove. Od 1965. godine u svojoj profesionalnoj produkciji režirao je kratke, srednje i dugometražne igrane, dokumentarne i dokumentarno-eksperimentalne filmove, kao i TV serije. Ceo svoj život posvetio je istraživanju u svetu filmske umetnosti. Do sada je snimio oko 80 filmova, kao reditelj i scenarista u većini svojih ostvarenja. Tokom života u Pragu, bavio se pedagoškim radom na FAMU, kao profesor režije.
Festivalski sajt je martovski.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
*Foto: Stanislav Milojković/Martovski festival
(SEEcult.org)