Nagrade 5. BELDOCS-a

Filmovi “Pismo ocu” Srđana Keče i “Biba struja” Dušana Čavića i Dušana Šaponje ravnopravno su osvojili nagradu za najbolji srpski film na petom međunarodnom festivalu dokumentarnog filma BELDOCS, koji je završen 9. maja u prepunom Sava centru domaćom premijerom filma “Marina Abramović: Umetnik je prisutan”.

“Pismo ocu” dobio je i nagradu za najbolji film na BELDOCS-u odlukom žirija ogranka međunarodne federacije filmskih kritičara FIPRESCI Srbija, dok je žiri FIPRESCI Srbija proglasio najboljim “Pećinu zaboravljenih snova” Vernera Hercoga (Wernera Herzog) o praistorijskim crtežima na jugu Francuske, a nagradu za najbolji film u međunarodnoj konkurenciji dodelio je filmu “Najmanje mesto na svetu” Tatiana Hueza.

Kečin film, svojevrsni portret njegovog pokojnog oca, preispituje individualnu odgovornost običnih ljudi zatečenih u vihoru rata, a premijerno je prikazan u Beogradu krajem 2011. godine na festivalu “Slobodna zona”.

Žiri BELDOCS-a u srpskom takmičarskom programu, koji je imao osam naslova, nagradio je “Pismo ocu” kao “autentičan i umetnički zaokružen film talentovanog i hrabrog autora koji u intimnom tonu dotiče važne događaje iz zajedničke prošlosti, bivajući suptilan i snažan u isto vreme”.

“Tematika koju film pokreće i snažne emocije koje autor smelo deli sa publikom često prete da se otrgnu kontroli ali autor znalačkom i diskretnom upotrebom filmskih sredstava uspeva da ostane u granicama koje je sam postavio. Film zrači iskrenošću i suočavanjem, na način koj je lak i neposredan kao da je kamera olovka u ruci autora”, istakao je žiri, koji su činili Mladen Đorđević, Dejan Zečević i Ivan Mandić.

Ravnopravnu nagradu za najbolji srpski film na BELDOCS-u dobio je i dokumentarac “Biba struja” kao duhovitom i istinitom portretu jednog čoveka i jednog fenomena, njegovih moći, stremljenja i nemoći.

“Intrigantan, diskretan u posmatranju, osetljiv za ljudske porive, ponekad manipulativan ali uvek zabavan, film slavi malog čoveka u nama i velike moći ljudskih težnji kojima raspolažemo. Sa istančanin nervom za dokumentarni žanr, ovaj film postavlja na visok nivo sve svoje kinematografske aspekte, nudeći se publici kao praznik za oči i uši. Film koji potvrđuje da dokumentarni film može biti bioskopska atrakcija”, naveo je žiri u obrazloženju nagrade filmu “Biba struja”, čijom je premijerom peti BELDOCS i otvoren 4. maja.

Posebno priznanje žiri je dodelio filmovima “Lice revolucije” Vladimira Milovanovića i “S Fidelom do kraja” Gorana Radovanovića.

“Lice revolucije”, kako je istakao žiri, film je modernog izraza koji beskompromisno uvodi na scenu aktere i događaje iz nedavne burne prošlosti. “Film često uspeva da od pamfletskog izraza sa kojim se stalno poigrava stvori svesni estetski sistem nalik onom u avangardnim filmovima i tako se, uglavnom uspešno, distancira od zamke banalnog”, naveo je žiri o tom filmu o petooktobarskim promenama 2000. godine u Srbiji iz ugla jednog od vođa pokreta Otpor Branka Ilića.

Za Radovanovićev film “S Fidelom do kraja” žiri je istakao da to ostvarenje o svakodnevnom životu u političkom i društvenom sistemu, koji kao daleki eho pokušava da prizove nekadašnji revolucionarni naboj, odiše jednostavnošću i humorom. “Oko kamere ujedno je i oko autora - pronicljivo, strpljivo, puno saosećanja i širom otvoreno za sva značenja i onda kada se nameće besmisao i onda kada su ta značenja, tako karakteristično za ljudsku egzistenciju, suprostavljena”, istakao je žiri.

Žiri FIPRESCI Srbija, koji su činili Saša Radojević, Andrej Klemečić i Radmila Đurica, dodelio je nagradu za najbolji film BELDOCS-a Hercegovom 3D dokumentarcu “Pećina zaboravljenih snova”, uz obrazloženje da je reč o izuzetnom ostvarenju koje je snimljeno skromnim i intimnim korišćenjem 3D kamere u cilju sofisticiranog prenošenja taktilnog utiska fantastičnog prostornog aspekta materijala praistorijske umetnosti koji se nalazi u pećini Šove u Francuskoj.

FIPRESCI nagrada za najbolji film u međunarodnom takmičarskom programu dodeljena je “Najmanjem mestu na svetu” uz obrazloženje da predstavlja nenametljiv portret kolektivnog pamćenja, fantastični vizuelni i epski, a pre svega filmski pristup pričama preživelih u 12-godišnjem ratu u gradiću Cinkuere.

Filmu “Najmanje mesto na svetu” dodeljena je i nagrada za najbolje snimljen film - odlukom žirija koji su činili Đorđe Nikolić, Vladislav Lašić i Nikola Stanković.

Žiri ogranka međunarodne federacije filmskih kritičara FIPRESCI Srbija, koji su činili Maja Volk, Dragan Jovićević i Marina Đurašković, dodelio je nagradu za najbolji film ostvarenju “Pismo ocu”, za “čist dokumentarni jezik kojim je oslikana uzbudljiva autentična priča o jednom vremenskom razdoblju, kroz arhetipsku vizuru odnosa oca i sina”.

BELDOCS je prikazao u petom izdanju ukupno 29 filmova, a završen je festivalskim hitom “Marina Abramović: Umetnik je prisutan” Metjua Ejkersa o retrospektivnoj izložbi te umetnice, rođene u Beogradu, u njujorškom Muzeju moderne umetnosti.

Film o Marini Abramović i njenom performansu u MoMA napunio je Sava centar publikom različitih generacija, uključujući i mnogobrojne umetnike među kojima su bili i oni sa kojima je početkom 70-ih počinjala karijeru u Studentskom kulturnom centru u Beogradu.

Publici je pročitana i poruka reditelja Ejkersa, koji je izrazio žaljenje što ni on, ni sama umetnica, nisu mogli da doputuju u Beograd. Takođe, publici se obratio i umetničin brat Velimir Abramović, ističući značaj performansa u savremenoj umetnosti.

Mnogobrojna publika strpljivo je podnela i dva prekida projekcije zbog tehničkih problema.

BELDOCS je i ove godine organizovan skromnim sredstvima za festival tog tipa, a organizatori su posebnu zahvalnost izrazili volonterima.

(SEEcult.org)