Nagrade 56. Oktobarskog salona

Umetnici Siniša Ilić iz Srbije, Sjun Sun iz Kine i Anastasia Vepreva iz Rusije, dobitnici su tri ravnopravne nagrade 56. Oktobarskog salona u Beogradu, saopšteno je 5. novembra u završnici te međunarodne izložbe koju je britanski kustos Dejvid Eliot osmislio na temu “Ljubavni zanos”, a predstavila je radove oko 70 umetnika iz Srbije i sveta.

Siniša Ilić dobio je novčanu nagradu 56. Oktobarskog salona, u iznosu od 250.000 dinara, a ravnopravne počasne nagrade dobili su Sjun Sun (Xun) i Anastasia Vepreva.

Na osnovu odluke žirija koji su činili direktor Muzeja moderne umetnosti Astrup Fearnley u Oslu Gunar B. Kvaran (predsednik), istoričarka umetnosti i kustoskinja Prodajne galerije “Beograd” Jelena Krivokapić i umetnik i profesor na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu Milorad Mladenović, Ilić je dobio novčanu nagradu 56. Oktobarskog salona za instalaciju “Bez predloga konkretnog rešenja” (2016) koja se sastoji od video rada, velikog crteža i mobilijara.

Žiri je istakao u obrazloženju da su svi elementi Ilićevog rada organizovani u ubedljivu ambijentalnu instalaciju kojoj “doprinosi i veoma fino osvetljenje koje stvara atmosferu kontempalacije i privatnosti, ali i utvrđuje put ‘opasnog’ uranjanja u prostor sećanja”.

“Siniša Ilić oblikovao je jedinstven prostor u kome se raznorodni elementi međusobno podržavaju i nadograđuju bez obzira na svoju funkcionalnu raznovrsnost. Video rad sugeriše aktivnost posmatrača i mogućnost beleženja sećanja ili drugih intervencija, pomeranje elemenata mobilijara i aktivno prisustvo u prostoru ambijenta koji zahteva i doslovno telesno prisustvo i pokret posmatrača. Filmska slika u tom prostoru ne razume se kao temporalni narativ već kao sled snimljenih fragmenata u iznenađujućim međusobnim odnosima koji se ne prate kao nužan narativni tok, ali su zato u direktnoj vezi za mogućnostima postupanja u prostoru. U tom smislu, Siniša Ilić uspeo je da na izuzetan način artikuliše specifičan i inovativan odnos prema mediju umetničkog dela kojim se može reagovati na sadržaj ovogodišnjeg Oktobarskog salona. Ilić uspostavlja oblik inovativne instalacije i time na u potpunosti nov način uvlači posmatrača u igru sećanja i odnosa prema sećanju ‘bez predloga konkretnog rešenja’ za samog posmatrača ali sa snažnim dovođenjem posmatrača u igru sećanja i ‘rada’ sa sećanjem”, naveo je žiri, dodajući da se njegov rad bavi idejom prijateljstva, koje nije samo privatno i iza čijeg se narativa rasprostire sva težina istorijskih odnosa koji u sebe umrežavaju pojedinačne sudbine, a samim tim, i oblikuju ili razgrađuju odnose prijateljstva i ljubavi.

Sjun Sun je ravnopravno nagrađen za rad “Neka delanja koja još nisu određena u Revoluciji” (Some Actions Which Haven't Been Defined Yet in the Revolution) iz 2011. godine, koji je izložen u zgradi Muzeja grada Beograda u Resavskoj, dok je Anastasia Vepreva je dobila nagradu za rad “Rekvijem za romantičnu ljubav” (montaža nađenog materijala, MP4, video s titlovima, 2015), prikazan u KCB-u.

U obrazloženju, žiri je naveo da Sun Sjun pripada trećoj generaciji kineskih savremenih umetnika koji su usvojili zapadnjački pojam umetnost, te da je dugo vremena bio preokupiran razvijanjem novih mogućnosti narativnih struktura u okviru video umetnosti, kombinujući crteže, slike i film u uobičajene narative, istovremeno dekonstruišući i ponovo gradeći formu naracije/pripovedanja.

U ambicioznom radu “Neka delanja koja još nisu odrađena u Revoluciji” Sun Sjun montira “vešto izrađene drvoreze da bi ispričao komplikovanu priču o istoriji u kojoj se prepliću groteskni sadržaji  i rafiniranirane, precizne linije medija. Univerzalna tema o otuđenju i diskriminaciji u kojoj su ljudi  ispoljili svu ljubav i saosećanje jedni prema drugima u određenom vremenu i na određenom mestu u ljudskoj istoriji”, naveo je žiri.

Povodom nagrade mladoj ruskoj umetnici Anastasiji Veprevoj, koja je školovana u Arhangelsku, Petrovgradu i Njujorku, žiri je naveo da je predstavila trokanalni video film “Rekvijem za romantičnu ljubav”, montiran od delova istorijskih filmskih scena zajedno sa svojim portretom.

“Auto-portret umetnice okružen dramatičnim momentima preuzetim iz slavnih filmova daju im novo značenje, pokazujući nemogućnost ljubavi koja nanovo naglašava ukupnu melanholičnu atmosferu. To je priča koja je sačinjena i ispričana istovremeno u prvom licu (umetnica) i u trećem licu (preuzeti delovi iz filmova) koji zajedno čine moćan narativ patosa i melanholije, prenoseći patnju ljubavne veze koja nestaje”, istakao je žiri.

Takođe, dodeljena je i nagrada KCB-a, organizatora Oktobarskog salona, a ravnopravno su je dobili japanska umetnica Asako Široki i Bojan Fajfrić iz Beograda, koji živi i radi u Amsterdamu.

O nagradi KCB-a odlučivao je žiri koji su činile direktorka Savremene galerije u Subotici Nela Tonković i kustoskinje KCB-a Zorana Đaković Miniti i Gordana Dobrić.

Video rad Bojana Fajfrića “Uzrok smrti”, pozicionirajući crni talas jugoslovenske kinematografije u središte društvene promene, oživljava nasleđe tog pokreta kroz ispitivanje mogućnosti umetnosti da podstakne sistemske zaokrete. Njegov rad ujedinjuje kolektivno i lično iskustvo, dok se poigrava granicama prepoznatljivosti i jednog i drugog u izmenjenom kontekstu, naveo je žiri.

Radovi Asako Široki (U mreži – prozori u podu, Na ramu, u ramu, Između plafona i poda, Ogledajuće poruke i Orman nesposoban da sačuva ijednu tajnu) postižu “finu ravnotežu između japanske umetničke i misaone tradicije i umetničke prakse autorke koja živi i radi na relaciji Tokio-Berlin. Između stvarnog i izmaštanog, viđenog i odsanjanog predmeti koje gradi čine se kao delovi neke poznate, a iznenađujuće svakodnevice u kojoj realnost koja nas okružuje ustupa mesto čistoj umetnosti. Balansiranje na tankoj liniji prisustva i odsustva kao glavnog gradivnog elementa njenih instalacija, rezultira ostvarenjem potpunog sklada umetničkog rada i prostora koji mu pripada”, naveo je u obralozzenju žiri, koji dodeljivanjem dve nagrade ističe dve tačke sagledavanja teme 56. Salona (Ljubavni zanos) i naglašava mogućnost postojanja dva pola, nipošto suprotstavljena, tretitanja tako osetljive teme.

Budući da se ovog puta nagrada dodeljuje umetniku i umetnici čije će izložbe biti realizovane u KCB-u i Savremenoj galeriji u Subotici, njihovi stvaralački opusi, kako je najavljeno, biće predstavljeni na posebnim programima u obe institucije.

Oktobarski salon završava se 6. novembra performansima “Linije, redovi, kolone (Spavaonica)” umetnice Ivane Ivković i “Nikada neću prestati da volim te” Dejana Markovića, koji su izvedeni i na otvaranju 23. septembra.

Prema navodima organizatora, 56. Oktobarski salon je do završnog vikenda obišlo 15.784 posetilaca.

Na 56. Oktobarskom salonu, prema izboru Dejvida Eliota, predstavljeno je 67 umetnika iz 26 zemalja, od kojih su neki pozvani, a ostali su odabrani na osnovu konkursa. Iz Srbije je učestvovalo 19 umetnika iz Srbije, a od ukupnog broja, oko 30 ih je mlađih od 40 godina - što je bio uslov za izbor na osnovu konkursa, uz geografsko ograničenje na zemlje koje su istorijski i/ili geografski povezane sa Srbijom tokom njene burne prošlosti.

Oktobarski salon nije održan 2015. godine, jer je Skupština grada Beograda u završnici 55. OS odlučila da ga transformiše u manifestaciju koja će biti organizovana bijenalno, što je izazvalo burne reakcije u javnosti.

(SEEcult.org)