Pasteli Čelebonovića
Spomen-zbirka Pavla Beljanskog predstavlja od 19. aprila izložbu pastela Marka Čelebonovića sa izborom od 23 dela koja su ne samo deo jednog od najvećih opusa radova u toj tehnici u srpskoj modernoj umetnosti, nego i pravac u kojem autor, kao slikar intimističke poetike, postaje bliži problemima realizacije slike i njene simbolike.
Čelebonović je pripadao krugu intimističkih slikara izuzetnog kolorističkog senzibiliteta i socijalnom miljeu građanske klase, iz koje je ponikao i sam Pavle Beljanski. Najveći deo života proveo je na relacijama Pariz, Sen Trope, crnogorsko primorje i Beograd, gde je u periodima (1947-1949) i (1952-1960) radio kao profesor na Akademiji umetnosti u Beogradu i uticao na formiranje niza umetnika.
Pokazujući naklonost ka umetničkom stvaralaštvu još od rane mladosti, Čelebonović u Parizu dolazi u atelje Antoana Burdela (1922), a nakon skulpture počinje da se bavi slikarstvom, ostajući mu veran do kraja života.
Čelebonovićeva dela koja su nastala početkom 30-ih godina otkupio je Beljanski za svoju kolekciju.
Od sredine 50-ih godina Čelebonović se intenzivno posvetio tehnici pastela, uz pomoć koje na papir prenosi i oživljava sopstveni doživljaj sveta. Koliko je pastel za njega bio značajan govori bezmalo 400 izvedenih radova i nekoliko priređenih samostalnih izložbi posvećenih isključivo toj tehnici.
Čelebonovićevi radovi u tehnici pastela su često bili van žiže javnosti, kao što je bio slučaj sa “Mapom iz Varaždina”, vlasništvom Vladana i Jelene Čelebonović, pronađenom prilikom nedavnog raspremanja porodičnog doma. Ova mapa, koja sadrži 15 pastela, prvi put je, zahvaljujući Markovom bratu Aleksi Čelebonoviću, prikazana javnosti u ogranku dubrovačke Galerije “Sebastijan” u Varaždinu 1986. Nakon više od 30 godina, “varaždinski” pasteli, ali i drugi radovi u toj tehnici, sačuvani u porodici, premijerno su prikazani beogradskoj publici u Muzeju Cepter u maju 2017.
Osim pastela, izložba u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog, čije su autorke Aleksandra Tomić i Milica Orlović Čobanov, obuhvata i porodične fotografije umetnika koje će tom prilikom biti prvi put predstavljene javnosti.
Opus pastela tematski prati Čelebonovićeve slike izvedene u ulju, često razrađujući isti motiv nekoliko puta, u različitim vremenskim intervalima, kao reinterpretaciju pređašnjih slika. Na pastelima Čelebonović predstavlja prizore i žanr scene iz neposrednog okruženja, skoro anegdotskog karaktera, kao i ciklus “Kaluđerice”. Kako na slikama u ulju, tako i na pastelima, može se pratiti prelazak iz snažne koloritne i gotovo zasićene tonske faze u takozvane “bele pastele” karakteristične po tek naznačenom prostoru i blago osenčenim površinama, navela je Spomen-zbirka Pavla Beljanskog povodom izložbe, koju će svečano otvoriti direktorka Muzeja Zepter dr Ivana Simeonović Ćelić.
Prisutnima će se obratiti i v.d. upravnica Spomen-zbirke Beljanskog mr Milana Kvas, te pokrajinska sekretarka za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama Vojvodine Dragana Milošević.
Najavljen je bogat prateći program izložbe, koji uključuje tumačenja postavke, projekcije filmova, promociju nove monografije o umetniku u izdanju Galerije Rima iz Kragujevca, kao i radionice za decu. Izložba će biti i deo nacionalne manifestacije “Muzeji za 10”, a biće otvorena do 3. juna.
(SEEcult.org)