Plastične devedesete

Realna i simbolička značenja upotrebe plastike u Srbiji tokom poslednje decenije 20. veka, koja govore o promenama kulture u tom periodu, osnova su projekta “Plastične devedesete”, odnosno izložbe koja će biti otvorena 20. septembra u Etnografskom muzeju.

Realna i simbolička značenja upotrebe plastike u Srbiji tokom poslednje decenije 20. veka, koja govore o promenama kulture u tom periodu, osnova su projekta “Plastične devedesete”, odnosno izložbe koja će biti otvorena 20. septembra u Etnografskom muzeju.

Prema navodima autora projekta “Plastične devedesete”, Marka Stojanovića i Miloša Matića, istraživačke koordinate na osnovu kojih je nastala jedna od mogućih reprezentacija kulture nalaze se u polju poslednje decenije 20. veka na tlu Srbije, a predviđeni cilj je usmeravanje pažnje na realnu i simoličku ulogu plastike u jednom od ključnih perioda novije srbijanske društveno-kulturne stvarnosti: “poslednji ratovi na tlu Evrope”, međunarodna izolacija i sveopšta kriza humanih vrednosti, morala, privrede i društva u celini.

Kulminacija značenja kao rezultat nastanka, razvoja, uspona i raspada socijalizma ogleda se u tržišnom utemeljavanju buvljih pijaca, otvorenih tržnih centara, kioska i sličnih trgovinskih prostora, a istovremeno, i ikonografski tačno, komunikacija plastike/om ukazuje na paradigmu predtranzicije, gerila ekonomije i tranzicione sukcesije savremene Srbije.

Kulturna inverzija podržavana tokom 90-ih čita se u nekadašnjem postojanju socijalističkih statusnih i simbola napretka: najlonki, šuškavaca, venecijanske gondole, i još mnogo toga; nasuprot rasprostiranja loših kopija, replika, švercovanih proizvoda i, posebno, plastične ambalaže: brendiranih kutija, kesa, pogotovu flaša - i to prvenstveno “koka kole”, kao karikaturalnih simbola postojanja kulture dokolice u uslovima međunarodne izolacije.

Prema navodima autora, ideologizacija plastike ogleda se u simboličkoj podeli na dobro i loše tržište - “osvedočeni neprijatelji srpskog naroda”, tj. države Zapada i SAD nasuprot “prijateljskoj Kini” - odakle su komunikaciono inverzno stizali, doduše konzumno-potrošački orijentisani proizvodi, kao dah civilizacije, nasuprot jevtine, često neupotrebljive i opasne kineske robe.

Kako muzeološki koncepti daju teorijsku podlogu reprezentacije kultura, a izložbeni projekti o njima “govore”, uz stav da svaki pojedinačni kulturni element punovredno ukazuje na celokupne kulturne odnose, svi proizvodi od plastike - uključujući i ambalažu - postaju ne samo dokaz kvaliteta i obima konzumacije, već i kao medijum putem koga se “čita” kultura.

“Plastične devedesete” u tom diskursu označavaju prelazak sa etnografsko-muzeološki podrazumevane tradicionalne kulture na antropologiju plastike i reprezentaciju kulture svakodnevice.

Izložbu će otvoriti Vojislav Žanetić, kreativni direktor agencije Mozaik, a govoriće i predstavnici Ministarstva kulture, prof. dr Ivan Kovačević i direktorka Etnografskog muzeja Vilma Niškanović.

Povodom 109. rođendana Etnografskog muzeja, uoči otvaranja izložbe, biće dodeljena nagrada “Borivoje Drobnjaković” za najbolji diplomski rad studenata etnologije i antropologije, kao i magrada za životno delo iz oblasti etnologije i etnografske muzeologije.

Izložba će biti otvorena do decembra.

Sajt Etnografskog muzeja je www.etnografskimuzej.rs

(SEEcult.org)