Počeo 17. Festival Palić
Uručenjem nagrada “Aleksandar Lifka” Goranu Markoviću za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji i “Erste Underground Spirit” Želimiru Žilniku za izuzetan doprinos nezavisnom filmu, 17. jula svečano je otvoren 17. Festival evropskog filma Palić, koji predstavlja do 23. jula oko 80 ostvarenja iz tridesetak nacionalnih kinematografija Evrope.
Uručenjem nagrada “Aleksandar Lifka” Goranu Markoviću za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji i “Erste Underground Spirit” Želimiru Žilniku za izuzetan doprinos nezavisnom filmu, 17. jula svečano je otvoren 17. Festival evropskog filma Palić, koji predstavlja do 23. jula oko 80 ostvarenja iz tridesetak nacionalnih kinematografija Evrope.
Festivalski program počeo je na Letnjoj pozornici na Paliću domaćim filmom “Žena sa slomljenim nosem” Srđana Koljevića, u pratnji brojne ekipe tog filma koji je pobedio u nacionalnoj konkurenciji na nedavnom festivalu Cinema City, a dobio je pohvale i na proteklom 45. festivalu u Karlovim Varima, gde je prikazan u programu “Istočno od Evrope”.
Ceremoniji otvaranja prisustvovali su i pokrajinski sekretar za kulturu Milorad Đurić i gradonačelnik Subotice Saša Vučinić, koji su najavljeni i kao učesnici okruglog stola o budućnosti palićkog festivala, jedinstvenog na ovim prostorima po afirmisanju isključivo evropske kinematografije.
Budućnost Festivala Palića, čija je misija da se bori za autonomnost savremenog čoveka u carstvu globalne kulturne industrije, okupiće 18. jula petnaestak eminentnih učesnika u oblasti filma, kulture, politike i turizma, koji će razmotriti trenutni položaj palićkog festivala u zemlji, regionu i Evropi, te odrediti smernice za njegov budući razvoj.
Pred učesnicima tribine biće velike dileme - povezanost Festivala i razvoj infrastrukture na Paliću, finansiranje Festivala, njegova pozicija u odnosu na druge kulturne manifestacije, gabariti i programska koncepcija... Na osnovu rasprave, kako je najavljeno, biće donete odrednice koje će poslužiti Savetu Festivala i izvršnom producentu da sačine dugoročne strateške odrednice.
U prostorijama JP "Park - Palić" na Paliću 20. jula biće održan i okrugli sto posvećen veku prvog stalnog bioskopa u Subotici i njegovom pokretaču Aleksandru Lifki, čijim je imenom nazvana i festivalska nagrada za doprinos evropskoj kinematografiji, a ove godine je, osim Markoviću, dodeljena i francuskom reditelju grčkog porekla Kosti Gavrasu.
Gavras zbog obaveza neće prisustvovati 17. Paliću, kako je ranije bilo najavljeno.
Kao gosti su najavljeni autori većine filmova koji će biti prikazani na više lokacija u prelepom prirodnom okruženju jezera Palić, kao i u Subotici.
Palićki festival predstavlja u 17. izdanju više od 60 igranih i oko 15 dokumentarnih filmova, podeljenih u devet selekcija - Takmičarski program, Paralele i sudari, Mladi duh Evrope, Novi belgijski film, Novi mađarski film, Eco Dox, Dečji program, kao i omaž program za dobitnike nagrade “Lifka” i Erste Underground Spirit, koji je održan pre zvaničnog otvaranja.
Među filmovima u glavnom programu, čiji je selektor i ove godine Nikolaj Nikitin, već prve večeri prikazan je i nemačko-rumunski “Orden časti” (Calin Peter Netzer), a za nagrade se takmiče i i nemački “Trči ako možeš!” (Dietrich Brüggemann), finski “Loša porodica” (Aleksi Salmenperä), “Baroni” (Nabil Ben Yadir), “Naličje” (Borys Lankosz), dok je domaći film “Besa” Srđana Karanovića van konkurencije.
Glavni takmičarski program obuhvata i filmove “Zalutali meci” (Ferzan Ozpetek), “Osam puta ustani” (Xabi Molia), “Pljačkaš” (Benjamin Heisenberg), “Poligamija” (Dénes Orosz), “Debeli ljudi” (Daniel Sánchez Arévalo), “Kako se završilo leto” (Aleksei Popogrebsky) i francusku “Turneju” (Mathieu Amalric).
Žiri koji čine Iva Krajnc, Hans Kristijan Lajtih (Hans Christian Leitich), Eran Kolirin i Vladimir Paskaljević dodeliće, u okviru glavnog Takmičarskog programa, Zlatni toranj za najbolji film, Palićki toranj za najbolju režiju, kao i Specijalnu nagradu žirija.
Nagradu za toleranciju (Tolerance Award) dodeliće međunarodni žiri koji čine Eugenija Zvonkina (Eugenie Zvonkine), Stefan Dobriou i Vladan Petković - za najbolji film iz programa “Paralele i sudari”.
Program “Paralele i sudari”, u izboru Petra Mitića, predstavlja dugometražne filmove istočnoevropske kinematografije koji se bave kulturnim, istorijskim i socijalnim različitostima tog dela Evrope, među kojima su i ostvarenja estonskog reditelja Vejka Ounpua, slovačke mlade rediteljke Mire Fornaj, te poljskog reditelja Jaceka Borcuha i grupe mladih rediteljki iz regiona.
Film “Iskušenje svetog Tonija” drugi je film u karijeri Ounpua, a nakon Sandensa i Roterdama, doživeće srpsku premijeru na 17. Paliću, čija će publika vdieti i slovačkog kandidata za Zlatnog lava u Veneciji - film “Lisice” Mire Fornaj, te “Sve što volim” poljskog reditelja Borcuha, dobitnika nagrade publike na Poljskom nacionalnom festivalu. Najavljen je i turski film “10 do 11”, nagrađen specijalnom nagradom žirija u Istanbulu, kao i drugi filmovi koji na suptilan način osvetljavaju život i iskušenja Istočne Evrope.
Biće prikazan i Žilnikov film “Stara škola kapitalizma” i “Neke druge priče” rediteljki Ane Marije Rosi, Ivone Juke, Ines Tanović, Marije Džidževe i Hane Slak, koji se bavi pitanjem materinstva iz različitih uglova.
Žilnikovo igrano-dokumentarno ostvarenje “Stara škola kapitalizma” kritički se bavi stanjem tranzicije i položajem revoltiranih radnika u savremenom društvu. Film je imao premijeru na 39. Roterdamu, a potom je prikazan na festivalima Crossing Europe u Lincu, na 10. go-Eeast festivalu u Vizbadenu, na Subversive filmskom festivalu u Zagrebu…
Filmovi iz programa “Paralele i sudari” takmiče se za “Tollerance Award”, koja je ustanovljena 2006. godine, a prošle je dodeljena bugarskom neonoar filmu “Zift”.
U okviru selekcije “Mladi duh Evrope”, između ostalog, biće prikazan i film “Ja već jesam sve ono što želim da imam” mladog beogradskog autora Daneta Komljena, koji prati u pokušaje mladog čoveka da se sačuva u kritičnoj životnoj situaciji, a podelilo je treće mesto u okviru takmičarskog programa Cinefondation 63. Filmskog festivala u Kanu.
Među domaćim filmovima na 17. Paliću je i stilizovani dokumentarac “US So2 Serbia” Nebojše Pjevića, koji je deo programa Eco Dox, a bavi se promenama koje je u živote stanovnika Smedereva unela kupoprodaja železare “Sartid”, preispitujući koliko je nakon dolaska novog vlasnika - kompanije “Ju-Es stil” (U.S. Steel) porastao životni standard ljudi, ali i broj obolelih od malignih tumora.
Selekcija “Eco Dox” predstaviće još četiri angažovana dokumentarna filma na temu životne sredine, među kojima je i jedan od radova umetničke i aktivističke grupe The Yes Men, ustremljen na glavešine velikih korporacija - "Klimoglavci popravljaju svet" Endija Bičlbauma (Andy Bichlbaum), Majka Bonama (Mike Bonanno) i Kurta Engfehra.
U selekciji Igora M. Toholja, biće prikazani i "Glas naše dece" Žan-Pol Žada (Jean-Paul Jauda), “Kraj putovanja” Ruperta Mareja (Murrey) i “Planeta plastike” Vernera Buta (Werner Boote).
Uoči početka 17. Palića, proslavljenom glumcu Predragu Mikiju Manojloviću uručena je nagrada “Aleksandar Lifka” za prošlu godinu, kada je nagrađen i britanski reditelj Ken Rasel (Ken Rušell), gost 16. Palića.
Među dosadašnjim dobitnicima nagrade “Lifka” su Lučijan Pintilije (Lucian Pintilie), Jirži Mencel (Jiri Menzel), Margareta Fon Trota (Margarethe von Trotta), Kšištof Zanusi (Krzysztof Zanussi), Dušan Makavejev, Eva Ras, Milena Dravić, Ljubiša Samardžić, Velimir Bata Živojinović, Ištvan Sabo (Istvan Szabo), Mikloš Jančo (Miklos Jancso), Peter Bačo (Peter Bacso), Ken Louč (Ken Loach), Goran Paskaljević…
U okviru 17. Palića, biće održan i muzički program na dve lokacije - Ženskom štrandu, na kojem će, između ostalih, nastupiti i Zvonko Bogdan sa vojvođanskim tamburašima, i u prostoru Jahting kluba, gde će nastupati Balanso DJ tim.
Festivalski sajt je www.palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
