Prvi aduti 13. ZagrebDoxa
Konkurenti za Oskara i intimistički program Majke i kćeri – prvi su aduti koje je otkrio zagrebački festival dokumentarnih filmova ZagrebDox uoči 13. izdanja, koje će biti održano od 26. februara do 5. marta. Kao i dosad, ZagrebDox će ponuditi gledaocima i pregled najzanimljivije recentne dokumentarne produkcije u međunarodnoj i regionalnoj konkurenciji, službenim i posebnim programima, te nekoliko retrospektiva koje će pratiti gostovanja nekih od najznačajnih dokumentarista današnjice.
U međunarodnu konkurenciju 13. ZagrebDoxa uvrštena u četiri naslova sa aktuelnog popisa prednominacija za Oskara u kategoriji dokumentarnog filma, a najzvučniji među njima je dokutriler “Zero Days”, najnoviji film oskarovca i jednog od naproduktivnijih dokumentarista današnjice Aleksa Gibnija (Alex Gibney). Istražujući okolnosti nastanka i širenja Stuxneta, zloćudnog softvera koji su u tajnosti stvorili Amerikanci i Izralelci kako bi sabotirali rad iranskog nuklearnog programa, autori se u širem smislu bave novim oblikom ratovanja u svetu, tzv. sajber-ratovima.
Najavljen je i “Hooligan Sparrow”, dokumentarac debitantkinje Nanfu Vang (Wang), snimljen u stilu gerilskog videa. U središtu filma su kineski aktivisti za prava žena predvođeni bivšom prostitutkom Ye Haiyan (Hooligan Sparrow). Podstaknuti slučajem silovanja šest osnovnoškolki za koje je odgovoran direktor škole, pokušavaju da promene zakone koji pogoduju silovateljima. Aktivisti i rediteljka zbog svog rada postaju meta tajne policije i predstavnika vlade, zbog čega je veći deo filma snimljen skrivenim kamerama.
Na oskarovskom popisu je i “Life, Animated”, dirljiv dokumentarac o autizmu u režiji američkog oskarovca Roberta Rosa Vilijamsa (Ross Williams), koji je osvojio nagradu za režiju na Sandensu. Junaku tog filma dijagnostifikovan je autizam u trećoj godini života, a njegovi su roditelji preko noći morali otkriti kako da komuniciraju s dečakom koji se u potpunosti isključio iz sveta. Ubrzo otkrivaju da im u tome mogu pomoći Mala sirena, Kralj lavova i mnogi drugi likovi iz Diznijevih animiranih filmova.
“Cameraperson” je filmski kolaž sastavljen od dosad neviđenih snimaka američke snimateljke i rediteljke Kirsten Džonson (Citizenfour, Nevidljivi rat, Fahrenheit 9/11). Film obuhvata građu nastalu tokom četvrt veka njene snimateljske karijere - od snimaka iz posleratne Bosne i Hercegovine, dnevnih rutina nigerijske babice, intimnih porodičnih trenutaka kod kuće i šetnji s filozofom Žakom Deridom (Jacques Derrida). Džonsonova u filmu propituje svoj rad, odnose s ljudima koji su se našli ispred kamere, uključujući i etičku i emocionalnu dimenziju snimateljskog posla.
ZagrebDox i ove godine u raznim festivalskim programima predstavlja više od 20 novih dokumentaraca hrvatskih autora, poput Biljane Čakić, Gorana Devića, Đure Gavrana, Rajka Grlića, Silvestra Kolbasa, Kristijana Milića, Silvija Mirošničenka, Borisa Poljaka, Irene Škorić i Roberta Zubera.
Publici uvek zanimljivi službeni programi ponovno uključuju Biografski dox, Glazbeni globus, Happy Dox, Kontroverzni dox, Majstore doxa, Stanje stvari i Teen Dox, a ove godine ponovno je najavljen i ADU dox, program filmova nastalih na Akademiji dramske umetnosti.
Kao posebna zanimljvost najavljen je program Majke i kćeri, sastavljen od filmova koji tematizuju složen i uvek intrigantan odnos dve generacije žena u istoj porodici.
Među filmovima u tom programu je i novi film Sanje Šamanović “Nasljeđe”, novi film poljskog reditelja Pavela Lozinskog “You Have No Idea How Muć I Love You”, te dokumentarci “Amazona” (Clare Weiskopf) i “Three Conversations of Life” (Julia Staniszewska).
ZagrebDox će biti održan u novootvorenom Kaptol Boutique Cinema, koji će biti otvoren neposredno pre tog festivala, nakon temeljnog preuređenja.
Prošle godine najboljim filmom u međunarodnoj konkurenciji 12. ZagrebDoxa proglašen je kineski dokumentarac “Pesnik na poslovnom putu” reditelja (Ju Anqi), a u regionalnom takmičarskom programu pobedio je hrvatski film “4.7” Đure Gavrana.
(SEEcult.org)