Restaurisana istočna kapija Feliks Romulijane
Ministar kulture, informisanja i informacionog društva Srbije Predrag Marković, ambasador Nemačke u Beogradu Volfram Mas i gradonačelnik Zaječara Boško Ničić predstavili su 20. juna restauriranu istočnu kapiju u Feliks Romulijani, jednog od zaštićenih kulturnih dobara UNESKO-a.
Ministar kulture, informisanja i informacionog društva Srbije Predrag Marković, ambasador Nemačke u Beogradu Volfram Mas i gradonačelnik Zaječara Boško Ničić predstavili su 20. juna restauriranu istočnu kapiju u Feliks Romulijani, jednog od zaštićenih kulturnih dobara UNESKO-a.
“Od 2007. godine, od kada je Feliks Romulijana na spisku zaštićenih kulturnih dobara Uneska, odlučilo se da se krene u veliku restauraciju i konzervaciju istočne kapije. To je glavna kapija iz tog vremena, ovuda se ulazilo, a ne sa zapada, i zahvaljući saradnji grada Zaječara, regionalnog i republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Ministarstva kulture i SR Nemačke, Ministarstvo je uložilo 40 odsto sredstava, i uspeli smo na adekvatan način da stvorimo uslove za turističku i kulturnu privredu”, rekao je Marković i najavio da će sledeće godine biti otvorena dodatno renovirana zapadna kapija.
Projekat “Restauracija i konzervacija istočne kapije arheološkog nalazišta Romulijana” finansirali su SR Nemačka, Ministarstvo kulture, informisanja i informacionog društva, Narodni muzej Zaječar i grad Zaječar, a ukupna vrednost izvršenih radova je 13.765.952 dinara.
Od toga je Nemačka uložila oko 9,8 miliona, Ministarstvo kulture 3,3, narodni muzej 730.000, a Grad Zaječar 633.530 dinara.
Carska palata Feliks Romulijana (Felix Romuliana) kod Zaječara deo je kasnoantičkog kompleksa Gamzigrad, koji je izgrađen između 297. i 311. godine naše ere prema zamisli imperatora Gaja Valerija Galerija Maksimilijana.
Gamzigrad, odnosno Feliks Romulijana, pronađena je krajem 19. veka, a 50-ih godina 20. veka počela su intenzivna istraživanja tog lokaliteta.
Istočna kapija carske palate Romulijana, koja je 2007. godine upisana na Listu svetske prirodne i kulturne baštine UNESKO-a, predstavlja jedinstveni primer tradicionalne rimske arhitekture iz perioda druge tetrarhije.
Između 2009. i 2011. godine izvršena su arheološka istraživanja južne kule starijeg utvrđenja i na prostoru između kula oba utvrđenja, a tom prilikom došlo se do vrlo interesantnih pokretnih nalaza koji rasvetljavaju period između II i IV veka, kada je na teritoriji današnje Srbije rođeno 17 rimskih careva.
Osnovni cilj planiranja i realizacije projekta konzervatorsko-restauratorskih radova je očuvanje i prezentacija otkrivenih građevina koje čine sklop istočne kapije palate.
Projektom su bili obuhvaćeni radovi na kulama i stupcima starijeg utvrđenja, kulama i luku iznad ulaza mlađeg utvrđenja i na popločavanju između kula. Time je glavni ulaz u palatu dobio nekadašnji sjaj i monumentalnost.
Obnovljena istočna kapija će, pre svega, poslužiti za turističku prezentaciju carske palate, jer će se priča o imperatoru Galeriju, koji je 311. godine doneo prvi edikt o toleranciji vera, i njegovoj majci Romuli, predstaviti na isti način kako je to rađeno pre 17 vekova, kroz velelepne zidine obnovljenog moćnog zdanja za koje je njegov najveći istraživač prof. Dragoslav Srejović rekao da je “prebogata škrinja koja blista u svojoj veličanstvenoj usamljenosti”.
Za 25. jun je, inače, najavljeno i otvaranje Centra za posetioce - Muzeja Lepenski vir kod Donjeg Milanovca.
Prisutnima će se tom prilikom obratiti ministar Marković i njegov kolega Nebojša Đirić, ministar ekonomije i regionalnog razvoja, kao i predsednik opštine Majdanpek Dragan Popović.
(SEEcult.org)
