Rukopisi novog doba
Zagrebački salon primenjene umetnosti i dizajna posvećen je u 46. izdanju temi "Rukopisi novog doba", odnosno vizuelnim radovima koji progovaraju o slovima i rečima.
Zagrebački salon primenjene umetnosti i dizajna posvećen je u 46. izdanju temi "Rukopisi novog doba", odnosno vizuelnim radovima koji progovaraju o slovima i rečima.
Organizovan u tri izložbena prostora, 46. Zagrebački salon otvoren je izložbama “Rukopisi novog doba” u Gliptoteki HAZU i “Pisma umetnika” u izložbenom prostoru Hrvatske pošte, koje predstavljaju 42 rada 39 autora ili grupa autora, reprezentujući područje primenjenih umetnosti u širokom rasponu od grafičkog i produkt dizajna, preko fotografije i videa, do dizajna tekstila i metala, kaligrafije i aranžerstva.
Uz te izložbe, u Galeriji ULUPUH od 17. do 24. maja moguće je obići izložbu “Žensko pismo” pozvanih eminentnih hrvatskih umetnica - Lale Raščić (instalacija Put u kutiji), Renate Poljak (video rad Sjećanja (Tito, tata)), Tine Gverović (video Pustjerna) i Neli Ružić (video Materinji jezik).
Kustoskinja i selektorka 46. Salona Ana Peraica navela je u uvodnom tekstu, Povodom ovogodišnje koncepcije, da su primenjene umetnosti oduvek baratale tekstom, bilo na način ispisa imena umetnika, njihovih gildi ili kao dekoracijom, a nešto kasnije su i sami vizuelni umetnici počeli da koriste tekst kao vizuelni element. Tako još od doba Moderne tekst emancipovano ulazi u vizuelnu kulturu, kroz kolaže i fotomontaže, ali i slikarske i skulpturalne radove. Ipak, kultura i dan danas teži da razdvoji tekst od slike, najčešće superimponirajući tekst samoj slici, u vidu anotacije, razjašnjenja, interpretacije.
Ipak, 46. Salon ne predstavlja tekstove, već slike, vizuelni artefakte koji progovaraju o slovima i rečima. U tom pogledu je prvi put i sam tekstolatrijski, to jest izražava se radije kroz tekst nego slike, dok istovremeno funkcioniše u medijima slika, te tako opet deluje i idolatrijski.
Uprkos teorijskom razdvajanju i pokušajima tekstualne istorije da se odmakne od vizuelne, koristeći se temeljima antičke filozofije, i 46. Salon opet će pokazati preplete teksta i slike i to na nekoliko nivoa; kada tekst postaje slikom, ali i kada slike postaju tekstom, a zaći će i u mnogo dublje razlike, navela je Ana Peraica.
Izložba “Žensko pismo”, jedina koja je tematski istorijska i stilska, proučava osnove definicije te kovanice koja već dugo vremena putuje raznim teorijama, izložbama i ostalim kulturalnim produkcijama.
Pozvane umetnice, prema rečima Ane Peraice, pokušavaju da definišu žensko pismo radovima u kojima su se bavile pisanjem kao procesom ili slanjem pisma. Ti se rukopisi pišu i brišu, odnosno nestaju sami od sebe. Poneki su i ikonički znaci per se koji vraćaju na početak jedne neobične priče o potpisu kao vlastitom logu, trenutku kada sam tekst postaje slika, sasvim suprotno od početne teme 46. Salona - upravo one kada je slika postala tekstom.
Povodom otvaranja 46. Salona, dodeljene su i nagrade - Velika nagrada, tri ravnopravne i nagrada za najboljeg mladog autora do 35 godina - prema odluci međunarodnog ocenjivačkog suda (Ana Peraica - Split, Suzana Milevska - Skoplje, Asja Mandić - Sarajevo, Nataša Petrešin Bachelez - Ljubljana/Pariz i Ivana Bago - Zagreb), kao i priznanje žirija hrvatske sekcije AICA-e (Silva Kalčić, Maroje Mrduljaš i Feđa Vukić).
Prateći program obuhvata predavanja Siniše Reberskog (Zapadna kaligrafija), Ive Valentić (Kratki uvod u kinesku kaligrafiju), Renate Solanović i Marka Šunjića (Lettering u stripu)...
Vizuelni identitet 46. Salona, otvorenog do 3. juna, osmislio je Ivan Klis, a likovnu postavku Darko Fritz.
Zagrebački salon jedna od najstarijih izložbi recentnog vizuelnog izraza u Hrvatskoj, a organizuje ga ULUPUH - Udruženje likovnih umetnika primenjenih umetnosti Hrvatske (www.ulupuh.hr).
Pokrovitelji 46. Salona su Gradski ured za obrazovanje, kulturu i sport Grada Zagreba i Ministarstvo kulture Hrvatske.
Sajt Zagrebačkog salona je http://46zagrebackisalon.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
*Foto: Renata Poljak, still iz video rada Sjećanja (Tito, tata), 1999.
(SEEcult.org)
